Traktati i Lisbonës
.jpg)
Traktati i Lisbonës (fillimisht i njohur si Traktati i Reformës ) është një marrëveshje ndërkombëtare që ndryshon të dy traktatet të cilat formojnë bazën kushtetuese të Bashkimit Evropian (BE). Traktati i Lisbonës u nënshkrua nga vendet anëtare të BE-së më 13 dhjetor 2007 dhe hyri në fuqi më 1 dhjetor 2009. [1] Ai ndryshon Traktatin e Mastrihtit (1992), i njohur në formë të azhurnuar si Traktati mbi Bashkimin Evropian (2007) ose TEU, dhe Traktati i Romës (1957), i njohur në formë të azhurnuar si Traktati mbi Funksionimin e Bashkimit Evropian (2007 ) ose TFEU. [2] Ai gjithashtu ndryshon protokollet e bashkangjitura traktatit, si dhe Traktatin për krijimin e Komunitetit Evropian të Energjisë Atomike (EURATOM).
Ndryshimet e dukshme përfshijnë lëvizjen nga unanimiteti në votimin me shumicë të kualifikuar në të paktën 45 fusha të politikave në Këshillin e Ministrave, një ndryshim në llogaritjen e një mazhorance të tillë në një shumicë të re të dyfishtë, një Parlament Evropian më të fuqishëm që formon një legjislaturë dypalëshe së bashku me Këshillin e Ministrave sipas procedurës së zakonshme legjislative, një personalitet juridik i konsoliduar për BE-në dhe krijimi i një Presidenti afatgjatë të Këshillit Evropian dhe një Përfaqësuesi të Lartë të Unionit për Punë të Jashtme dhe Politikë të Sigurisë. Traktati gjithashtu e bëri ligjërisht të detyrueshëm faturën e të drejtave të Unionit, Kartën e të Drejtave Themelore. Traktati për herë të parë u dha vendeve anëtare të drejtën e qartë ligjore për t'u larguar nga BE, duke vendosur një procedurë me të cilën do ta bënte këtë.
Qëllimi i deklaruar i traktatit ishte që "të përfundojë procesin e filluar nga Traktati i Amsterdamit [1997] dhe nga Traktati i Nicës [2001] me qëllim të rritjes së efikasitetit dhe legjitimitetit demokratik të Unionit dhe përmirësimit të koherencës së veprimeve të tij". [3] Kundërshtarët e Traktatit të Lisbonës, siç është ish-anëtari danez i Parlamentit Evropian (MEP) Jens-Peter Bonde, argumentuan se ajo do të përqendrojë BE-në, [4] dhe do të dobësojë demokracinë duke "larguar fuqinë" nga elektoratet kombëtare. [5] Përkrahësit argumentojnë se ajo sjell më shumë kontrolle dhe ekuilibra në sistemin e BE-së, me fuqi më të fortë për Parlamentin Evropian dhe një rol të ri për parlamentet kombëtare.
Bisedimet për të modifikuar institucionet e BE filluan në vitin 2001, duke rezultuar së pari në Traktatin e propozuar për krijimin e një Kushtetute për Evropën, e cila do të shfuqizonte traktatet ekzistuese evropiane dhe t'i zëvendësonte ato me një "kushtetutë". Megjithëse u ratifikua nga një shumicë e vendeve anëtare, kjo u braktis pasi u refuzua nga 55% e votuesve francezë më 29 maj 2005 [6] [7] dhe më pas nga 61% e votuesve Hollandezë më 1 qershor 2005. [8] Pas një "periudhe reflektimi", shtetet anëtare ranë dakord që në vend të kësaj të ruajnë traktatet ekzistuese dhe t'i ndryshojnë ato, për të sjellë në jetë një numër të reformave që ishin parashikuar në kushtetutën e braktisur. Një traktat "reformë" ndryshues u hartua dhe u nënshkrua në Lisbonë në vitin 2007. Fillimisht synohej të ishte ratifikuar nga të gjitha shtetet anëtare deri në fund të vitit 2008. Ky orar dështoi, kryesisht për shkak të refuzimit fillestar të Traktatit në qershor të vitit 2008 nga elektorati irlandez, një vendim i cili u kthye në një referendum të dytë në tetor të vitit 2009 pasi Irlanda siguroi një numër lëshimesh në lidhje me traktatin. [9] [10]
Shiko gjithashtu
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ eur-lex.europa.eu: " Official Journal of the European Union, ISSN 1725-2423 C 115 Volume 51, 9 May 2008, retrieved 1 June 2014|language=en|
- ^ Both can be found here in their consolidated states as of 29 December 2006|language=en|
- ^ Quoted from the Treaty Preamble
- ^ European Union Committee of the House of Lords (2008). The Treaty of Lisbon: an impact assessment (në anglisht). London: Stationery Office. fq. 335 (S18 Q47).
In the event, however, the Constitution and its successor, the Reform Treaty, pursued the centralizing course that had caused the democratic deficit in the first place. Additional competences are transferred to the EU...
- ^ Jens-Peter Bonde. From EU Constitution to Lisbon Treaty (PDF) (në anglisht). Foundation for EU Democracy and the EU Democrats. fq. 41. ISBN 87-87692-71-6.
We can still have elections, but we cannot use our vote to change legislation in the many areas where the Union is given power to decide. It is a very, very long process to change an EU law under the Lisbon Treaty. The power to do this does not lie with the normal majority of voters. It also demands a great effort in a lot of countries to change a law
- ^ "29 May 2005 European Constitution referendum: results in France". Minister of the Interior (në frëngjisht). Marrë më 15 nëntor 2010.
- ^ "Marine Le Pen: "The spirit of 29 May"". Front National (në frëngjisht). 28 maj 2010. Arkivuar nga origjinali më 21 maj 2018. Marrë më 4 nëntor 2010.
- ^ "Verkiezingsuitslagen Referendum 2005—Nederland". Kiesraad (në holandisht). Arkivuar nga origjinali më 18 korrik 2011. Marrë më 15 nëntor 2010.
- ^ Crosbie, Judith (12 dhjetor 2008). "Ireland to hold second referendum". POLITICO (në anglisht). Marrë më 28 prill 2019.
- ^ "Ireland backs EU's Lisbon Treaty". BBC News (në anglisht). 3 tetor 2009. Marrë më 28 prill 2019.