Arsimi shqip në Kosovë : 1990-1999

Arsimi shqip në Kosovë : 1990-1999

Arsimi shqip në Kosovë gjatë dekadës 1990-1999 ishte një periudhë e vështirë, por edhe njëkohësisht e rëndësishme për identitetin kombëtar dhe kulturor të shqiptarëve. Gjatë kësaj periudhe, sistemi arsimor u përball me sfida të mëdha për shkak të krizës politike dhe sociale, por arriti gjithashtu disa suksese të rëndësishme që kontribuan në ruajtjen e identitetit kombëtar.

Sfondi historik

Pas shpalljes së autonomisë së Kosovës në vitin 1974, arsimi shqip kishte filluar të zhvillohej me hapa të sigurt, duke përfshirë hapjen e shkollave të reja dhe ofrimin e mundësive të arsimit të lartë. Megjithatë, nga fillimi i viteve 1990, situata politike dhe ekonomike në Kosovë filloi të përkeqësohej, duke çuar në mbylljen e institucioneve arsimore dhe diskriminim të hapur ndaj shqiptarëve. Pas shpalljes së vendimeve nga ana e autoriteteve serbe për mbylljen e shkollave shqipe në vitin 1991, shqiptarët u detyruan të krijonin një sistem alternativ arsimor.

Sistemi alternativ i arsimit

Shqiptarët e Kosovës, përballë një situate të ashpër, organizuan një rrjet të gjerë shkollash të cilat njiheshin si "shtëpitë-shkolla". Këto institucione arsimore, të cilat ishin të vendosura kryesisht në shtëpi private, ofronin mësim për nxënësit shqiptarë nga klasa e parë deri në të mesme. Mësuesit shqiptarë, shpeshherë nën rrezikun e represionit, vazhduan të ofronin mësim në kushte të vështira, duke ruajtur kështu dijen dhe kulturën shqiptare.

Sfida

Periudha 1990-1999 ishte e karakterizuar nga sfida të mëdha për arsimtarët dhe nxënësit. Sfidat përfshinin mungesën e mjeteve didaktike, mësimdhënien në kushte të vështira dhe kërcënimet nga autoritetet serbe. Megjithatë, këto sfida nuk e penguan zhvillimin e një kulture të fortë arsimore dhe angazhimin e mësuesve për të ofruar një edukim cilësor.

Arritjet

Një nga arritjet më të rëndësishme të kësaj periudhe ishte ruajtja e vazhdimësisë së mësimdhënies në gjuhën shqipe. Përveç kësaj, shpërndarja e njohurive dhe informacionit nëpërmjet librave dhe materialeve didaktike të prodhuara në kushte shumë të vështira ishte një tjetër arritje e madhe. Kjo periudhë e konsolidoi identitetin shqiptar dhe e forcoi ndjenjën e unitetit mes shqiptarëve.

Aspiratat për të ardhmen

Pas vitit 1999 dhe pas intervenimit ndërkombëtar, u krijuan mundësi të reja për zhvillimin e arsimit shqip në Kosovë. Megjithatë, aspiratat për një arsimim cilësor vazhduan të ishin një prioritet. Rihapja e shkollave dhe implementimi i reformave në sistemin arsimor ishin të nevojshme për të ndihmuar rininë shqiptare të integrohej në një botë më të gjerë dhe të përgatitej për sfidat e ardhshme.

Konkluzion

Arsimi shqip në Kosovë gjatë periudhës 1990-1999 ishte një shembull i vendosmërisë dhe sakrificës për të ruajtur identitetin kombëtar. Libri "Arsimi shqip në Kosovë: 1990-1999: shtëpitë-shkolla: sfidat, arritjet dhe aspiratat" i autorit Bajram Shatri, me redaktim nga Halim Hyseni, është një burim i rëndësishëm për të kuptuar këtë periudhë të rëndësishme historike dhe për të vlerësuar kontributin e mësuesve dhe nxënësve shqiptarë në ruajtjen e kulturës dhe identitetit të tyre.

Bibliografi:

Arsimi shqip në Kosovë : 1990-1999 : shtëpitë-shkolla : sfidat, arritjet dhe aspiratat libër me autor Bajram Shatri dhe redaktor Halim Hyseni. Botuar në Prishtinë nga Libri shkollor, në vitin 2010. Faqet e librit 704.