Lugano

Lugano
Lugano
Komunë
	Lugano nga mali Sighignola, duke treguar gjysmëhënën e ndërtesës rreth gjirit
	Stema
	Koordinatat: 46°00′18″N 08°57′09″E / 46.00500°N 8.95250°ECoordinates: 46°00′18″N 08°57′09″E / 46.00500°N 8.95250°E
Vendi	Zvicra
Kantoni	Ticino
Rrethi	Lugano
Qeveria
• Trupi	Abgeordnetenhaus of Berlin
• Kryetari	Michele Foletti
Sipërfaqja
• Gjithsej	75,93 km2 (3,000 sq mi)
Popullsia (31 dhjetor 2018)
• Gjithsej	63.185
• Dendësia	830
Zona kohore	UTC+01:00 (CET)
• Verës (DST)	UTC+02:00 (CEST)
Kodi postar	prej 6900 deri 6917, 6932, 6951, 6959, prej 6962 deri 6968, prej 6974 deri 6979
Faqja zyrtare	www.lugano.ch

Lugano është një qytet dhe komunë në Zvicër, pjesë e rrethit Lugano në kantonin Ticino. Është qyteti më i madh si i Ticinos ashtu edhe i Zvicrës jugore që flet italisht. Lugano ka një popullsi (që nga dhjetori 2020) prej 62,315, dhe një grumbullim urban prej mbi 150,000. Është qyteti i nëntë më i madh zviceran.

Qyteti shtrihet kryesisht në liqenin Lugano, në gjerësinë e tij më të madhe, dhe, së bashku me qytetin ngjitur të Paradiso, zë të gjithë gjirin e Luganos. Territori i komunës përfshin një rajon shumë më të madh në të dy anët e liqenit, me shumë fshatra të izoluar. Rajoni i Luganos është i rrethuar nga Lugano Prealps, ky i fundit shtrihet në pjesën më të madhe të rajonit Sottoceneri, në pjesën më jugore të Ticino dhe Zvicrës. Të dy pjesët perëndimore dhe lindore të komunës ndajnë një kufi ndërkombëtar me Italinë.

I përshkruar si një qytet tregu që nga viti 984, Lugano ishte objekt i mosmarrëveshjeve të vazhdueshme midis Dukës së Komos dhe Milanos derisa u bë pjesë e Konfederatës së Vjetër Zvicerane në vitin 1513. Në vitin 1803, u krijua komuna politike e Luganos, pas krijimit të kantonit. Që nga viti 1882, Lugano është një ndalesë e rëndësishme në hekurudhën ndërkombëtare Gotthard. Hekurudha solli një kontribut vendimtar në zhvillimin e turizmit dhe në përgjithësi të sektorit terciar që janë edhe sot e kësaj dite mbizotëruese në ekonominë e qytetit.