Isak Taxher
Isak Taxheri (24 dhjetor 1916, Sofje - 17 nëntor 2005, Shkup) ka qenë mjek maqedonas dhe ekspert i lartë në mjekësi interne dhe patologji, një nga themeluesit e Fakultetit të Mjekësisë dhe Farmacisë në Shkup, anëtar i Akademia e Shkencave dhe Arteve e Maqedonisë së Veriut.
JEtëshkrimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]U diplomua në vitin 1935 në Kolegjin Gjerman në Sofje. Nga viti 1935 deri në vitin 1939 ai studioi në Fakultetin e Mjekësisë në Vjenë, Austri dhe i mbaroi studimet në vitin 1941 në Fakultetin e Mjekësisë në Sofje. Në vitin 1942 bën praktikën dhe më pas internohet në një kamp. Më 1944 dhe 1945 ishte vullnetar në NOV dhe POJ. [1] Pas çlirimit, nga viti 1946 deri në vitin 1948 punoi dhe u specializua në Spitalin e atëhershëm të Spitalit Shtetëror Shtetëror në Shkup dhe meriton titullin specialist i mjekësisë interne.
Nga viti 1949 deri në vitin 1951 punoi si asistent në Klinikën e mjekësisë interne dhe themeloi Institutin për patofiziologji dhe mjekësi bërthamore pranë Fakultetit të Mjekësisë në Shkup. Në vitin 1952 u zgjodh profesor asistent, në vitin 1959 profesor i asocuar dhe në vitin 1967 profesor ordinar i patofiziologjisë në Fakultetin e Mjekësisë në Shkup. Në vitin 1953 ai fitoi aftësimin e tij dhe në vitin 1958 u bë doktor i shkencave mjekësore. Në periudhën 1964-1965 ka qenë dekan i Fakultetit të Mjekësisë në Shkup. [1]
Në Kuvendin e parë zgjedhor të vitit 1969 u zgjodh anëtar korrespondent i Akademisë së Shkencave dhe Arteve të Maqedonisë, ndërsa në vitin 1974 anëtar i rregullt. Nga viti 1984 deri në vitin 1987 ka qenë sekretar i Departamentit të Shkencave Biologjike dhe Mjekësore të Akademisë.
Veprimtaria shkencore
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Akademiku Tajer botoi më shumë se 290 punime, nga të cilat 80 në anglisht, 10 në gjermanisht, 87 në serbo-kroatisht dhe të tjerët në maqedonisht. Ai gjithashtu mori pjesë në 50 takime shkencore ndërkombëtare, jugosllave dhe kombëtare. Profesor Tajer është autor i librit të parë shkollor për Patofiziologjinë e shkruar në gjuhën maqedonase, bashkëautor i librit të parë jugosllav për Fiziologjinë e Përgjithshme dhe Patologjike, nën redaktimin dhe autoritetin e tij u shkrua edhe libri i parë shkollor për Fiziologjinë Speciale Patologjike, dhe në bashkëpunim me autorë të tjerë e boton edhe.Librin e parë mësimor për Patofiziologji të veçantë në gjuhën maqedonase. Është autor edhe i kapitullit “Mjekësia Nukleare në Hematologji” në tekstin “Hematologjia”. Në vitin 2001, me rastin e 85 viteve të jetës dhe 60 viteve të veprimtarisë shkencore, Akademia e Shkencave dhe e Arteve të Maqedonisë botoi librin Vepra të zgjedhura të akademikut Isak Tajer në 3 vëllime. Punimet e para të Akad. Të parët janë nga fusha e patologjisë dhe të fundit mbulojnë më shumë fusha të mjekësisë klinike dhe eksperimentale. Vëmendje e veçantë i është kushtuar studimit në fushën e hemostazës, bazuar në materialin klinik dhe eksperimental të sistemit endokrin dhe aplikimin e energjisë bërthamore në kërkimet klinike dhe eksperimentale. Në 15 vitet e fundit Akad. Tajer dhe bashkëpunëtorët e tij kanë studiuar iodopeni në Republikën e Maqedonisë .
Akademiku Isaac Tajer ishte një nga themeluesit e Fakultetit të Farmacisë dhe Fakultetit të Stomatologjisë. Është fitues i shumë çmimeve dhe mirënjohjeve, ndër të cilat: Urdhri i Punës i shkallës II, çmimi i Shkupit "13 Nëntori" e të tjera. [1]
Ai vdiq më 17 nëntor 2005.