Johann Erich Thunmann

Johann Erich Thunmann ose Hans (23 gusht 1746 - 17 dhjetor 1778) ishte një gjuhëtar, historian dhe teolog lindur në Thoresund (Södermanland) në Suedi. Ai ka studiuar në Stregnas dhe Uppsala pastaj e la Suedinë për të studiuar në Greifswald. Thunmann ishte profesor i filozofisë në Universitetin e Halle. Merita e Hans Thunmannit qëndron se është i pari që studioi, argumentoi dhe publikoi në nivel akademik ndërkombtar tezën se prejardhja e shqiptarëve është nga Ilirët.

Johani në shoqërin shqiptare është bërë i njohur për punimin e tij të titulluar "Kërkime për historin e popujve të Evropës Lindore" të botuar në vitin 1774 në Lajpcig. Libri i kushtohet historisë dhe prejardhjes së shqiptarëve dhe rumunëve (vllehve).

Trumani me punimin e tij, nga studiuesit merret si eksploatori i parë i Evropës shkencore në historinë e shqiptarëve. Shumë nga studiuesit e marrin për bazë përfundimin e tij se: "Në historinë e shqiptarëve unë nuk kam gjetur ndonjë gjurmë mërgimi të mëvonëshëm e gjuha e shqiparëve ka dhënë dëshmi të atilla për fatet e popullit, saqë unë e kam të pamundur të mos njoh në ta fqinët e lashtë të rekëve dhe qytetarët e Romës së lashtë. Të dyja këto më trgojnë ilirët".

Aktiviteti si Albanolog

• Thunmann ishte një nga autorët më të rëndësishëm të hershëm që shkruan për gjuhën dhe origjinën e shqiptarëve. Përpjekjet e para serioze për të paraqitur shpjegimin shkencor të origjinës së shqiptarëve filluan me të. Ai besonte se historia dhe gjuha e shqiptarëve , përveç arumunëve, ishin më pak të njohurat për evropianët në Perëndim. Thunmann hulumtoi origjinën e termit "Skipatar", termin që për Shqiptarët njihet si emri i tyre etnik.

• Më 1774 Thunmann-i e ribotoi studimin në tre gjuhë (shqip, greqisht dhe gjuhën arumune) ashtu si Theodor Kavalioti e botoi para tij në vitin 1770, dhe më pas shtoi një përkthim në latinisht. Thunmann-i besonte në unitetin Iliro-Thrakët.

Referime

• Myftiu, Genc (2000). Albania, a patrimony of European values: a short encyclopedia of Albanian history and cultural heritage. SEDA.
• Demiraj, Bardhyl (2010). Wir sind die Deinen: Studien zur albanischen Sprache, Literatur und Kulturgeschichte, dem Gedenken an Martin Camaj (1925-1992) gewidmet. Otto Harrassowitz Verlag. p. 534. ISBN 978-3-447-06221-3
• Schwandner-Sievers, Stephanie; Fischer, Bernd Jürgen (2002). Albanian Identities: Myth and History. Indiana University Press. p. 75. ISBN 0-253-34189-2. "Although the first major exposition of the Illyrian theory, published by the German scholar Johann Thunmann in 1774..."

Lidhje të jashtme

• Über die Geschichte und Sprache der Albaner und der Wlachen (On the History and Language of the Albanians and Vlachs), Leipzig 1774, English translation published on the website of Robert Elsie