Jump to content

Kapadokia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Kapadokia (turqisht: Kapadokya, greqisht: Καππαδοκία) është një rajon në Anadollin Qendror në Turqi. Zona, e njohur si Kapadokia, përfshin sot kryesisht krahinat Nevşehir, Niğde, Aksaray, Kayseri dhe Kirsehir. Një nga vendet më të famshëm është Göreme, me të butë e saj nga shtuf kisha i latuar shpellë. Göreme konsiderohet si zemra e Kapadokia, vendosur atje kompleks unik me shkëmbinj u perfshi UNESCO World Heritage Site në 1985. Një tjetër karakteristikë e veçantë një numër i madh i qyteteve nëntokësore, më e famshme dhe Kaymaklı Derinkuyu, të cilat janë zbuluar nga arkeologët që nga viti 1960. Qytete të tjera të njohura janë Urgup dhe Avanos.

mashallah me shkrimin grek (MAΣAΛAΧ) ne kishen turke

Historia

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Kapadokia është krahinë historike në Anadollinë qendrore. Sipas Herodotit në kohën e kryengritjes tone (499 BCE) kapadokianët sundonin mbi një krahinë që shtrihej nga malësia e Taurit gjer në Detin e Zi. Kapadokia kufizohej në jug nga malet Taur që e ndanin nga Kiliki, në lindje nga Eufrati i sipërm, në veri nga Ponti, kurse në perëndim nga Likaonia dhe Galacia lindore.

Sipas Herodotit kapadokianët quheshin Meshek.

Mbretëria e Kapadokisë ende ekzistonte në kohën e Strabos (rr. 64 para Kr. – rr. 24 pas Kr.) si shtet i pavarur me kryeqytet në Kajseri (ndryshe Mazaka).

Kapadokianët, të përkrahur nga romakët kundër Mitridatit VI të Pontit, emëroi një sundimtar vendas Ariobarzanes, në 93; por në të njëjtin vit luftëtarët armenasë nën komandën e Tigranit hynë në Kapadoki, shfronoi mbretin dhe kurorën Gordios si mbreti i ri vasal, kështu krijuan një shtet tampon flala tampon nuk ekziston në shqip kundër romakëve që po afroheshin. Por pas disfatës së mbretërve armenasë, romakët emëruan Ariobarzanes mbret në 63 para Kr..

Literaturë

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Neslihan Asutay-Fleissig: Templonanlagen in den Höhlenkirchen Kappadokiens. Frankfurt am Main 1996. ISBN 3-631-49656-7
  • Roberto Bixio (Hrsg.): Cappadocia – Le città sotterranee. Rom 2002. ISBN 88-240-3523-X
  • Andus Emge: Wohnen in den Höhlen von Göreme. Traditionelle Bauweise und Symbolik in Zentralanatolien. Berlin 1990. ISBN 3-496-00487-8
  • Michael Henke: Kappadokien in hellenistischer Zeit. Münster 2005
  • Friedrich Hild, Marcell Restle: Kappadokien (Kappadokia, Charsianon, Sebasteia und Lykandos). Tabula Imperii Byzantini. Wien 1981. ISBN 3-7001-0401-4
  • Catherine Jolivet-Lévy: Les églises byzantines de Cappadoce. Le programme iconographique de l'abside et de ses abords. Paris 1991. ISBN 2-222-04451-0
  • Catherine Jolivet-Lévy: La Cappadoce. Mémoire de Byzance. Paris 1997. ISBN 2-84272-021-0, ISBN 2-271-05500-8
  • Catherine Jolivet-Lévy: La Cappadoce médiévale. 14. St.-Léger-Vauban 2001. ISBN 2-7369-0276-9
  • Catherine Jolivet-Lévy: Études cappadociennes. Pindar Press, London 2002. ISBN 1-899828-48-6
  • Brigitte LeGuen-Pollet (Hrsg.): La Cappadoce méridionale jusqu'à la fin de l'époque romaine, Ètat des recherches; actes du colloque d'Istanbul. Institut Français d'Etudes Anatoliennes, 13. - 14. avril 1987. Paris 1991. ISBN 2-86538-225-7
  • Lyn Rodley: Cave monasteries of Byzantine Cappadocia. Cambridge 1985. ISBN 0-521-26798-6
  • Jürgen Süß, Andus Emge, u. a.: Kappadokien – Land der Höhlenkirchen und Vulkane. Brühl 2004, CD-ROM, ISBN 3-00-013413-1, Infos
  • Nicole Thierry: Haut moyen-âge en Cappadoce. Les églises de la région de Çavusin. Bibliothèque archéologique et historique. Bd. 102 (2 Bde.). Paris 1983, 1994.
  • Nicole Thierry: La Cappadoce de l'antiquité au Moyen Age. Bibliothèque de l'antiquité tardive. Bd 4. Turnhout 2002. ISBN 2-503-50947-9
  • Nicole Thierry (Hrsg.): Mystérieuse Cappadoce. Les dossiers d'archéologie. Bd 283. Dijon 2003.
  • Hanna Wiemer-Enis: Die Wandmalerei einer kappadokischen Höhlenkirche. Die neue Tokalı in Göreme. Frankfurt am Main 1993. ISBN 3-631-46260-3
  • Hanna Wiemer-Enis: Spätbyzantinische Wandmalerei in den Höhlenkirchen Kappadokiens in der Türkei. Petersberg 2000. ISBN 3-932526-70-8
  • Susanne Oberheu, Michael Wadenpohl: Kappadokien: Ein Reiseführer durch das Land der Feenkamine und Felsenburgen. Books on Demand GmbH, Norderstedt 2007, ISBN 978-3-8334-8086-7, Buchinfos

Filma

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  • Göreme: Zuhause in den Höhlen. Dokumentation, 45 min,. Film von Andus Emge & Shahid Sheikh, SWF III Baden-Baden, Länder-Menschen Abenteuer, 1991
  • Wunderwelt der Türkei - Eine Reise durch Kappadokien. Dokumentation, 45 Min., ein Film von Ingeborg Koch-Haag, Produktion: Saarländischer Rundfunk, Erstsendung: 24. Oktober 2007, Inhaltsangabe des SR

Referime

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
 Commons: Kappadokien – Album me fotografi dhe/apo video dhe materiale multimediale
Marrë nga "https://sq.wikipedia.org/w/index.php?title=Kapadokia&oldid=2536697"