Pavarësia angleze
Pavarësia angleze është një qëndrim politik që mbron shkëputjen e Anglisë nga Mbretëria e Bashkuar. Mbështetja për shkëputjen e Anglisë (vendi më i madh dhe më i populluar i Mbretërisë së Bashkuar) është ndikuar nga transferimi në rritje i fuqive politike në Skoci, Uells dhe Irlandën Veriore, ku pavarësia nga Mbretëria e Bashkuar (dhe në rastin e Irlandës së Veriut, ribashkimi me pjesa tjetër e Irlandës) është një temë e spikatur e debatit politik.[1]
Pavarësia angleze është parë nga avokatët e saj si një mënyrë për të zgjidhur çështjen West Lothian në politikën britanike: deputetët skocezë, uellsitë dhe irlandezët e veriut në Parlamentin e Mbretërisë së Bashkuar në Westminster janë në gjendje të votojnë për çështje që prekin Anglinë, por deputetët anglezë jo duke pasur të njëjtin pushtet mbi çështjet ekuivalente në Skoci, Uells dhe Irlandën Veriore, pasi këto kompetenca i janë transferuar Parlamentit Skocez, Asamblesë së Irlandës Veriore ose Senedd (Parlamenti Uellsian).[2][3]
Ndërsa disa parti të vogla politike kanë bërë fushatë për pavarësinë angleze, të gjitha partitë kryesore politike në mbarë Mbretërinë e Bashkuar i përmbahen pikëpamjes konvencionale të unionizmit britanik dhe kundërshtojnë ndryshimin e statusit kushtetues të Anglisë.[4] Kërkesat skoceze për pavarësi, në vend të kërkesave angleze, shihen si kërcënimi më urgjent për unitetin britanik;[5] Skocia votoi kundër pavarësisë në referendumin e 18 shtatorit 2014, por tema është ende duke u debatuar.[6] Përfshirja e Irlandës Veriore në Mbretërinë e Bashkuar është një temë po aq e diskutueshme,[7] ndërsa pavarësia uellsiane është rritur gjithashtu në mbështetje vitet e fundit.[8]
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Nelson, Fraser (16 prill 2008). "Alex Salmond is nudging the English towards independence without them realising it". The Spectator (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 4 korrik 2016. Marrë më 18 maj 2017.
- ^ Luckhurst, Tim (8 maj 2010). "The English question is still unanswered". The Independent (në anglisht). Marrë më 18 maj 2017.
- ^ Salmond, Alex (20 mars 2007). "Only Scottish independence can solve the 'English Question'". The Telegraph (në anglisht). Marrë më 18 maj 2017.
- ^ Huq, Rupa (23 prill 2010). "The chimera of an English parliament". The Guardian (në anglisht). Marrë më 18 maj 2017.
- ^ Macintyre, James (28 mars 2010). "Would the UK break up under the Conservatives?". New Statesman (në anglisht). Marrë më 18 maj 2017.
- ^ Brooks, Libby (7 shtator 2021). "Nicola Sturgeon starts work on a new push for Scottish independence". The Guardian (në anglisht). Marrë më 3 tetor 2021.
- ^ Doyle, Dara (27 prill 2021). "How Irish Unity Got a Boost From Brexit and Demographics" (në anglisht). Bloomberg News. Marrë më 3 tetor 2021.
- ^ da Silva, Chantal (4 mars 2021). "Highest ever support for Welsh independence, new poll shows". The Independent (në anglisht). Marrë më 3 tetor 2021.