Kulla Eiffel
| Kulla Eiffel | |
|---|---|
| La tour Eiffel | |
.jpg) Kulla siç shihet nga Champ de Mars | |
| Informacion i përgjithshëm | |
| Tipi | Kulla e vrojtimit Kulla e transmetimit |
| Koordinatat | 48°51′29.6″N 2°17′40.2″E / 48.858222°N 2.294500°E |
| Ndërtimi filloi | 28 janar 1887; 135 vjet më parë |
| Përfundimi | 15 mars 1889; 133 vjet më parë |
| Hapja | 31 mars 1889; 133 vjet më parë |
| Height | |
| Architectural | 300 m |
| Tip | 330 m |
| Top floor | 276 m |
| Technical details | |
| Floor count | 3[1] |
| Lifts/elevators | 8[1] |
| Projektimi dhe ndërtimi | |
| Arkitekt | Stephen Sauvestre |
| Structural engineer | Maurice Koechlin Émile Nouguier |
| Main contractor | Compagnie des Etablissements Eiffel |
Kulla Eiffel (frëngjisht: La tour Eiffel) është një kullë prej çeliku që ndodhet në Champ de Mars në Paris. Ajo është bërë ikonë ndërkombëtare franceze dhe një nga strukturat më të njohura mbarëkombëtare. Kulla Eiffel, që është ndërtesa më e lartë në Paris është monumenti me pagesë më i vizituar në botë. E emërtuar sipas inxhinierit dhe projektuesit Gustav Eiffel.
Kulla u ndërtua si hark hyrës për Exposition Universelle 1889. Edhe pse fillimisht u kritikua nga disa prej artistëve dhe intelektualëve kryesorë francezë për dizajnin e saj, që atëherë ajo është bërë një ikonë kulturore globale e Francës dhe një nga strukturat më të njohura në botë.[2] Kulla Eifel është monumenti më i vizituar me një tarifë hyrje në botë: 6.91 milionë njerëz u ngjitën në të në 2015. Ajo u caktua një momunemt historique në vitin 1964 dhe u emërua pjesë e një vend të trashëgimisë botërore të UNESCO-s ("Paris, Bankat e Seine") në vitin 1991.[3]
Kulla është 330 metra e lartë,[4] afërsisht e njëjta lartësi si një ndërtesë 81-katëshe dhe struktura më e lartë në Paris. Baza e saj është katrore, me përmasa 125 metra në secilën anë. Gjatë ndërtimit të saj, Kulla Eifel e kaloi Monumentin e Uashingtonit për t'u bërë struktura më e lartë e bërë nga njeriu në botë, një titull që e mbajti për 41 vjet derisa Chrysler Building në New York City u përfundua në vitin 1930. Ishte struktura e parë në bota për të kapërcyer lartësinë 200 dhe 300 metra. Për shkak të shtimit të një antene transmetimi në krye të kullës në vitin 1957, ajo tani është më e lartë se ndërtesa Chrysler me 5.2 metra. Duke përjashtuar transmetuesit, Kulla Eifel është struktura e dytë më e lartë më e lartë në Francë pas Viaduc de Millau.
Kulla ka tre nivele për vizitorët, me restorante në nivelin e parë dhe të dytë. Platforma e sipërme e nivelit të lartë është 276 m mbi tokë - kuverta më e lartë e vëzhgimit e aksesueshme për publikun në Bashkimin Evropian. Biletat mund të blihen për t'u ngjitur me shkallë ose për t'u ngritur në nivelin e parë dhe të dytë. Ngjitja nga niveli i tokës në nivelin e parë është mbi 300 shkallë, ashtu siç është ngjitja nga niveli i parë në të dytin, duke e bërë të gjithë ngjitjen një ngjitje prej 600 hapash. Edhe pse ka një shkallë në nivelin e lartë, zakonisht është e arritshme vetëm me ashensor.
Historia
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Projekti i ndërtimit të një kullë 300 metra, lindi me rastin e parapërgatitjeve të "Exposition universelle".
Ka afërsisht 2 500 000 ribatina të vendosura në kullë. U deshën pese muaj për të ndërtuar bazamentin dhe 21 muaj për të ndërtuar konstruksionin metalik të kullës, që përbente një shpejtësi rekord ndërtimi dhe kjo vetëm me 121 punonjës në kullë dhe 100 të tjerë që punonin në parafabrikimin e pjesëve matike në tokë. Këmbët e kullës janë të vendosura në katër pikat e horizontit L-P-V-J me një distancë 125 metra nga njëra tjetra. Gjatësia e kullës në 1889 ishte 321,27 metra; sot me gjithë antenën në maje është 324 metra. Kulla peshon 10 000 ton, dhe në kohë me ere zhvendoset në maje afërsisht 6-7 cm. Nëse do të flisnim për numrin e vizitoreve, Kulla Eifel është pa dyshim monumenti më i vizituar në botë; një shifër mesatare e këtyre.
Galeria
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]-
Vetëtimë në (3 qershor 1902, ora 21:20) -
Një nga ashensorë të Kullës -
Struktura e Hekurit të Kullës -
Kati i parë -
.jpg)
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b "Eiffel Tower". Emporis (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 22 prill 2016.
- ^ SETE. "The Eiffel Tower at a glance". Official Eiffel Tower website (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 14 prill 2016. Marrë më 15 prill 2016.
- ^ Clayson, S. Hollis (2020-02-26), "Eiffel Tower", Architecture, Planning, and Preservation (në anglisht), Oxford University Press, doi:10.1093/obo/9780190922467-0014, ISBN 978-0-19-092246-7, marrë më 2021-11-14
- ^ Reuters (2022-03-15). "Eiffel Tower grows six metres after new antenna attached". Reuters (në anglisht). Marrë më 2022-03-15.
{{cite news}}:|last=ka emër të përgjithshëm (Ndihmë!)
Lidhje të jashtme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Official website of the Eiffel Tower (frëngjisht)
- Official website of the Eiffel Tower (anglisht)
- 360° Panoramic view - Under the Eiffel Tower Arkivuar 1 korrik 2012 tek Wayback Machine (anglisht)
- Mechanical Engineering Magazine: Deconstructing Eiffel (anglisht)
- Reconstructing the Eiffel Tower in CATIA ,3DXML file to download and CG Images (anglisht)
- 3D render of the Eiffel Tower for use in Google Earth Arkivuar 1 dhjetor 2008 tek Wayback Machine (anglisht)
- The first transmitters at Eiffel Tower (anglisht)
- Eiffel Tower: A French Beauty (anglisht)