Brumbulli i patates së Kolorados
_(14198132866).png)
Buburreci i patates ( Leptinotarsa decemlineata ) i njohur edhe si brumbulli i patates është një dëmtues i madh i kulturave të patates. Bëhet fjalë për një insekt dëmtues me gjatësi prej 10 millimetres (0.39 in), me një trup të ndritshëm të verdhë / portokalli dhe pesë vija të theksuara kafe përgjatë gjatësisë së secilës prej flatrave të tij. Ka prejardhje nga Kolorado e Amerikës, por që është përhapu me shpejtësi në të mbjellat e patates në të gjithë Amerikën dhe më pas në Evropë nga viti 1859 e tutje.
Përmbledhje
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Buburreci i patates në Kolorado u vërejt për herë të parë në vitin 1811 nga Thomas Nuttall dhe u përshkrua zyrtarisht në vitin 1824 nga entomologu amerikan Thomas Say . [1] Buburrecat u mblodhën në Malet Rocky, ku ata po ushqeheshin, Solanum rostratum . [2] [3]
Brumbulli i rritur zakonisht ka një gjatësi prej 6–11 millimetres (0.24–0.43 in) dhe 3 millimetres (0.12 in) gjerësi dhe zakonisht janë me ngjyrë portokalli-të verdhë me 10 vija karakteristike të zeza në flatrat e tyre. Emri specifik decemlineata, që do të thotë ' dhjetëdhjetë ', rrjedh nga kjo veçori. [2] [4] Buburreci i rritur i patates megjithatë, mund të ngatërrohen vizualisht me Leptinotarsa juncta, e cila nuk është një dëmtues bujqësor. L. juncta ka gjithashtu shirita të zezë dhe të bardhë alternativ, në pjesën e pasme të saj, por një nga shiritat e bardhë në qendër të secilës mbulesë krahu mungon dhe zëvendësohet nga një shirit i lehtë kafe. [5]
Larvat zakonisht kanë ngjyrë portokalli me një bark të madh, me 9 segmente, kokë të zezë dhe spirale të spikatur, dhe mund të kenë gjatësi deri në 15 millimetres (0.59 in) në fazën e tyre përfundimtare të zhvillimit. Larva e panxharit ka katër faza zhvillimi. Koka mbetet e zezë gjatë gjithë këtyre fazave, por pronotumi ndryshon ngjyrën nga e zeza në larvat e instancës së parë dhe të dytë në një skaj portokalli-kafe në fazën e saj të tretë. Në larvat e instancës së katërt, rreth gjysma e pronotumit ka ngjyrë kafe të lehtë. [2] [6] [7] [4]
Buburreci i patates ndonëse është me prejardhje nga Amerika e Veriut, ai është i pranishëm në çdo shtet dhe krahinë, përveç Alaskës, Kalifornisë, Havajeve dhe Nevadës. [2] Tani ajo ka një shpërndarje të gjerë në të gjithë Evropën dhe Azinë, [8] që arrin mbi 16 milion km 2 . [9]
Galeria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]-
Prejardhja dhe përhapja e brumbullit të patates nëpër botë -
Përhapja e brumbullit të patates në Evropë, 1921-1964 -
Vezë të shtruara në pjesën e poshtme të gjethes -
Larva e instarit të parë -
Faza 3 instarale e larvave -
Faza 4 instarale e larvës -
Pupa -
buburreci i rritur -
Çiftëzimi i brumbujve të rritur
Shih edhe
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Say, Thomas (1824). "Descriptions of Coleopterous insects collected in the late expedition to the Rocky Mountains, performed by order of Mr. Calhoun, Secretary of War, under the command of Major Long". Journal of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 3 (3): 403–462.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!); see pp. 453–454: "Doryphora, Illig.: D. 10-lineata". - ^ a b c d University of Florida (2007). "Featured creatures: Leptinotarsa spp". Marrë më 2017-03-19.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Leaf Beetles - Chrysomelidae - Overview - Encyclopedia of Life". Encyclopedia of Life (në anglisht). Biodiversity Heritage Library. Marrë më 18 tetor 2017.
- ^ a b Boiteau, G. (1992). "Colorado potato beetle LIFE STAGES" (PDF). Agriculture Canada. Marrë më 2017-03-23.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Species Leptinotarsa juncta - False Potato Beetle - BugGuide.Net". bugguide.net. Iowa State University. Marrë më 18 tetor 2017.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Doryphorini". Encyclopedia of Life. Marrë më 2017-05-23.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Jacques Jr., R. L. (1988). The Potato Beetles: The genus Leptinotarsa in North America. Brill. ISBN 978-0-916846-40-4.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Species Leptinotarsa decemlineata - Colorado Potato Beetle". BugGuide. 2017. Marrë më 2017-03-19.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ Weber, D. (2003). "Colorado beetle: pest on the move". Pesticide Outlook. 14 (6): 256–259. doi:10.1039/b314847p. Arkivuar nga origjinali më 28 korrik 2020. Marrë më 29 gusht 2020.
{{cite journal}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)