Juri Gagarini

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Juri Gagarin)
Juri Gagarin
Юрий Гагарин
Gagarin në Helsinki, 1961
U lind në
Yuri Alekseyevich Gagarin

(1934-03-09)9 mars 1934
Klushino, SFSR Ruse, Bashkimi Sovjetik
Vdiq27 mars 1968(1968-03-27) (34 vjeç)
Novosyolovo, RSFSR Ruse, Bashkimi Sovjetik
Shkaku i vdekjesPërplasja e avionit MiG-15
Vendi i prehjesNekropoli i Murit të Kremlinit, Moskë, Rusi
KombësiaSovjetik (Rus)
Profesioni
Bashkëshorti/ja
(m. 1957)
Çmimet
Military career
Në aleancë me Bashkimi Sovjetik
Shërbimi/degaSoviet Air Forces Forcat Ajrore
Vite shërbimi1957–1968
Grada Polkóvnik (Kolonel)
Nënshkrimi

Juri Gagarini u lind në fshatin Klushino pranë Gzhatsk më 9 mars 1934, i lindur nga Alexey Ivanovich Gagarin (babai) dhe Anna Timofeyevna Gagarin (nëna), thuhet se Alexey ishte nje zdrukthtar, ndersa Anna nje lexuese e pangopur. Yuri ishte i treti nga të katërtit fëmijët, ndërsa prindërit e tij kan punuar në një ferm. Ashtu si miliona njerëz në Bashkimin Sovjetik, familja Gagarin ka vuajtur gjatë pushtimit nazist në Luftën e Dytë Botërore.

Karriera e tij ne Forcat Ajërore Sovietike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në rininë e tij, Gagarin u bë i interesuar për hapësirën ​​dhe planetet. Pas studimeve për një vit në një shkollë profesionale teknike në Lubertsi, Gagarin u zgjodh për trajnim të mëtejshëm në një shkollë të mesme teknike në Saratov. Ndërkohë, ai u bashkua me "Klubit te Fluturimit". Në vitin 1955, pas përfundimit të shkollimit të tij teknik, ai hyri në stërvitje ushtarake të fluturimit në Shkollën e pilotimit në "Orenburg". Ndërkohë që ai u takua me Valentina Goryacheva, me te cilen ai u martua në vitin 1957.

Trajnimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në vitin 1960, pas procesit të kërkimit dhe përzgjedhjes, Yuri Gagarin u zgjodh mes 19 pilotëve të tjer për programin e hapësirës sovjetike. Gagarin u zgjodh më tej për trajnimin e një grupi elitë të njohur si "Soçi Gjashtë" nga të cilat kozmonautët e parë të programit Vostok do të zgjidhen. Gagarin dhe Kozmonautët të tjerë të mundshëm iu nënshtruan eksperimenteve të dizajnuara për të provuar durimin fizik dhe psikologjik, ai iu nënshtrua edhe trajnimeve për fluturimin e ardhshme. Nga njëzet të zgjedhurit, u zgjodhen Yuri Gagarin dhe German Titov për shkak të performancës së tyre në trajnim.

Fluturimi në Hapësirë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gagarin dhe Korolev para fluturimit

12 prill 1961, në bordin e anijes kozmike "Vostok 1", Gagarin u bë njeriu i parë që udhëtoi në hapsirë​​, dhe i pari që e përshkoi orbitën e tokës.[1] Ai gjatë daljes nga atmosfera ndiente ndryshime në peshën e tij, dhe i dukej vetja sikur e kishin varur për shkak të shtypjes atmosferike.Ai tregoi që gjatë udhëtimit këndoi disa këngë patriotike rusisht.

Kritika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në librin "Rruga drejt Hapësirës" Gagarinit i atribuohet fraza se nuk ka zot atje lart. Pastaj Gagarin u kritikua rëndë nga kisha. Ky informacion është vënë në dyshim në mënyrë të përsëritur.[2][3]

Pas fluturimit[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Egjipti, 1962

Pas fluturimit, Gagarin u bë një njeri i famshëm në mbarë botën. Ai vizitoi Italin, Gjermanin, Kanadan, Brazilin, Japonin, dhe Finlandën si njeriu i parë në hapësirë. Ai vizitoi Mbretëria e Bashkuar tre muaj pas misionit të parë të tij duke vizituar qytetet e Londrës dhe Manchesterit, nga Machesteri ai ishte pritur me plot dashuri. Në vitin 1962 punoi si depudet i bashkimit sovjetik, dhe si kolonel i forcave ajrore. Më pas ai fillio ti perdor pijet alkoolike, dhe pas nje kohe gruaja e tij Valentina e zuri ne nje dhom hoteli me nje grua tjeter, dhe Yuri u hodh nga dritarja dhe morri nje te qar te madhe ne fytyr, Dhe keshtu paraqiten ndryshime fizike tek ai.

Vdekja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

27 mars 1968, në një fluturim rutin te forcave ajrore Ruse, avioni morri flak dhe Gagarini vdes. Trupi i tij u dogj, edhe hiri i tij u dergua ne muret e Kremlinit në sheshin e kuq. Ai la pas gruan e tij Valentinen, dhe dy vajzat e veta Elenen dhe galinen.


Tiparet e tij të veçanta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Një ndër tiparet e veçanta të tij ishte, shtatlartsia e ulët, Gagarin ishte vetëm 1,57 m, dhe buzëqeshja e jashtzakonshme e tij, që bëri bujë në gjithë botën.

Nderimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kan qenë dy monedha përkujtimore lëshuar në Bashkimin sovjetik, me figuren e tij mbrapa monedhes. Yuri Gagarinit ju ndertua nje statuj ne Londer si shenj nderimi. Ne sportin Hokey mbi akull u formua nje turne me emrin "Gagarin" në vitin 2008 etj.

50 vjetori[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pë nder te 50 vjetorit të udhtimit te tij në hapsir u mbajt në vitin 2011, me rast te 50 vjetorit u krijua nje film per udhtimin e tij, e kombinuar me video origjinale gjat udhtimit te tij, ai film u quajt "Orbit".

Filatelia dhe numizmatika[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Çmimet e marra te tij[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  • Hero i Bashkimit Sovjetik (14 prill 1961)
  • Pilot-kozmonaut i BRSS-së
  • Hero i Punës Socialiste
  • Kryetari i miqësisë Sovjetik-kubane
  • Anëtar nderi i Shoqërisë "Finland-Bashkimin Sovjetik"
  • Anëtar nderi i Akademisë Ndërkombëtare të Astronautika (1966)
  • Master nderuar e Sportit të BRSS
  • Pilot ushtarak i të pares kategori
  • Komandanti i parë i Rendit "Playa Giron" (Kuba, më 18 korrik 1961)
  1. ^ Wilson, Jim (2011-04-13). "Yuri Gagarin: First Man in Space" (në anglisht). NASA. Arkivuar nga origjinali më 14 mars 2023. Marrë më 23 mars 2023.
  2. ^ "The Road to the Stars is Paved by the Communists!": Soviet Propaganda and the Hero-Myth of Iurii Gagarin. University of Victoria" (PDF). Arkivuar nga origjinali më 26 prill 2016. Marrë më 23 mars 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: BOT: Gjendja e adresës origjinale është e panjohur (lidhja)
  3. ^ "Интервью: Я горжусь обвинениями в том, что ввёл Юрия Гагарина в православие" (në rusisht). Интерфакс-Религия. 2016-04-12. Arkivuar nga origjinali më 2019-04-17. Marrë më 2019-03-09.