Ramajana
Ramayana ( shqiptohet: Ramajanam ose Ramajana; [1] sanskritisht: रामायणम् , romanizimi: Rāmāyaṇam [2] ) është një epikë sanskrite nga India e lashtë, një nga dy epikat e rëndësishme të hinduizmit, tjetra është Mahābhārata . [3] Së bashku, ato formojnë thelbin e mitologjisë hindu . Eposi, i atribuar tradicionalisht maharishit Valmiki, rrëfen jetën e Ramës, një princ i Ajodhjës në mbretërinë e Kosalës . Eposi ndjek mërgimin e tij katërmbëdhjetëvjeçar në pyll, i komanduar nga babai i tij Mbreti Dasharatha, me kërkesën e njerkës së Ramës, Kaikeyi ; udhëtimet e tij nëpër pyje në nënkontinentin Indian me gruan e tij Sita dhe vëllain Lakshmana ; rrëmbimi i Sitës nga Ravana, mbreti i Lankës, që rezultoi në luftë; dhe kthimi përfundimtar i Ramës në Ayodhya së bashku me Sitën për t'u kurorëzuar mbret mes gëzimit dhe festës.
Vlerësimet e studiuesve për fazën më të hershme të tekstit që variojnë nga shekujt 8-4 p.e.s, [4] [5] dhe fazat e mëvonshme që shtrihen deri në shekullin e 3-të të e.s, [6] edhe pse data origjinale e kompozimit është e panjohur. Është një nga epikat më të mëdha të lashta në letërsinë botërore dhe përbëhet nga afro 24,000 vargje (kryesisht të vendosura në metrikën Shloka / Anuṣṭubh ), të ndara në shtatë kāṇḍa (kapituj), i pari dhe i shtati janë shtesa të mëvonshme. [7]
Ka shumë versione të Ramayanës në gjuhët indiane, përveç përshtatjeve budiste dhe xhainiste . Ekzistojnë gjithashtu versione kamboxhiane ( Reamker ), indoneziane, filipinase, tajlandeze ( Ramakien ), laosiane, burmeze, nepaleze, maldiviane, vietnameze, tibeto-kineze, malajziane të Ramajanës.
Ramajana pati një ndikim i rëndësishëm në poezinë e mëvonshme sanskrite dhe në jetën dhe kulturën hindu, dhe personazhet e saj kryesore ishin thelbësore për ndërgjegjen kulturore të një numri kombesh, si hindu ashtu edhe budiste . Ndikimi i saj më i rëndësishëm moral ishte rëndësia e virtytit, në jetën e një qytetari dhe në idealet e formimit të një shteti (nga sanskritishtja: रामराज्य , romanizimi: Rāmarājya, lexohet: Ramaxhja ,një shtet utopik ku Rama është mbret) ose të një shoqërie funksionale.
- ^ "Ramayana | Meaning of Ramayana by Lexico". Lexico Dictionaries | English (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 19 shkurt 2020. Marrë më 2020-02-19.
- ^ The Rámáyan of Válmíki.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Ramayana | Summary, Characters, & Facts". Encyclopedia Britannica (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 12 prill 2020. Marrë më 2020-02-18.
- ^ Goldman 1984.
- ^ Pattanaik, Devdutt (8 gusht 2020). "Was Ram born in Ayodhya". mumbaimirror. Arkivuar nga origjinali më 14 gusht 2020. Marrë më 8 gusht 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ J. L. Brockington (1998). The Sanskrit Epics. BRILL. fq. 379–. ISBN 90-04-10260-4.
{{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Valmiki Ramayana". valmikiramayan.net. Arkivuar nga origjinali më 13 shtator 2020. Marrë më 19 maj 2020.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)