Jump to content

Krishtërimi i hershëm

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Paleokrishtërimi)

Krishtërimi i hershëm ose Paleokristianizmi, përshkruan epokën historikefesë së krishterë deri në Këshillin e Parë të Nikesë në vitin 325. Krishterimi u përhap nga Levanti, në të gjithë Perandorinë Romake dhe më gjerë. Fillimisht, ky progres ishte i lidhur ngushtë me qendrat tashmë të krijuara hebraike në Tokën e Shenjtë dhe diasporën hebraike. Pasuesit e parë të krishterimit ishin hebrenjtë që ishin konvertuar në besim, pra të krishterët hebrenj. Krishterimi i hershëm përmban epokën apostolike dhe pasohet nga epoka patristike dhe në thelb mbivendoset me të.

Apostolic sheh pretendon se është themeluar nga një ose më shumë apostuj të Jezusit, të cilët thuhet se janë shpërndarë nga Jeruzalemi diku pas kryqëzimit të Jezusit, shek. 26–33, ndoshta pas Urdhëresës së Madhe. Të krishterët e hershëm mblidheshin në shtëpi të vogla private, të njohura si kisha shtëpi, por i gjithë komuniteti i krishterë i një qyteti do të quhej gjithashtu kishë - emri grek ἐκκλησία (ekklesia) fjalë-për-fjalë do të thotë mbledhje ose kongregacion, por përkthehet si kishë në shumicën e përkthimeve në anglisht të Dhiatës së Re.

Shumë të krishterë të hershëm ishin tregtarë dhe të tjerë që kishin arsye praktike për të udhëtuar në Afrikën e Veriut, Azinë e Vogël, Arabi, Ballkan dhe vende të tjera. Mbi 40 komunitete të tilla u krijuan deri në vitin 100, shumë në Anadoll (Azia e Vogël), si Shtatë kishat e Azisë. Nga fundi i shekullit të parë, krishterimi ishte përhapur tashmë në Romë, Armeni, Greqi dhe Siri, duke shërbyer si themel për përhapjen e gjerë të krishterimit, përfundimisht në të gjithë botën.