Shihni burimin për Mbretëria e Serbisë (1718–1739)

{{Infobox country
| native_name            = Königreich Serbien ([[Gjuha gjermane|Gjermanisht]])<br />Краљевина Србија ([[Gjuha serbe|Serbisht]])
| conventional_long_name = Mbretëria e Serbisë
| common_name            = Serbia
| era                    = [[Periudha e hershme moderne]]
| status                 = [[Toka e kurorës]] së [[Monarkia Habsburge|monarkisë Habsburge]]
| event_start            = [[Traktati i Passarowitz]]
| year_start             = 1718
| date_start             = 21 korrik
| event_end              = [[Traktati i Beogradit]]
| year_end               = 1739
| date_end               = 18 shtator
| event1                 = [[Lufta austro-turke (1737–1739)|Lufta Austro-Turke]]
| date_event1            = 1737–39
| p1                     = Sanxhaku i Smederevës
| flag_p1                = Flag of the Ottoman Empire (eight pointed star).svg
| s1                     = Sanxhaku i Smederevës
| flag_s1                = Flag of the Ottoman Empire (eight pointed star).svg
| today                  = [[Serbia]]
| image_flag             = Flag of Kingdom of Serbia (1718-39).svg
| image_coat             = Coat of arms of Kingdom of Serbia (1718–39).svg
| image_map              = Serbia1718 1739.png
| image_map_caption      = Kingdom of Serbia (1718–1739)
| capital                = [[Beograd]]
| common_languages       = [[Gjuha serbe|Serbisht]], [[Gjuha gjermane|Gjermanisht]]
| religion               = [[Kisha Katolike Romake|Katolike Romake]],<br />[[Kisha Ortodokse Serbe|Ortodokse Serbe]]
| currency               = [[Kreuzer]]
| government_type        = [[Toka e kurorës]]
| representative1        = [[Johann Joseph Anton O'Dwyer|Johann O'Dwyer]]
| representative2        = [[George Oliver de Wallis|George de Wallis]]
| year_representative1   = 1718–1720
| year_representative2   = 1738–1739
| title_representative   = [[Guvernatori]]
}}
'''Mbretëria e Serbisë''' ([[Gjuha serbe|serbisht]]: Краљевина Србија, [[Romanizimi i serbishtes|romanizuar]]: ''Kraljevina Srbija'', [[Gjuha gjermane|gjermanisht]]: ''Königreich Serbien'') ishte një provincë ([[tokë e kurorës]]) e [[Monarkia Habsburge|monarkisë së Habsburgëve]] nga viti 1718 deri më 1739. Ajo u formua nga territoret në jug të lumenjve [[Lumi i Savës|Sava]] dhe [[Lumi i Danubit|Danub]], që korrespondojnë me [[Sanxhaku i Smederevës|Sanxhakun e Smederevës]] (ose "Pashalikun e Beogradit"), i pushtuar nga Habsburgët nga [[Perandoria Osmane]] më 1717. U shfuqizua dhe iu kthye Perandorisë Osmane më 1739.

Gjatë këtij sundimi Habsburg, shumica serbe përfitoi nga vetëqeverisja, duke përfshirë një milici autonome, dhe integrimin ekonomik me monarkinë Habsburge – reforma që kontribuan në rritjen e [[Klasa e mesme|klasës së mesme]] serbe dhe vazhduan nga osmanët "në interes të ligjit dhe të integrimit ekonomik me monarkinë e Habsburgëve" — reformat që kontribuan në rritjen e klasës së mesme serbe dhe që vazhduan nga osmanët "në interes të ligjit dhe rendit".{{sfn|Hupchick|2004|p=213}} Popullsia e Serbisë u rrit me shpejtësi nga 270,000 në 400,000, por rënia e fuqisë së Habsburgëve në rajon provokoi [[Migrimet e mëdha të serbëve|migrimin e dytë të madh të serbëve]] (1737–1739).

==Historia==
[[Skeda:Belagerung belgrad 1717.jpg|parapamje|majtas|[[Rrethimi i Beogradit (1717)]]]]
Në vitet 1688–1689, gjatë [[Lufta e Madhe Turke|Luftës së Madhe Turke]], trupat Habsburge [[Serbia e pushtuar nga Habsburgët (1686–1691)|morën përkohësisht kontrollin]] mbi pjesën më të madhe të Serbisë së sotme, por më pas u detyruan të tërhiqen. [[Traktati i Karlowitz]] më 1699 njohu autoritetin osman mbi pjesën më të madhe të Serbisë së sotme, ndërsa rajoni i [[Baçka|Baçkës]] dhe pjesa perëndimore e Syrmia iu caktuan Habsburgëve.

[[Lufta austro-turke (1716-1718)|Një luftë tjetër shpërtheu në 1716-1718]], në të cilën serbët u bashkuan masivisht me trupat Habsburge. Pas arritjeve të vitit 1718 (pas [[Traktati i Passarowitz|Traktatit të Passarowitz]]), Habsburgët kërkuan të integronin Serbinë në perandorinë e tyre. Toka u emërua zyrtarisht "Mbretëria e Serbisë", sepse nuk ishte as pjesë e [[Perandoria e Shenjtë Romake|Perandorisë së Shenjtë Romake]] dhe as e [[Mbretëria e Hungarisë|Mbretërisë së Hungarisë]]. Administrata aktuale e provincës ishte në duart e një guvernatori të emëruar. Jo i gjithë territori i banuar nga serbët në jug të lumenjve Sava dhe Danub që u pushtua nga Habsburgët më 1718 u përfshi në Mbretërinë e Serbisë. Një zonë e madhe lindore ishte e ndarë administrativisht si pjesë e [[Banati i Temesvarit|Banatit të Temesvarit]].

Pas [[Lufta austro-turke (1737-39)|një lufte të re austro-turke (1737–39)]], monarkia Habsburge humbi të gjitha territoret në jug të Savës dhe Danubit, duke përfshirë të gjithë territorin e Mbretërisë së Serbisë dhe [[Orshova]] në veri të Danubit. Megjithatë, ajo mbajti pjesën tjetër të Banatit të Temeswarit. Fundi i sundimit të Habsburgëve rezultoi në [[Migrimet e mëdha të serbëve|migrimin e dytë të madh serb]] (1737-1739).

==Qeveria==
Serbia mbikëqyrej bashkërisht nga Këshilli i Luftës Aulic dhe Dhoma e Gjykatës, dhe ishte në varësi të një administrate lokale ushtarako-kamerale.{{sfn|Hochedlinger|2003|p=229}}

;Guvernatorët
* [[Johann Joseph Anton O'Dwyer]] (1718–1720) (i njohur si "Gjeneral Odijer")
* [[Charles Alexander, Duka i Vyrtembergut|Charles Alexander]] (1720–1733)
* [[Karl Christoph von Schmettau]] (1733–1738)
* [[George Olivier, count of Wallis|George Oliver de Wallis]] (1738–1739)

==Milicia serbe==
{{Kryesor|Milicia serbe (1718–1739)}}
Pas [[Traktati i Passarowitz|Traktatit të Passarowitz]] (1718), Habsburgët themeluan Mbretërinë e Serbisë dhe emëruan kuadrin e parë komandues të Milicisë Kombëtare Serbe, të përbërë nga dy ''obor-kapetanë'', dhjetë ''kapetanë'', dy toger dhe një major.{{sfn|Istorijski muzej Srbije|1984|p=11}} ''[[obor-kapetanët]]'' ishin [[Vuk Isakoviq|Vuk Isakoviq "Crnobarac"]] dhe [[Mllatishuma|Stanisha Markoviq "Mllatishuma"]].{{sfn|Istorijski muzej Srbije|1984|p=11}} Gjatë [[Lufta austro-turke (1735-1739)|Luftës Austro-Ruso-Turke (1735-1739)]], milicia serbe u nda në 18 kompani, në katër grupe (''obor-kapetanije'').<ref name="Drašković1987">{{cite book|author=Radovan M. Drašković|title=Valjevo u prošlosti: prilozi za zavičajnu istoriju|url=https://books.google.com/books?id=y6UMAAAAIAAJ|year=1987|publisher=Milić Rakić|language=sr|page=22|isbn=9788671730082|quote=Хајдучка војска била је подељена на 18 компанија, које су се распореЬивале у 4 групе.}}</ref>

==Demografia==
Një rregullore e vitit 1720 deklaronte se Beogradi do të vendosej kryesisht nga katolikët gjermanë, ndërsa serbët do të jetonin jashtë mureve të qytetit në pjesën "rasciane".{{sfn|Hochedlinger|2003|p=229}} Është vlerësuar se popullsia në Beograd në vitet 1720 nuk i kalonte 20.000.{{sfn|Hochedlinger|2003|p=229}} Popullsia u rrit me shpejtësi nga 270,000 në 400,000, por fundi i pushtetit të Habsburgëve në rajon rezultoi në [[Migrimet e mëdha të serbëve|migrimin e dytë të madh serb]] (1737-1739).

==Referime==
{{reflist}}

== Referime ==
* {{cite book|last=Hochedlinger|first=Michael|title=Austria's Wars of Emergence: War, State and Society in the Habsburg Monarchy, 1683-1797|url=https://books.google.com/books?id=U-LTw-cylfoC&pg=PA229|year=2003|publisher=Longman|language=en|isbn=978-0-582-29084-6|pages=229–}}
* {{cite book|last=Hupchick|first=Dennis P.|title=The Balkans: From Constantinople to Communism|url=https://books.google.com/books?id=N-Dh3D_VPdwC|year=2004|publisher=Palgrave Macmillan|language=en|isbn=978-1-4039-6417-5}}
* {{cite book|author=Istorijski muzej Srbije|title=Zbornik Istorijskog muzeja Srbije|volume=21|url=https://books.google.com/books?id=HuAVAQAAMAAJ|year=1984|publisher=Istorijski muzej Srbije|language=sr}}

{{Serbia - Artikuj të lidhur}}

[[Kategoria:Serbia nën sundimin e Habsburgëve|Serbia]]
[[Kategoria:Shekulli i 18-të në Serbi]]
[[Kategoria:Shtete dhe territore të themeluara më 1718]]
[[Kategoria:Shtete dhe territore të shpërbëra më 1739]]
[[Kategoria:Shtete të shuara në Ballkan]]
[[Kategoria:Mbretëri të shuara]]