Akademia Kombëtare e Shkencave të Gjeorgjisë
Akademia Kombëtare e Shkencave e Gjeorgjisë është një shoqëri kryesore e ditur e Gjeorgjisë.Ajo u emërua Akademia e Shkencave e Gjeorgjisë SSR deri në nëntor 1990..Akademia koordinon kërkimin shkencor në Gjeorgji dhe zhvillon marrëdhënie me akademitë dhe qendrat shkencore të vendeve të huaja.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Akademia Kombëtare e Shkencave Gjeorgjiane u themelua në shkurt 1941 në Tbilisi. Themeluesit e saj ishin akademikë të shquar, të cilët ishin pionerë në fushat e tyre. Themeluesit e akademisë përfshinin:
- Giorgi Akhvlediani, një gjuhëtar i shquar
- Ivane Beritashvili, një fizjolog i shquar
- Arnold Chikobava, një specialist i gjuhëve ibero-kaukaziane
- Giorgi Chubinashvili, një artist i shquar
- Simon Janashvili, një historian i shquar
- Alexander Janelidze, një gjeolog i shquar
- Korneli Kekelidze, një filolog i shquar
- Niko Ketskhoveli, një botanik i shquar
- Tarasi Kvaratskhelia, një specialist i kulturave subtropikale
- Niko Muskhelishvili, një matematik i shquar dhe mekanik, i cili gjithashtu shërbeu si presidenti i parë i akademisë
- Ilia Vekua, një matematik i shquar, i cili shërbeu si presidenti i dytë i akademisë
- Akaki Shanidze, një gjuhëtar i shquar
- Alexander Tvalchrelidze, një mineralog i shquar
- Dimitri Uznadze, një psikolog i shquar
- Kiriak Zavriev, një konstruktor i sistemave mekanike
- Philip Zaitsev, një zoolog i shquar
Këta shkencëtarë u bashkuan për të themeluar Akademinë Kombëtare të Shkencave Gjeorgjiane, e cila ka qenë një institucion i shquar në fushën e shkencave dhe të studimeve në Gjeorgji.
Në mesin e anëtarëve të shquar të Akademisë Kombëtare të Shkencave Gjeorgjiane janë:
- Ekvtime Takaishvili, një historian i shquar
- Sergi Jikia, një ekspert i shquar në turkologji
- Shalva Nutsubidze, një filozof i shquar
- Giorgi Tsereteli, një shkencëtar i shquar në fushën e studimeve orientale
- Simon Kaukhchishvili, një filolog i klasikë i shquar
- Rene Schmerling, një historian i shquar i artit
- Konstantine Gamsakhurdia, një shkrimtar i shquar dhe figura literare
- Giorgi Melikishvili, një historian i shquar
- Nikoloz Berdzenishvili, një historian i shquar
- Revaz Dogonadze, një fizikan i shquar
- Malkhaz Abdushelishvili, një antropolog i shquar
- Guram Mchedlidze, një paleobiolog i shquar
- Levan Chilashvili, një arkeolog i shquar
Këta shkencëtarë kanë bërë kontribute të rëndësishme në fushën e tyre të specializuar dhe puna e tyre ka krijuar një ndikim të madh në zhvillimin e shkencës dhe njohurive në Gjeorgji.
Anëtarët aktualë
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Sot,në mesin e anëtarëve të Akademisë janë shkencëtarët e njohur Tamaz Gamkrelidze (gjuhësi), David Muskhelishvili (histori),Revaz Gamkrelidze (matematikë),Simon Khechinashvili (mjek.),George Nakhutsrishvili (botanikë), Vladimer Papava (ekonomi), David Lordkipanidze (paleoantropologji),etj.
Presidentët e Akademisë Kombëtare të Shkencave të Gjeorgjisë:
- Niko Muskhelishvili (1941-1972)
- Ilia Vekua (1972-1977)
- Evgeni Kharadze (1977-1986)
- Albert Tavkhelidze (1986-2005)
- Tamaz V. Gamkrelidze (2005-2013)
- Giorgi Kvesitadze (2013-2023)
- Roin Metreveli (2023- )
Këta presidentë kanë drejtuar institucionin më të madh shkencor në Gjeorgji, një organizatë që ka si qëllim promovimin e shkencës, teknologjisë dhe kulturës në vend.
Shkollat shkencore gjeorgjiane të matematikës,fizikës, psikologjisë,filozofisë, fiziologjisë,botanikës, studimeve orientale, gjuhësisë,historisë,arkeologjisë,etnografisë dhe paleobiologjisë kanë fituar njohjen botërore.
GNAS (Akademia Kombëtare e Shkencave të Gjeorgjisë) është një Bashkëpunëtor Shkencor Kombëtar i Këshillit Ndërkombëtar për Shkencën (ICSU), i cili është një organizatë e vendosur në Francë. Këshilli Ndërkombëtar për Shkencën (ICSU) është një organizatë ndërkombëtare e shkencës, e themeluar në vitin 1931, që promovon dhe koordinon shkencën ndërkombëtare në fusha të ndryshme. GNAS si bashkëpunëtor i ICSU, është në gjendje të përfshihet në projekte dhe iniciativa shkencore ndërkombëtare, të promovojë shkencën gjeorgjiane në nivel ndërkombëtar dhe të kontribuojë në zhvillimin e shkencës në Gjeorgji.
Ndër akademitë e tjera shkencore të Gjeorgjisë janë:
- Akademia Rajonale e Shkencave Abkhaziane (e themeluar në 1995, në Tbilisi)
- Akademia Gjeorgjiane e Shkencave Agrare (e themeluar në 1991, në Tbilisi)
- Akademia Gjeorgjiane e Shkencave Bio-Mjekësore
- Seksioni Kombëtar Gjeorgjian i Euroshkencës (ESGNS), i njohur nga GNAS (Akademia Kombëtare e Shkencave të Gjeorgjisë)
Këto akademia dhe seksion kanë si qëllim promovimin e shkencës, teknologjisë dhe kulturës në fusha të ndryshme, si p.sh. shkencat agrare, bio-mjekësore, abkhaziane, etj.
Referencat
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]About Georgian Academy of Sciences
https://web.archive.org/web/20070610133001/http://science.org.ge/?page_id=2526&lang=en/members.htm
Linqe te jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- Faqja zyrtare
- Georgian Electronic Scientific Journal (GESJ)
- Association of Modern Scientific Investigation (AMSI)
- Georgian National Section of Euroscience (ESGNS)