Shihni burimin për Partia e Lirisë

{{Infobox partia politike
| name             = Partia e Lirisë së Shqipërisë
| logo             = Partia e Lirisë.svg
| logo_size        = 250px
| colorcode        = {{party color|Freedom Party of Albania}}
| leader           = [[Ilir Meta]]
| foundation       = {{Start date and age|2004|9|6|df=yes}}<ref name="CSIS"/><ref>Robert Elsie (2010) ''Historical Dictionary of Albania'', Scarecrow Press, pxlvii</ref>
| ideology         = {{ubl|class=nowrap|
|[[Socialdemokracia]]<ref name="CSIS"/><ref name="Nordsieck">{{cite web|url=http://www.parties-and-elections.eu/albania.html|title=Albania|first=Wolfram|last=Nordsieck|website=Parties and Elections in Europe|date=2017}}</ref>
|[[Pro-evropianizmi]]<ref name="CSIS"/><ref name=aeob13>{{cite journal|title=The Albanian Electoral Systems since 1990|journal=Albanian Elections Observatory Brief|date=19 prill 2013|issue=1|url=http://www.eliamep.gr/wp-content/uploads/2013/04/bn1.pdf|access-date=2 korrik 2013}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.csis.org/programs/european-election-watch/albania | title=Albania &#124; Center for Strategic and International Studies | access-date=5 dhjetor 2023 | archive-date=4 janar 2022 | archive-url=https://web.archive.org/web/20220104030128/https://www.csis.org/programs/european-election-watch/albania | url-status=dead }}</ref>}}
| headquarters     = Sami Frasheri, Godina 20/10, [[Tirana]]
| website          = {{URL|https://partiaelirise.al/}}
| country          = Shqipëri
| abbreviation     = PL<ref name="CSIS"/>
| founder          = [[Ilir Meta]]<ref name="CSIS"/>
| colors           = {{color box|{{party color|Freedom Party of Albania}}|border=darkgray}} {{color box|#FFFFFF|border=darkgray}} [[E kuqe]] dhe [[e bardhë]]
| split            = [[Partia Socialiste e Shqipërisë]]<ref name="CSIS">{{cite web |url=https://www.csis.org/programs/european-election-watch/albania |title=European Election Watch Albania |author=<!--Not stated--> |publisher=[[Center for Strategic and International Studies]] |access-date=4 janar 2022 |archive-date=4 janar 2022 |archive-url=https://web.archive.org/web/20220104030128/https://www.csis.org/programs/european-election-watch/albania |url-status=dead }}</ref><ref name="Lansford2014">{{cite book|author=Tom Lansford|title=Political Handbook of the World 2014|url=https://books.google.com/books?id=FDVzAwAAQBAJ&pg=PA21|date=8 prill 2014|publisher=SAGE Publications|isbn=978-1-4833-3327-4|page=21}}</ref>
| newspaper        = ''[[Integrimi (gazetë)|Integrimi]]''
| position         = [[Politika e qendrës së majtë|Qendra e majtë]]
| national         = [[Bashkë Fitojmë]]
| flag             = 
}}

'''Partia e Lirisë''' ('''PL'''), e njohur më parë si '''Lëvizja Socialiste për Integrim''' ('''LSI'''), është një [[Lista e partive politike në Shqipëri|parti politike]] [[Socialdemokracia|socialdemokrate]] në [[Shqipëria|Shqipëri]].  Partia u krijua më 6 shtator 2004, kur [[Ilir Meta]] u largua nga [[Partia Socialiste e Shqipërisë]] (PS). <ref name="salamun">{{Cite web |last=Michaela Salamun |last2=Zaim Hallunaj |title=European integration, party governance and electoral system in Albania |url=http://www.uni-graz.at/en/ofre2www_csee_2.pdf |access-date=6 shtator 2012 |publisher=Center for Southeast Europe |format=Working Paper }}{{Lidhje e vdekur}}</ref> <ref name="Elsie2010">{{Cite book |last=Robert Elsie |url=https://books.google.com/books?id=6inIiCF_930C&pg=PA422 |title=Historical Dictionary of Albania |publisher=Rowman & Littlefield |year=2010 |isbn=978-0-8108-6188-6 |page=422}}</ref> <ref name="bleft">{{Cite web |title=Leftist Parties of Albania |url=http://www.broadleft.org/al.htm |access-date=6 maj 2016 |website=Broad Left |archive-date=22 korrik 2017 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170722080313/http://www.broadleft.org/al.htm |url-status=dead }}</ref> Një propozim për të ndryshuar logon, emrin dhe simbolet e tjera të saj u miratua unanimisht në Konventën Kombëtare të partisë (Kongresi) më 25 korrik 2022.

Nëpërmjet përdorimit të termit “lëvizje”, partia tentoi të jepte mesazhin se është e hapur dhe gjithëpërfshirëse. Arsyeja tjetër e përdorimit të këtij termi ishte qëllimi i tij për t'u diferencuar nga palët e tjera. <ref name="gorex">{{Cite book |last=Blendi Kajsiu |url=http://library.fes.de/pdf-files/bueros/sofia/05506.pdf#page=142 |title=Organizational Structures and Internal Party Democracy in South Eastern Europe |publisher=Gorex Press |year=2005 |editor-last=F. Stiftung |location=Sofia |pages=142–165 |author-link=Organizational Structures and Internal Party Democracy in Albania |access-date=6 shtator 2012 |editor-last2=G. Karasimeonov}}</ref> Ajo përdori sistemin [[një anëtar, një votë]] në mars 2005 për të zgjedhur kreun e saj, Ilir Meta. <ref name="gorex" />

== Zgjedhjet ==
Në [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2005|zgjedhjet parlamentare të 2005]] partia fitoi pesë mandate në Kuvendin e Shqipërisë me 8.4% të votave.  Partia u mbështet më së shumti nga të rinjtë shqiptarë në zgjedhjet e vitit 2005. <ref name="jano">{{Cite web |last=Jano |first=Dorian |year=2008 |title=On Parties and Party System in Albania: What implications for democracy |url=http://air.unimi.it/bitstream/2434/58038/1/jano_CEIC2008vol.pdf |access-date=6 shtator 2012 |publisher=Central-European Intensive Ccurse}}</ref> Në [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2009|zgjedhjet parlamentare të vitit 2009]] ajo fitoi katër mandate me 4.8% të votave. <ref name="Elsie2010"/> Partia së bashku me PSV91 u bënë partitë përcaktuese për të formuar koalicionin qeveritar. <ref name="iimebal">{{Cite web |date=24 qershor 2009 |title=Election campaign with the taste of blood |url=http://pdc.ceu.hu/archive/00005683/01/IFIMES-ALBANIA-JUNE_ELECTIONS_2009-ENG.doc. |access-date=6 shtator 2012 |publisher=International Institute for Middle-East and Balkan Studies }}{{Lidhje e vdekur}}</ref> Në qershor 2009, PL u bashkua me [[Partia Demokratike e Shqipërisë|Partinë Demokratike të Shqipërisë]] (PD) të qendrës së djathtë për të formuar koalicionin qeveritar. <ref name="Elsie2010" /> <ref name="StegherrLiesem2010">{{Cite book |last=Marc Stegherr |url=https://books.google.com/books?id=OukiBAAAQBAJ&pg=PA159 |title=Die Medien in Osteuropa: Mediensysteme Im Transformationsprozess |last2=Kerstin Liesem |date=13 gusht 2010 |publisher=Springer-Verlag |isbn=978-3-531-92487-8 |page=159}}</ref>

PL rriti me sukses pjesën e saj të votave në [[Zgjedhjet parlamentare në Shqipëri, 2013|zgjedhjet parlamentare të 2013]], duke fituar 16 mandate me 10.4% të votave. 

== Kreu i Partisë ==
[[Ilir Meta]] themeloi partinë dhe qëndroi në krye të partisë deri më 30 prill 2017. Më 28 Prill 2017 u [[Zgjedhjet presidenciale në Shqipëri, 2017|zgjodh]] [[Presidenti i Shqipërisë|Presidenti i 7-të i Shqipërisë]] dhe u largua nga Partia. [[Petrit Vasili]], një figurë e shquar brenda partisë, shërbeu si kryetar partie deri më 29 qershor, duke dhënë dorëheqjen pas rezultateve të zgjedhjeve. [[Monika Kryemadhi]], bashkëshortja e Metës, u votua më pas si kryetare partie. Ndonëse është bashkëshortja e presidentit të atëhershëm Meta, ajo nuk pranoi të merrte postin e nderit të [[Zonja e Parë e Shqipërisë|Zonjës së Parë të Shqipërisë]], duke ia lënë postin vajzës së saj më të madhe. <ref>{{Cite web |title=Shqiptarja.com - Dorėhiqet Vasili: Kryemadhi kandidate pėr kryetare tė LSI |url=http://shqiptarja.com/home/1/dor-hiqet-vasili-kryemadhi-kandidate-p-r-kryetare-t--lsi-427615.html |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20171201032246/http://shqiptarja.com/home/1/dor-hiqet-vasili-kryemadhi-kandidate-p-r-kryetare-t--lsi-427615.html |archive-date=2017-12-01 |access-date=2017-06-29}}</ref> Më 25 korrik 2022, Meta u rikthye në parti si kryetar pas përfundimit të presidencës së tij. Më pas, emri i partisë u ndryshua në Partia e Lirisë. <ref>{{Cite web |title=Albania's ex-president takes over his old political party |url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/albanias-president-takes-political-party-87385424 |access-date=2022-07-26 |website=ABC News |language=en}}</ref>
{| class="wikitable" style="text-align:center"
!#
! colspan="2" | Kryetari
! Lindur – Vdiq
! Fillimi i afatit
! Fundi i mandatit
! Koha në zyrë
|-
! style="background:#ED1A35; color:white;" | 1
| [[Ilir Meta]]
|[[Skeda:Ilir_Meta_(portrait)_(cropped).jpg|96x96px]]
| 1969 –
| 6 shtator 2004
| 5 maj 2017
|{{ayd|6|9|2004|5|5|2017}}  
|-
! style="background:#ED1A35; color:white;" | 2
| [[Petrit Vasili]]
|
| 1958-
| 5 maj 2017
| 5 korrik 2017
| {{ayd|5|5|2017|5|7|2017}} 
|-
! style="background:#ED1A35; color:white;" | 3
| [[Monika Kryemadhi]]
|[[Skeda:Monika_kryemadhi_(cropped).jpg|101x101px]]
| 1974-
| 5 korrik 2017
| 25 korrik 2022
|{{ayd|5|7|2017|25|7|2022}}  
|-
! style="background:#ED1A35; color:white;" | (1)
| [[Ilir Meta]]
|
| 1969 –
| 25 korrik 2022
| ''Në detyrë''
| {{ayd|25|7|2022}} 
|}

== Referime ==

[[Kategoria:Parti politike në Shqipëri]]