Lelo burti
Lelo ose lelo burti,fjalë për fjalë një "fushë top [duke luajtur]", është një sport popullor Gjeorgjian, i cili është një lojë me top kontakti të plotë dhe shumë e ngjashme me regbin [1]. Brenda terminologjisë së unionit të regbit Gjeorgjian, fjala lelo përdoret për të nënkuptuar një përpjekje, dhe popullariteti i unionit të regbit në Gjeorgji i është atribuar gjithashtu[2].Në vitin 2014, lelo burti, së bashku me khridoli, një art tradicional luftarak,u përfshi nga qeveria e Gjeorgjisë si një "monument jomaterial" i kulturës.[3]
Shfaqet në poemën epike gjeorgjiane të shekullit të 12-të,Kalorësi në lëkurën e Panterës,në të cilën personazhet luajnë lelo burti.
Varietetet tradicionale
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lelo luhej në Gjeorgji që nga kohërat e lashta dhe ende luhet në kohët e sotme.Do të zgjidhej një fushë ("Lelo") dhe
- " Në kohët e mëparshme, skuadrat lelo do të përbëheshin nga disa dhjetëra lojtarë secila dhe fusha ndonjëherë duhej të përshkohej nga një përrua, të cilën lojtarët do të duhej ta nxirrnin në ndjekje të topit. " [4]
Dy skuadrat,zakonisht të përbëra nga meshkujt e fshatrave fqinjë, do të përballeshin me njëra-tjetrën.Numri i lojtarëve nga secila anë nuk ishte caktuar tradicionalisht,por përfshinte çdo njeri të aftë që çdo fshat mund të thërriste.[4] Një top i madh dhe i rëndë u vendos në mes të fushës dhe qëllimi i lojës ishte ta barte mbi lumë në “gjysmën” e palës kundërshtare.
- " Loja zhvillohej në një zonë të gjerë që nganjëherë shtrihej për disa kilometra në terren shumë të ashpër. Garuesit do të duhej të përballeshin me shkurre, kodra, lugina, pyje. përrenj dhe këneta. Detyra e tyre ishte të merrnin një top në një vend të caktuar, le [4] themi, mbi kufirin e vendbanimit ose në këmbët e malit mund të përdoret çdo mjet i nevojshëm për të përzënë topin përpara - nganjëherë ata e luanin lojën me kalë.
Ekipi fitues do të siguronte një korrje më të mirë për fshatin e tyre.
Versioni i standard
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Gjatë periudhës sovjetike, lelo u standardizua:
- " Në ditët e sotme lelo luhet sipas rregullave të përcaktuara rreptësisht në një fushë të përshtatshme 90-135 m gjatësi dhe 60-90 m gjerësi. Topi i ndeshjes është i rrumbullakët dhe i bërë prej lëkure, i mbushur me bar, qime kali ose lesh dele. Ai peshon 2.5 kg dhe është i gjatë 85-90 cm " [5]
Ky version i standardizuar përmban skuadra pesëmbëdhjetëshe dhe pasime përpara (në kontrast me futbollin e regbit).Lojtarët lejohen të trokasin topin nga duart e kundërshtarëve, por ndryshe nga futbolli amerikan bllokimi i kundërshtarëve pa top nuk lejohet.Shtytja dhe shkelja (ose hakimi) e kundërshtarëve gjithashtu nuk lejohet dhe lojtarët nuk lejohen të kërcejnë mbi ta.Objekti është futja e topit në grykën e portës,e cila njihet si mak .
Lojtarët gjithashtu lejohen të mbajnë topin vetëm për pesë sekonda përpara se të kalojnë.Loja përbëhet nga dy pjesë nga tridhjetë minuta,me një interval prej dhjetë minutash.[6]
Gjeorgjia: "Lelos"
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lelos (siç quhen ata) janë ekipi kombëtar i unionit të rugbit të Gjeorgjisë.Një brohoritje standarde e tifozëve të unionit të regbit Gjeorgjian është Lelo, Lelo, Sakartvelo.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Bath, Richard (ed.) The Complete Book of Rugby (Seven Oaks Ltd, 1997 ISBN 1-86200-013-1) p67
- ^ Louis, p39
- ^ Kalatozishvili, Georgy (16 prill 2014). "Khridoli and leloburti are nonmaterial monuments of Georgia". Vestnik Kavkaza (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 qershor 2016. Marrë më 1 maj 2016.
- ^ a b c Lukashin, p24
- ^ Lukashin, 104
- ^ Lukashin, 105