Gjuha maldive

Dhivehi
Dhivehi
Shqiptimi	[d̪iʋehi]
Vendase për	Maldivet; Maliku
Folës amtare	340,000 (2012)
Familje gjuhësore	Indo-European Indo-Iraniane Indo-Ariane Zona jugore Indo-Ariane Ishullore Dhivehi e vjetër Dhivehi; ; ; ; ; ;
Shkrimi	Thaana ; Dhives Akuru deri në shekullin e XIX ;
Statusi zyrtar
Gjuhë zyrtare në	Maldivet
Rregulluar nga	Akademia Dhivehi
Kodet gjuhësore
ISO 639-1	dv
ISO 639-2	div
ISO 639-3	div
Glottolog	dhiv1236
IETF	dv-MV
	This article contains IPA phonetic symbols. Without proper rendering support, you may see question marks, boxes, or other symbols instead of Unicode characters. For an introductory guide on IPA symbols, see Help:IPA.

Gjuha maldive, njohur gjithashtu me endonimin e saj Dhivehi ^[2] ose Divehi ^[3] ^[4] Dhivehi: ދިވެހި), është një gjuhë indo-ariane e folur në shtetin ishullor të Azisë Jugore të Maldiveve ^[5] dhe në ishullin Minicoy, Lakshadweep, një territor bashkimi i Indisë .

Gjuha maldive ka katër dialekte të dukshme. Dialekti standard është ai i kryeqytetit Malé . Variacioni më i madh dialektor ekziston në atolet jugore Huvadhu, Addu dhe Fuvahmulah . Secili prej këtyre atoleve ka dialektin e tij të veçantë që shpesh mendohet të jetë i ndërlidhur me të tjerët, ndërsa është gjerësisht i ndryshëm nga dialekti i folur në atolet veriore. Dialektet jugore janë aq të dallueshme sa ata që flasin vetëm dialektet veriore nuk mund t'i kuptojnë ato. ^[5]

Dhivehi shkruhet me shkrimin Thaana .

Dhivehi është një pasardhës i Prakrites Elu dhe është i lidhur ngushtë me sinhalishten, por jo ndërsjellasi i kuptueshëm me të. Shumë gjuhë kanë ndikuar në zhvillimin e Dhivehit ndër shekuj. Ato përfshijnë arabishten, urdunë / hindin, persishten, tamilen, frëngjishten, portugalishten dhe anglishten . Fjalët angleze atol (një unazë ishujsh koralorë ose shkëmbinj nënujorë) dhe dhoni (një anije për një lundrim midis atoleve) janë forma të përmbledhura të fjalëve maldiviane atoḷu dhe dōni . Para kolonizimit evropian të Hemisferës Jugore, ajo ishte gjuha më jugore indo-evropiane.

Skeda:Loamaafaanu.jpg

lōmāfānu i shekullit të 12-të, pllaka bakri mbi të cilat sulltanët e hershëm të Maldiveve shkruanin urdhra dhe grante

Fonologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Zanoret ^[6]
	Përpara		Qendrore		Mbrapa
	e shkurtër	e gjatë	e shkurtër	e gjatë	e shkurtër	e gjatë
E mbyllur	i	iː			u	uː
E mesme	e	eː			o	oː
E hapur	(æː)		a	aː

Abafili është shenja zanore që tregon "a".
Ibifili është shenja zanore që tregon "i".
Ubufili është shenja zanore që tregon "u".
Sukun është shenjaqë tregon mungesën e një zanoreje.

[æː] është zhvilluar si fonemë e pavarur nga diftongu /ai/.

Bashkëtingëlloret ^[6]
	Buzore		Dhëmbore /Alveolare		Retrofleks		Qiellzore		Velare		Glotale
Hundore		m		n		ɳ		( ɲ )*
Ndalesë/ Jofërkuese	p	b ᵐb	t̪	d̪ ⁿd̪	ʈ	ɖ ᶯɖ	t͡ʃ	d͡ʒ	k	ɡ ᵑɡ
Fërkuese	f		s̪	z	ʂ		ʃ				h
Përafruese		ʋ		l̪		ɭ		j
Tap						ɽ

Disa shprehje të zakonshme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Fraza maldiviane	Transliterimi	shqip
ޝުކުރިއްޔާ	Shukuriyyaa	Faleminderit
ނޫން	Noon	Nr

^ Stampa:Ethnologue18
^ "Dhivehi". Glottolog 4.3. 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Documentation for ISO 639 identifier: div". ISO 639-2 Registration Authority – Library of Congress. Marrë më 2017-07-08. Divehi; Dhivehi; Maldivian {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Documentation for ISO 639 identifier: div". ISO 639-3 Registration Authority – SIL International. Marrë më 2017-07-08. Dhivehi, Divehi, Maldivian {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ ^a ^b B. D, Cain. Introduction (Tezë). Cornell Univ. [Ithaca]. {{cite thesis}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content
^ ^a ^b Gnanadesikan, Amalia E. (2017). Dhivehi: The Language of the Maldives. Berlin: De Gruyter Mouton. fq. 21–25. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content

[e18-1] Stampa:Ethnologue18

[2] "Dhivehi". Glottolog 4.3. 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[ISO_639-2/RA-3] "Documentation for ISO 639 identifier: div". ISO 639-2 Registration Authority – Library of Congress. Marrë më 2017-07-08. Divehi; Dhivehi; Maldivian {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[ISO_639-3/RA-4] "Documentation for ISO 639 identifier: div". ISO 639-3 Registration Authority – SIL International. Marrë më 2017-07-08. Dhivehi, Divehi, Maldivian {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[:0-5] B. D, Cain. Introduction (Tezë). Cornell Univ. [Ithaca]. {{cite thesis}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":0" defined multiple times with different content

[:1-6] Gnanadesikan, Amalia E. (2017). Dhivehi: The Language of the Maldives. Berlin: De Gruyter Mouton. fq. 21–25. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid <ref> tag; name ":1" defined multiple times with different content

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]