Edo
Edo (江戸, estuarët) është emri i mëparshëm i Tokjos.[1] Ishte selia e fuqisë për shogunatën Tokugawa, e cila sundoi Japoninë nga viti 1603 deri më 1868. Gjatë kësaj periudhe, ajo u rrit për t'u bërë një nga qytetet më të mëdha në botë dhe shtëpi për një kulturë urbane, e përqendruar në idenë e një "bote lundruese".[2]
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Artikulli kryesor: Periudha Edo
Nga themelimi i selisë së bakufu (që do të thotë "qeveria ushtarake") të Tokugawa në Edo, qyteti u bë kryeqyteti de fakto dhe qendra e pushtetit politik, megjithëse Kyoto mbeti kryeqyteti zyrtar i vendit. Edo u rrit nga ajo që kishte qenë një fshat i vogël në metropolin më të madh në botë me një popullsi të vlerësuar prej 1.000.000 deri në vitin 1721.[2][3]
Edo u shkatërrua vazhdimisht nga zjarret. Zjarri i madh i Meireki që ndodhi në vitin 1657 ishte më shkatërimtare. Rreth 100,000 njerëz vdiqën në zjarr. Gjatë periudhës Edo, kishte rreth 100 zjarre kryesisht të filluara rastësisht dhe shpesh përshkallëzoheshin shpejt dhe përhapeshin nëpër lagjet e machiya prej druri të cilat nxeheshin me zjarre qymyrguri. Midis 1600 dhe 1945, Edo / Tokjo u rrafshua çdo 25-50 vjet ose nga zjarri, tërmeti ose lufta.
Në vitin 1868 kur i erdhi fundit shogunatit, qyteti u riemërua Tokjo.[4]
Qeveria dhe administrata[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Gjatë periudhës Edo, Rōjū ishin zyrtarë të lartë që shikonin gjatë gjithë qeverisë së shogunatit. Machi-bugyō ishin përgjegjës për mbrojtjen e qytetarëve dhe tregtarëve të Edos, dhe Kanjō-bugyō ishin përgjegjës për çështjet financiare të shogunatit.
Gjeografia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Qyteti ishte shtrirë si një qytet kështjellash rreth Kështjellës Edo. Zona përreth kështjellës së njohur si Yamanote përbëhej kryesisht nga pallatet daimyō, familjet e të cilëve jetonin në Edo si pjesë e sistemit sankin kōtai; daimyō bëri udhëtime në vite të ndryshme me Edo, dhe përdori pallatet për rrethimet e tyre. Ishte kjo klasë e gjerë samurai e cila përcaktoi karakterin e Edos, veçanërisht në kontrast me dy qytetet kryesore të Kyoto dhe Osaka asnjëra prej të cilave nuk drejtohej nga një daimyō ose kishte një popullsi të konsiderueshme samurai. Karakteri i Kyoto u përcaktua nga Gjykata Perandorake, fisnikët e gjykatës, tempujt e saj budistë dhe historia e saj; Osaka ishte qendra tregtare e vendit, e mbizotëruar nga chōnin ose klasa tregtare.
Zona e njohur si Shitamachi ishte qendra e kulturës urbane. Tempulli i lashtë budist i Sensō-ji qëndron ende në Asakusa, duke shënuar qendrën e një zone të kulturës tradicionale Shitamachi. Disa dyqane në rrugët afër tempullit kanë ekzistuar vazhdimisht në të njëjtin vend që nga periudha Edo.
Peizash[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Referimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ US Department of State. (1906). A digest of international law as embodied in diplomatic discussions, treaties and other international agreements (John Bassett Moore, ed.), Vol. 5, p. 759; excerpt, "The Mikado, on assuming the exercise of power at Yedo, changed the name of the city to Tokio".
- ^ a b Sansom, George. A History of Japan: 1615–1867, p. 114.
- ^ Gordon, Andrew. (2003). A Modern History of Japan from Tokugawa Times to the Present, p. 23.
- ^ Ponsonby-Fane, Richard. (1956). Kyoto: the Old Capital, 794–1869, p. 327.