Partia e Punëtorëve Gjermanë
Partia e Punëtorëve Gjermanë (gjermanisht: Deutsche Arbeiterpartei, DAP) ishte një parti politike jetëshkurtër e ekstremit të djathtë e themeluar në Republikën e Vajmarit pas Luftës së Parë Botërore. Ajo zgjati vetëm nga 5 janari 1919 deri më 24 shkurt 1920. DAP-i ishte pararendësi i Partisë Naziste, e cila njihej zyrtarisht si Partia Nacionalsocialiste e Punëtorëve Gjermanë (gjermanisht: Nationalsozialistische Deutsche Arbeiterpartei, NSDAP).
Nga DAP në NSDAP
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Numri i vogël i anëtarëve të partisë iu bindën shpejt bindjeve politike të Hitlerit. Ai organizoi takimin e tyre më të madh deri atëherë me 2000 njerëz më 24 shkurt 1920 në Staatliches Hofbräuhaus in München (një sallë birre në Mynih). Më tej në një përpjekje për ta bërë partinë më gjerësisht tërheqëse për segmente më të mëdha të popullsisë, DAP-i u riemërua si Partia Nacionalsocialiste e Punëtorëve Gjermanë (NSDAP) më 24 shkurt.[1][2] Ishte aq e madhe rëndësia e lëvizjes së veçantë të Hitlerit në publicitet sa Harreri dha dorëheqjen nga partia në mosmarrëveshje.[3] Emri i ri u huazua nga një parti tjetër austriake aktive në atë kohë (Deutsche Nationalsozialistische Arbeiterpartei, dmth. Partia Nacionalsocialiste e Punëtorëve Gjermanë), megjithëse Hitleri më herët sugjeroi që partia të riemërohej si Partia Sociale Revolucionare në mënyrë që të distancohej partia nga lidhje me socializmin. Ishte Rudolf Jungu ai që e bindi Hitlerin të miratonte emrin NSDAP.[4] Emri kishte për qëllim të bazohej në idealet e krahut të majtë dhe të djathtë, me "socialist" dhe "punëtorë" që tërhiqnin të majtën dhe "kombëtare" dhe "gjermane" që tërhiqnin të djathtën.
- ^ Kershaw 2008.
- ^ Zentner & Bedürftig 1997.
- ^ Shirer 1960.
- ^ Konrad Heiden, "Les débuts du national-socialisme", Revue d'Allemagne, VII, No. 71 (Sept. 15, 1933), p. 821.