Mária Telkes
Mária Telkes | |
---|---|
U lind në | |
Vdiq | Gabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti Budapest, Hungari |
Njohur për | Termoelektriciteti |
Çmimet | National Inventors Hall of Fame |
Karriera shkencore | |
Fushat | Fizikë |
Institucionet | Cleveland Clinic Foundation, Westinghouse, Instituti i Teknologjisë i Masachusetts, Universiteti i Nju Jorkut, Universiteti i Delaware |
Mária Telkes (12 dhjetor 1900 - 2 dhjetor 1995) ishte një biofizikante, shkencëtare dhe shpikëse hungarezo-amerikane që punoi në teknologjitë e energjisë diellore. [1]
Telkes konsiderohet si një nga themelueset e sistemeve të magazinimit diellor, duke i dhënë asaj pseudonimin "Mbretëresha e Diellit".
Ajo ishte një shpikëse e dobishme e pajisjeve termike praktike, duke përfshirë një njësi miniaturë të shkripëzimit ( sistem solar ) për përdorim në varkat e shpëtimit, të cilat përdorën energjinë diellore dhe kondensimin për të mbledhur ujë të pijshëm. Sistemi shpëtoi jetën e avionëve dhe marinarëve të cilët do të kishin qenë pa ujë kur braktiseshin në det.[1]
Ajo u zhvendos në Teksas në vitet 1970 dhe u konsultua me një shumëllojshmëri të ndërmarrjeve diellore fillestare, duke përfshirë Northrup Solar, e cila më pas u bë ARCO Solar, dhe përfundimisht BP Solar.
Jeta dhe edukimi
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Lindur në Budapest, Hungari, në vitin 1900. Maria ndoqi shkollën fillore dhe të mesme në Budapest. Ajo më pas studioi në Universitetin e Budapestit, duke u diplomuar në një BA në kimi fizike në 1920 dhe një PhD në 1924. [2]
Karriera
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]U zhvendos ne Shtetet e Bashkuara më 1925 në Ohaio. Atje, ajo u punësua për të punuar në Fondacionin e Klinikës Cleveland për të hetuar energjinë e prodhuar nga organizmat e gjallë. Telkes bëri një hulumtim gjatë punës në fondacion dhe nën udhëheqjen e George Crile, ata shpikën një mekanizëm fotoelektrik që mund të regjistronte valët e trurit dhe gjithashtu punuan për të shkruar një libër të quajtur Fenomeni i Jetës.[2]
Telkes punoi si biofizikante në Shtetet e Bashkuara; dhe, nga 1939 deri në 1953, ajo ishte përfshirë në kërkimin e energjisë diellore në Massachusetts Institute of Technology .
Gjatë Luftës së Dytë Botërore, qeveria e Shteteve të Bashkuara, duke vërejtur ekspertizën e Telkes, e rekrutoi atë për të shërbyer si këshilltare civile në Zyrën e Kërkimit Shkencor dhe Zhvillimit (OSRD).[2]
Çmime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- 1945 - Certifikata e Meritës për OSRD për Njësinë e Shkripëzimit[2]
- 1952 - Çmimi i Shoqërisë së Grave Inxhiniere
- 1977 - Shoqëria Amerikane e Energjisë Diellore, Çmimi Charles Greeley Abbot
- 2012 - Induksioni në Sallën e Famës të Shpikësve
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ a b "Maria Telkes". National Inventors Hall of Fame (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 mars 2016. Marrë më 4 shkurt 2015.
- ^ a b c d "Telkes, Maria | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com (në anglisht). Marrë më 2019-04-03.
- Probleme teknike me llogaritjen e moshës
- Articles with hCards
- Lindje 1900
- Vdekje 1995
- Kimistë amerikanë të shekullit të 20-të
- Shkencëtare amerikane të shekullit të 20-të
- Biofizikanë amerikanë
- Kimistë fizikë amerikanë
- Emigrantë hungarezë në Shtetet e Bashkuara
- Kimistë fizikë hungarezë
- Shkencëtarë nga Budapesti
- Shkencëtarë nga Teksasi
- Kimiste hungareze
- Shpikës amerikanë të shekullit të 20-të