Kritiku
Një kritik është një person që komunikon një vlerësim dhe një opinion për forma të ndryshme të veprave krijuese si arti, letërsia, muzika, kinemaja, teatri, moda, arkitektura dhe ushqimi. Kritikët mund të marrin si subjekt edhe politikën sociale ose qeveritare. Gjykimet kritike, pavarësisht nëse rrjedhin nga të menduarit kritik ose jo, peshojnë një sërë faktorësh, duke përfshirë një vlerësim të masës në të cilën artikulli në shqyrtim e arrin qëllimin e tij dhe qëllimin e krijuesit të tij dhe njohurinë për kontekstin e tij. Ato mund të përfshijnë gjithashtu një përgjigje personale pozitive ose negative.
Karakteristikat e një kritiku të mirë janë artikulimi, mundësisht të ketë aftësinë për të përdorur gjuhën me një nivel të lartë tërheqës dhe aftësi. Simpatia, ndjeshmëria dhe mprehtësia janë gjithashtu të rëndësishme. Forma, stili dhe mediumi konsiderohen të gjitha nga kritiku. Në arkitekturën dhe kritikën e ushqimit, funksioni, vlera dhe kostoja e artikullit mund të jenë komponentë të shtuar.
Kritikët pranohen publikisht dhe, në një masë të konsiderueshme, ndiqen për shkak të cilësisë së vlerësimeve të tyre ose reputacionit të tyre. Kritikët me ndikim të artit, muzikës, teatrit dhe arkitekturës shpesh i paraqesin argumentet e tyre në libra të plotë. Një shembull shumë i famshëm është Shtatë llambat e arkitekturës së John Ruskin dhe Gurët e Venecias. Kritikët mund ta bazojnë vlerësimin e tyre në një sërë pozicionesh teorike. Për shembull, ata mund të kenë një perspektivë feministe ose frojdiane.
Ndryshe nga individët e tjerë që mund të bëjnë editoriale mbi tema nëpërmjet faqeve të internetit ose letrave të shkruara për botimet, kritikët profesionistë paguhen për të prodhuar vlerësimet dhe opinionet e tyre për kompanitë e shtypit, radios, revistave, televizionit ose internetit. Kur opinioni i tyre personal tejkalon gjykimin e konsideruar, njerëzit që japin mendime, qoftë për ngjarjet aktuale, çështjet publike, sportin, median apo artin, shpesh quhen "ekspertë" në vend të kritikëve.
Kritikët janë vetë subjekt i kritikëve konkurrues, pasi gjykimi kritik përfundimtar gjithmonë përfshin subjektivitet. Një kritik i njohur mund të luajë një rol të fuqishëm si një arbitër publik i shijeve ose opinionit. Gjithashtu, kritikët ose një grup i koordinuar kritikësh mund të japin simbole njohjeje.