Jump to content

Drithi

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Drithërat)
Vjelja e drithërave me autokombajne të shoqëruar me traktor dhe rimorkio.
Kokrrat e drithërave: mel perla, oriz, elbi - melekuqe, misër, tërshërë - meli, grurë, thekër, triticale

Drithi është një bar i kultivuar për drithërat e tij të ngrënshëm. Drithërat janë kulturat më të mëdha në botë, dhe për këtë arsye janë ushqimet kryesore. Ato përfshijnë orizin, grurin, thekrën, tërshërën, elbin, melin dhe misrin. Drithërat e ngrënshme nga familjet e tjera të bimëve, si hikërrori dhe quinoa janë pseudodrithëra. Shumica e drithërave janë njëvjeçare, duke prodhuar një kulturë nga çdo mbjellje, megjithëse orizi ndonjëherë rritet si një bimë shumëvjeçare. Varietetet dimërore janë mjaftueshëm të qëndrueshme për t'u mbjellë në vjeshtë, duke u fjetur në dimër dhe për t'u korrur në pranverë ose në fillim të verës; varietetet e pranverës mbillen në pranverë dhe korren në fund të verës. Termi drithëra rrjedh nga emri i perëndeshës romake të drithërave dhe pjellorisë, Ceres.

Drithërat u zbutën në Neolitik, rreth 8000 vjet më parë. Gruri dhe elbi u zbutën në Gjysmëhënën Pjellore; orizi u zbut në Azinë Lindore, dhe melekuqe dhe meli u zbutën në Afrikën Perëndimore. Në shekullin e 20-të, produktiviteti i drithërave u rrit shumë nga Revolucioni i Gjelbër. Kjo rritje e prodhimit ka shoqëruar një rritje të tregtisë ndërkombëtare, me disa vende që prodhojnë pjesë të mëdha të furnizimit me drithëra për vendet e tjera.

Drithërat sigurojnë ushqim që hahet drejtpërdrejt si drithëra, zakonisht të gatuara, ose bluhen në miell dhe bëhen bukë, qull dhe produkte të tjera. Drithërat kanë një përmbajtje të lartë niseshteje, duke bërë të mundur fermentimin e tyre në pije alkoolike si birra. Bujqësia e drithërave ka një ndikim të konsiderueshëm mjedisor dhe shpesh prodhohet në monokultura me intensitet të lartë. Dëmet mjedisore mund të zbuten nga praktika të qëndrueshme të cilat reduktojnë ndikimin në tokë dhe përmirësojnë biodiversitetin, të tilla si bujqësia e papunuar dhe ndërkultura.