Shihni burimin për Serbia

{{gjysëm-mbrojtur}}
{{Infobox country
|common_name                   = Republika e Serbisë
|native_name                   = Република Србија<br/>Republika Srbija  
|image_flag                    = Flag of Serbia.svg
|image_coat                    = Coat of arms of Serbia.svg
|flag_type                     = [[Flamuri i Serbisë|Flamuri]]
|symbol_type                   = [[Stema e Serbisë|Stema]]
|image_map                     = {{Switcher|[[Skeda:Serbia (orthographic projection).svg|frameless]]|Shfaq globin|[[Skeda:Map of Europe and Serbia (2006–2008).svg|upright=1.15|frameless]]|Shfaq hartën e Evropës|default=1}}
|map_caption                   = Territori i Serbisë së sotme (e gjelbër e mbyllur) dhe territori i [[Kosova|Kosovës]] së pavarur (e gjelbër e hapur) në Evropë
|national_anthem               = [[Bože pravde|Боже правде]]<br/>''Bože pravde''<br/>{{small|''Zoti i Drejtësisë''}}<br/><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[Skeda:National anthem of Serbia, performed by the United States Navy Band.wav|center]]</div>
|capital                       = [[Beogradi]]
|largest_city                  = [[Beogradi]]
|official_languages            = [[Gjuha serbe|Serbishtja]]
|government_type               = [[Republika parlamentare]] [[Shteti unitar|unitare]]
|leader_title1                 = [[Presidenti i Serbisë|Presidenti]]
|leader_name1                  = [[Aleksandar Vuçiq]]
|leader_title2                 = [[Kryeministri i Serbisë|Kryeministri]]
|leader_name2                  = [[Ana Bërnabiq]]
|leader_title3                 = [[Kryetari i Asamblesë Kombëtare të Serbisë|Kryetari i Asamblesë Kombëtare]]
|leader_name3                  = [[Millosh Vuçeviq]]
|legislature                   = [[Asambleja Kombëtare (Serbi)|Asambleja Kombëtare]]
|sovereignty_type              = [[Historia e Serbisë|Historia e themelimit]]
|established_event1            = [[Principata e Serbisë (mesjetar i hershëm)|Principata]]
|established_date1             = 780
|established_event2            = [[Mbretëria e Serbisë (mesjetar)|Mbretëria]]
|established_date2             = 1217
|established_event3            = [[Perandoria Serbe|Perandoria]]
|established_date3             = 1346
|established_event4            = [[Serbia Osmane|Pushtimi osman]]
|established_date4             = 1459–1556
|established_event5            = [[Revolucioni serb]]
|established_date5             = 1804–1835
|established_event7            = [[Traktati i Berlinit (1878)|Pavarësia e njohur]]
|established_date7             = 1878
|established_event8            = [[Mbretëria e Serbisë]]
|established_date8             = 1882
|established_event9            = [[Jugosllavia]]
|established_date9             = 1918
|established_event10           = [[Serbia dhe Mali i Zi]]
|established_date10            = 1992
|established_event11           = Pavarësia u rivendos
|established_date11            = 2006
|area_km2                      = 77,612<ref name="cia_profile">{{cite web |url = https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/serbia/ |title = The World Factbook: Serbia |publisher = [[Central Intelligence Agency]] |date = 20 qershor 2014 |language=en |access-date = 18 dhjetor 2014 }}</ref>
|area_label                    = Totale
|area_rank                     = 111-të
|area_sq_mi                    = <!-- 29,966-->

|population_census_year        = 2011
|population_census_rank        = 106-të
|population_estimate           = {{DecreaseNeutral}} 6,797,105<ref>{{Cite web |url=https://publikacije.stat.gov.rs/G2022/Pdf/G202227016.pdf |title=Estimates of population for 1.1.2022 |access-date=2022-07-11 |publisher=The Statistical Office of the Republic of Serbia |language=en}}</ref>
|population_estimate_year      = 2022
|population_estimate_rank      = 105-të
|population_density_km2        = 92
|population_density_sq_mi      = 211 <!-- Do not remove per [[WP:MOSNUM]] -->
|population_density_rank       = 95-të
|GDP_PPP                       = {{increase}} $157.4 billion<ref name="IMFWEORS" />
|GDP_PPP_year                  = 2022
|GDP_PPP_rank                  = 78-të
|GDP_PPP_per_capita            = {{increase}} $22,900<ref name="IMFWEORS">{{cite web |url = https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2020/October/weo-report?c=942,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,PCPIPCH,&sy=2018&ey=2025&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1.x=32&pr1.y=2&c=942&s=NGDP_RPCH%2CNGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a= |title = World Economic Outlook Database, October 2020 |publisher = [[International Monetary Fund]] |website = IMF.org |language=en |access-date = 16 dhjetor 2020 }}</ref>
|GDP_PPP_per_capita_rank      = 66-të
|GDP_nominal                  = {{increase}} $65.7&nbsp;billion<ref name="IMFWEORS" />
|GDP_nominal_year             = 2022
|GDP_nominal_rank             = 84-të
|GDP_nominal_per_capita       = {{increase}} $9,560<ref name="IMFWEORS" />
|GDP_nominal_per_capita_rank  = 75th
|Gini                         = 33.3 <!-- number only -->
|Gini_year                    = 2019
|Gini_change                  = decrease <!--increase/decrease/steady-->
|Gini_ref                     = <ref>{{cite web |url = https://ec.europa.eu/eurostat/tgm/table.do?tab=table&init=1&language=en&pcode=tessi190&plugin=1 |title = Gini coefficient of equivalised disposable income – EU-SILC survey |publisher = [[Eurostat]] |website = ec.europa.eu |language=en |access-date = 16 dhjetor 2020 }}</ref>
|HDI                          = 0.802 <!--number only-->
|HDI_year                     = 2021<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year -->
|HDI_change                   = increase<!-- increase/decrease/steady -->
|HDI_ref                      = <ref name="HDI">{{cite web|url=https://hdr.undp.org/system/files/documents/global-report-document/hdr2021-22pdf_1.pdf|title=Human Development Report 2021/2022|language=en|publisher=[[Programi i Kombeve të Bashkuara për Zhvillimin]]|date=8 shtator 2022|access-date=8 shtator 2022}}</ref>
|HDI_rank                     = 63-të
|currency                     = [[Dinari serb]]
|currency_code                = RSD
|time_zone                    = [[Zona Kohore e Evropës QendroreCET]]
|utc_offset                   = [[UTC+1|+1]]
|utc_offset_DST               = [[UTC+2|+2]]
|time_zone_DST                = [[Ora Verore e Evropës Qendrore|CEST]]
|date_format                  = dd.mm.yyyy
|drives_on                    = djathtas
|calling_code                 = [[Telephone numbers in Serbia|+381]]
|cctld                        = {{unbulleted list |[[.rs]] |[[.срб]]}}
|flag_p1                      = Flag of Serbia and Montenegro (1992–2006).svg
}}
'''Serbia''' ([[Alfabeti cirilik serb|Cirilik]]: Србија, [[Romanizimi i serbishtes|romanizuar]]: ''Srbija'') zyrtarisht njihet si '''Republika e Serbisë''' ([[Alfabeti cirilik serb|Cirilik]]: Република Србија, [[Romanizimi i serbishtes|romanizuar]]: ''Republika Srbija''), është shtet i cili shtrihet në [[Evropa Qendrore|Evropën Qendrore]] dhe [[Evropa Juglindore|Evropën Juglindore]]. Ndodhet në udhëkryqin e [[Fusha e Panonisë|Fushës së Panonisë]] dhe [[Ballkani]]t, në kufi me [[Hungaria|Hungarinë]] në veri, [[Rumania|Rumaninë]] në verilindje, [[Bullgaria|Bullgarinë]] në juglindje, [[Kosovë]]n dhe [[Maqedonia e Veriut|Maqedoninë e Veriut]] në jug, [[Mali i Zi|Malin e Zi]] në jugperëndim dhe [[Kroacia|Kroacinë]] dhe [[Bosnja dhe Hercegovina|Bosnjën dhe Hercegovinën]] në perëndim. [[Beogradi]] është kryeqyteti i Serbisë.

Nga mesi i shekullit të 16-të, [[Perandoria Osmane|osmanët]] aneksuan tërësinë e Serbisë së sotme; sundimi i tyre [[Luftërat osmano-habsburge|u ndërpre nganjëherë]] nga [[Monarkia Habsburge|Perandoria Habsburge]], e cila filloi të zgjerohej drejt [[Serbia Qendrore|Serbisë Qendrore]] nga fundi i shekullit të 17-të, duke ruajtur një bazë në [[Vojvodina|Vojvodinë]]. Në fillim të shekullit të 19-të, [[Revolucioni serb]] krijoi shtetin kombëtar si monarkinë e parë kushtetuese të rajonit, e cila më pas zgjeroi territorin e saj. Pas viktimave në [[Lufta e Parë Botërore|Luftën e Parë Botërore]] dhe bashkimit të mëvonshëm të ish-kurorës së Habsburgëve të Vojvodinës me Serbinë, vendi bashkëthemeloi [[Mbretëria Jugosllave|Jugosllavinë]] me kombet e tjera sllave të jugut, të cilat do të ekzistonin në formacione të ndryshme politike deri në [[Luftërat në Jugosllavi|Luftërat Jugosllave]] të viteve 1990. Gjatë [[Shpërbërja e Jugosllavisë|shpërbërjes së Jugosllavisë]], Serbia formoi një [[Konfederata Serbia dhe Mali i Zi|bashkim me Malin e Zi]], i cili u shpërbë në mënyrë paqësore në vitin 2006, duke rivendosur pavarësinë e Serbisë si shtet sovran për herë të parë që nga viti 1918. Në vitin 2008, përfaqësuesit e [[Kuvendi i Kosovës|Kuvendit të Kosovës]] shpallën në mënyrë të njëanshme [[Shpallja e Pavarësisë së Kosovës|pavarësinë]], me përgjigje të ndryshme nga komuniteti ndërkombëtar ndërsa Serbia vazhdon ta pretendojë atë si pjesë të [[Krahina Autonome e Kosovës dhe Metohisë|territorit të saj sovran]].

== Historia ==
[[Skeda:Belgrade iz balona.jpg|parapamje|300px|Beogradi]]
{{kryesor|Historia e Serbisë|Pashallëku i Beogradit}}

Pas [[Lufta e Kosovës|Luftës në Kosovës]] me kapitullimin e grupeve të armatosura kriminale serbe të vetëquajtura Armata Popullore e Jugosllavisë në hapësirën e Kosovës dhe me nënshkrimin e Marrëveshjes Teknike, këto trupat dhe banda serbe detyroheshin të tërhiqeshin na teritori i Kosovës dhe 5&nbsp;km larg kufirit të saj.

Me vizitën e [[Havier Solana|Havier Solanës]] në [[Beograd]] përfaqësuese politik të këtyre bandave në krye me Koshtunicën, ata kërkuan nga Solana që të ju jepej një kohë prej gjashtë viteve për krijimin e një shoqërie civile funksionale. Për këtë shkak ai ju premtoj që do të gjente një zgjidhje ashtu që nacionalistët serbë të ngiheshin me termin "Serbia" dhe populli Serb i cili kontrollohej dhe mbahej si në mesjetë nga këto forca, gradualisht të mësonte të vërteten.

Kjo në praktikë ishte më së e thjeshtë po të mos ishte problemi i trashëgimisë së Republikës Federative Socialiste të Jugosllavisë. Ish-anëtaret tjera të RSF Jugosllavisë të cilat tanimë ishin pranuar si shtete nuk i lejonin kësaj pjese të mbetur të prezantohej si trashëgimtare e RSF Jugosllavisë.

Solana gjatë kësaj kohe kishte tri kriza të paevitueshme. Kriza e brendshme Serbe, pastaj reagimet për trashëgimin e RSF Jugosllavisë si dhe ligjin e OKB-së. Ndër të gjitha ligji i OKB-së ishte më i rëndësishmi. Pasi që ky territor i mbetur (RS e Malit të Zi dhe RS e Serbisë) duhej të kishte një status ndërsa trupat e NATOS dhe UÇK-së kishin arritur të çlironin nga kontrolli i bandave Serbe vetëm territorin e Kosovës i cili gjendej në hapësirën e RS Serbisë dhe territori i RS Malit të Zi mbahej si i çliruar me mjete politike për OKB ishte në pyetje statuti i pjesës së mbetur nën kontrollin e bandave serbe. Me qëllim që ky territor të mos mbetej pa status Sollana i propozoj bandave Serbe, shoqërisë civile në Mal të Zi dhe Kosovë krijimin e lidhjes shtetërore [[Serbia dhe Mali i Zi]] e cila do të kishte një jetesë prej gjashtë viteve.

Pasi që bandat serbe ankoheshin për shkatërrimet që i kishte bërë lufta ata morën në dispozicion më shumë se gjashtë vite për organizimin e shoqërisë civile në hapësirën e mbetur të RS Serbisë në Serbi dhe Vojvodinë. Brenda kësaj kohe këtyre bandave serbe ju lejohej që të prezantohen në botë si përfaqësues të një shteti, përfaqësuesve të Malit të Zi po ashtu ndërsa përfaqësuesit e Kosovës duhet të sillen brenda Kornizës Kushtetuese të cilën e kishin nënshkruar ata vetë dhe nën hijen e UNMIK-ut i cili sipas nevojës në punë të jashtme sillet si shtet i Kosovës ndërsa brenda në bazë të kushtetutës së 1974-së.

Gjatë kësaj kohe në Mal të Zi krijohet një shoqëri civile me institucione pak-a-shumë civile dhe demokratike, në Kosovë UNMIKU nuk është në gjendje të qeveris politiken e brendshme brenda kushtetutës së 1974 për shkake se bandat serbe nuk e respektojnë marrëveshjen me Solanen në bazë të së cilës bandat serbe duheshin të rikthenin kushtetutën e 1974-së. Përkundër kësaj bandat serbe nuk i përfillin vendimet e marruar në Vojvodinë dhe fillojnë të maskojnë popujt jo serbë në pjesën jugore të rajonit të Serbisë ku edhe fillon një luftë e armatosur në mes të popullsisë shqiptare në këtë rajon dhe bandave serbe të organizuara tani nën emrin Mbrojtja Territoriale e Serbisë.

Po ashtu këto banda tentojnë që përsëri të marinë kontrollin mbi kishën ortodokse serbe e cila e frikuar prishja e më tejshme e namit tashmë të përlyer. Pasi që disa anëtarë të këtyre bandave të shkapërderdhura në Kosovë ja arrin që të kontrollojnë pjesën më të madhe  të kishave ortodokse dhe me hedhjen e dy fëmijëve shqiptar në lumin e Mitrovicës i fillojnë trazirat e Marsit me që rast shqiptarët i rrënojnë një pjesë të këtyre kishave të kontrolluara nga banditët që kishin për planë armatimin e popullsisë serbe në Kosovë sikurse kishte bërë Milosheviqi gjatë viteve 1990-1992.

Pas këtyre trazirave edhe përfaqësuesit e Misionit të Organizatës së Kombeve të Bashkuara ishin të bindura që për kthimin e shoqërisë civile në rajonin e Serbisë duhej pritur shumë pasi që tek populli ekzistonte një mentalitet i ngjashëm me kohën e mesjetës. Për këtë shkak dhe për shkak të afrimit të skadimit të pretimeve të Solanes këtyre bandave serbe OKB-ja filloi të mbledhë radhët për përgatitjen e njohjes së Malit të Zi si shtet dhe pranimin e Kosovës në radhët e veta.

Kështu në qershor të 2006, OKB-ja filloj me pranimin e shtetit të Malit të Zi dhe me informimin e anëtarëve të Këshillit të Sigurimit të OKB gjegjësisht kryetarëve të Rusisë dhe Kinës për pavarësimin e Kosovës.

Në ndërkohë çështja e statutit të territorit të mbetur rajonit Serbia dhe Vojvodina si dhe të rajoneve [[Sanxhaku]] dhe [[Toplica]] ende nuk dihet. Bandat Serbe kanë marrë iniciativa të ndryshme për "mbrojtjen e Kosovës" mirëpo në fakt me këtë ato dëshirojnë që edhe më tutje të mbajnë popullin e Sanxhakut dhe të Toplicës në kontrollin e tyre si dhe popullin serbë në mendimet mesjetare.

== Gjeografia e Serbisë ==
{{Kryesor|Gjeografia e Serbisë}}
[[Skeda:Serbia-CIA WFB Map.png|parapamje|Harta e Serbisë]]
Serbia është një [[Shtet pa dalje në det|vend pa dalje në det]], i vendosur në udhëkryq mes Evropës Qendrore dhe Jugore, Serbia ndodhet në [[Ballkani|Gadishullin Ballkanik]] dhe në [[Fusha e Panonisë|Fushën e Panonisë]]. Vendi mbulon një sipërfaqe (përjashtuar Kosovën), gjithsej prej 77,474&nbsp;km<sup>2</sup>, që e bën atë vendin e [[Lista e vendeve sipas sipërfaqes|117-të]] në botë.

[[Fusha e Panonisë]] mbulon të tretën veriore të vendit ([[Vojvodina]] dhe [[Maçva]]) ndërsa maja më lindore e Serbisë shtrihet në [[Ultësira e Vllahisë|Ultësirën e Vllahisë]]. Terreni i pjesës qendrore të vendit, me rajonin e [[Shumadija|Shumadijes]] në zemër, përbëhet kryesisht nga kodra të përshkuara nga lumenj. Malet mbizotërojnë në të tretën jugore të Serbisë. [[Alpet Dinarike]] shtrihen në perëndim dhe jugperëndim, duke ndjekur rrjedhën e lumenjve [[Lumi i Drinës|Drina]] dhe [[Lumi i Ibrit|Ibër]]. [[Karpatet|Malet Karpate]] dhe [[Malet Ballkan]] shtrihen në drejtimin veri-jug në Serbinë lindore.

Malet e lashta në cepin juglindor të vendit i përkasin sistemit [[Mali Rodop|malor Rilo-Rodope]]. Lartësia shkon nga maja [[Midžor]] e Maleve Ballkan në 2,169 metra (maja më e lartë në Serbi, pa Kosovën) deri në pikën më të ulët prej vetëm 17 metrash) pranë lumit [[Lumi i Danubit|Danub]] në [[Prahovo]]. Liqeni më i madh është Liqeni Gjerdap (163 kilometra katrorë) dhe lumi më i gjatë që kalon përmes Serbisë është Danubi (587.35 kilometra).

== Politika ==
Serbia është një [[Republika parlamentare|republikë parlamentare]], me qeveri të ndarë në degë legjislative, ekzekutive dhe gjyqësore. Serbia kishte një nga kushtetutat e para moderne në Evropë, Kushtetutën e vitit 1835 (e njohur si [[Kushtetuta e Serbisë 1835|Kushtetuta e Sretenjes]]), e cila në atë kohë konsiderohej ndër kushtetutat më përparimtare dhe liberale në Evropë. Që atëherë ajo ka miratuar 10 kushtetuta të ndryshme. Kushtetuta aktuale u miratua në vitin 2006 pas [[Referendumi për pavarësinë e Malit të Zi 2006|referendumit për pavarësinë e Malit të Zi]], i cili si pasojë rinovoi pavarësinë e vetë Serbisë. [[Gjykata Kushtetuese të Serbisë|Gjykata Kushtetuese]] vendos për çështjet që kanë të bëjnë me [[Kushtetuta e Serbisë|Kushtetutën]].
{{wide image|Дом Народне Скупштине Србије.jpg|500px|align-cap=center|[[Shtëpia e Asamblesë Popullore të Republikës së Serbisë|Shtëpia e Asamblesë Kombëtare]]}}
[[Presidenti i Serbisë|Presidenti i Republikës]] (''Republike Predsednik'') është [[kreu i shtetit]], zgjidhet me votim popullor për një mandat pesëvjeçar dhe është i kufizuar nga Kushtetuta në një maksimum prej dy mandatesh. Përveç se është komandant i përgjithshëm i forcave të armatosura, presidenti ka detyrën procedurale të emërimit të kryeministrit me pëlqimin e parlamentit dhe ka njëfarë ndikimi në politikën e jashtme.<ref name="President">{{cite web|url=http://www.predsednik.rs/en/node/21|title=Responsibilities|publisher=predsednik.rs|language=en|access-date=20 mars 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130605140910/http://www.predsednik.rs/en/node/21|archive-date=5 qershor 2013}}</ref> [[Aleksandar Vuçiq]] i [[Partia Progresive Serbe|Partisë Progresive Serbe]] është presidenti aktual pas zgjedhjeve presidenciale të vitit 2017.<ref>{{cite news|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-39474145|title=Serbia elects Prime Minister Aleksandar Vucic as president|access-date=16 janar 2018|work=BBC News|date=3 prill 2017|language=en}}</ref> Selia e presidencës është [[Novi dvor]].

[[Qeveria e Serbisë|Qeveria]] (''Vlada'') përbëhet nga kryeministri dhe ministrat e kabinetit. Qeveria është përgjegjëse për propozimin e legjislacionit dhe buxhetit, zbatimin e ligjeve dhe udhëheqjen e politikave të jashtme dhe të brendshme. Kryeministrja aktuale është [[Ana Bërnabiq]], e propozuar nga Partia Progresive Serbe.<ref>{{cite web|url=http://www.b92.net/info/izbori2012/vesti.php?yyyy=2012&mm=07&dd=27&nav_id=629999 |title=Izbori 2012 – Nova vlada položila zakletvu |publisher=B92 |language=sr}}</ref>

[[Asambleja Kombëtare e Serbisë|Asambleja Kombëtare]] (''Narodna skupština'') është një organ legjislativ njëdhomësh. Asambleja Kombëtare ka fuqinë të miratojë ligje, të miratojë buxhetin, të caktojë zgjedhjet presidenciale, të zgjedhë dhe shkarkojë Kryeministrin dhe ministrat e tjerë, të shpallë luftë dhe të ratifikojë traktate dhe marrëveshje ndërkombëtare.<ref>{{cite web|url=http://www.parlament.gov.rs/national-assembly/role-and-mode-of-operation/jurisdiction.501.html |title=National Assembly of the Republic of Serbia &#124; Jurisdiction, competences and duties of the National Assembly |publisher=Parlament.gov.rs |language=en |date=11 qershor 2008}}</ref> Ai përbëhet nga 250 anëtarë të zgjedhur në mënyrë proporcionale, të cilët shërbejnë për një mandat katërvjeçar.

=== Njësitë administrative ===
{{Kryesor|Njësitë administrative të Serbisë}}
Në Serbi, pa Kosovën, ka 145 komuna (''opštine'') dhe 29 qytete (''gradovi''), të cilat formojnë njësitë bazë të vetëqeverisjes lokale. Përveç komunave/qyteteve, ekzistojnë 24 [[Distriktet e Serbisë|distrikte]] (''okruzi''), ku Qyteti i Beogradit përbën një rreth shtesë. Me përjashtim të Beogradit, i cili ka një qeveri lokale të zgjedhur, rrethet janë qendra rajonale të autoritetit shtetëror, por nuk kanë kompetenca të tyre; ato paraqesin ndarje thjesht administrative.

[[Kushtetuta e Serbisë]] njeh dy provinca autonome, [[Vojvodina|Vojvodinën]] në veri dhe territorin e diskutueshëm të [[Kosova dhe Metohia|Kosovës dhe Metohisë]] në jug,<ref name="zakon">{{cite web|url=http://www.parlament.gov.rs/upload/archive/files/cir/pdf/zakoni/2007/4308-07-cir.zip|title=Law on Territorial Organization|publisher=National Assembly of the Republic of Serbia|date=29 dhjetor 2007|language=sr|access-date=6 tetor 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131012035526/http://www.parlament.gov.rs/upload/archive/files/cir/pdf/zakoni/2007/4308-07-cir.zip|archive-date=12 tetor 2013|url-status=dead}}</ref>  ndërsa zona e mbetur e Serbisë Qendrore nuk kishte kurrë autoritetin e saj rajonal. Pas [[Lufta e Kosovës|Luftës së Kosovës]], [[Misioni i Organizatës së Kombeve të Bashkuara në Kosovë|paqeruajtësit e OKB-së]] hynë në Kosovë dhe Metohi, sipas [[Rezoluta 1244 e Këshillit të Sigurimit|Rezolutës 1244 të KS të OKB-së]]. Qeveria e Serbisë nuk e njeh shpalljen e pavarësisë së Kosovës në shkurt 2008, duke e konsideruar atë të paligjshme..<ref>[http://www.srbija.gov.rs/kosovo-metohija/index.php?id=43159 Decision on the annulment of the illegitimate acts of the provisional institutions of self-government in Kosovo and Metohija on their declaration of unilateral independence]</ref>

==Demografia==
{{Kryesor|Demografia e Serbisë}}
Që nga regjistrimi i vitit 2011, Serbia ka një popullsi totale prej 7,186,862 dhe dendësia e përgjithshme e popullsisë është e mesme pasi qëndron në 92.8 banorë për kilometër katror. 

Gjatë viteve 1990, Serbia kishte popullsinë më të madhe të refugjatëve në Evropë.<ref>{{cite web|url=http://www.b92.net/eng/news/society-article.php?yyyy=2007&mm=10&dd=22&nav_id=44785|title=Serbia's refugee population largest in Europe|author=Tanjug|author-link=Tanjug|date=22 tetor 2007|publisher=B92|language=en|access-date=24 tetor 2021|archive-date=12 nëntor 2007|archive-url=https://web.archive.org/web/20071112013805/http://www.b92.net/eng/news/society-article.php?yyyy=2007&mm=10&dd=22&nav_id=44785|url-status=dead}}</ref> Refugjatët dhe personat e zhvendosur brenda vendit (PZHBV) në Serbi përbënin midis 7% dhe 7.5% të popullsisë së saj në atë kohë - rreth gjysmë milioni refugjatë kërkuan strehim në vend pas serisë së luftërave jugosllave, kryesisht nga Kroacia (dhe në një masë më të vogël nga Bosnja dhe Hercegovina) dhe PZHBV-të nga Kosova.

[[Serbët]] me 5,988,150 janë grupi më i madh etnik në Serbi, që përfaqësojnë 83% të popullsisë së përgjithshme (përjashtuar Kosovën). Serbia është një nga vendet evropiane me numrin më të madh të pakicave kombëtare të regjistruara, ndërsa krahina e Vojvodinës është e njohur për identitetin e saj shumetnik dhe multi-kulturor. Me një popullsi prej 253,899, hungarezët janë pakica më e madhe etnike në Serbi, e përqendruar kryesisht në Vojvodinën veriore dhe përfaqëson 3.5% të popullsisë së vendit (13% në Vojvodinë). Popullsia rome është 147,604 sipas regjistrimit të 2011, por vlerësimet jozyrtare e vendosin numrin e tyre aktual midis 400,000 dhe 500,000.[245] Boshnjakët me 145.278 janë të përqendruar në Rashkë (Sanxhak), në jugperëndim. Grupet e tjera minoritare përfshijnë kroatët, sllovakët, shqiptarët, malazezët, vllehët, rumunët, maqedonasit dhe bullgarët. Kinezët, të vlerësuar në 15,000, janë e vetmja pakicë e rëndësishme emigrante joevropiane.

Shumica e popullsisë, ose 59.4%, banon në zonat urbane dhe rreth 16.1% vetëm në Beograd. Beogradi është qyteti i vetëm me më shumë se një milion banorë dhe ka edhe katër të tjerë me mbi 100,000 banorë.

=== Feja ===
{{Kryesor|Feja në Serbi}}
[[Skeda:Church of Saint Sava (Belgrade, Serbia).jpg|parapamje|280px|[[Kisha e Shën Sava]]]]
[[Skeda:Spoljašnost Bajrakli džamije 03.JPG|parapamje|[[Xhamia Bajrakli]], Beograd]]
Kushtetuta e Serbisë e përcakton atë si një shtet laik me liri të garantuar fetare. Të krishterët ortodoksë me 6,079,396 përbëjnë 84.5% të popullsisë së vendit. [[Kisha Ortodokse Serbe]] është kisha më e madhe dhe tradicionale e vendit, adhuruesit e së cilës janë kryesisht serbë. Komunitetet e tjera të krishtera ortodokse në Serbi përfshijnë malazezët, rumunët, vllehët, maqedonasit dhe bullgarët.

Në vitin 2011, [[Kisha Katolike në Serbi|katolikët romakë]] numëronin 356,957 në Serbi, ose afërsisht 6% e popullsisë, kryesisht në Vojvodinën veriore e cila është shtëpia e grupeve të pakicave etnike si hungarezët, kroatët dhe [[Bunjevci]], si dhe për disa sllovakë dhe çekë.

[[Protestantizmi]] përbën rreth 1% të popullsisë së vendit, kryesisht [[luteranizmi]] midis sllovakëve në Vojvodinë si dhe [[kalvinizmi]] midis [[Kisha e Reformuar në Hungari|hungarezëve të reformuar]]. Kisha Katolike Greke respektohet nga rreth 25,000 qytetarë (0.37% e popullsisë), kryesisht Rusinë në Vojvodinë.

[[Myslimanët]], me 222,282 ose 3% të popullsisë, formojnë grupin e tretë më të madh fetar. [[Islami]] ka një ndjekës të fortë historik në rajonet jugore të Serbisë, kryesisht në Rashkën jugore. Boshnjakët janë bashkësia më e madhe islame në Serbi, e ndjekur nga shqiptarët.

Në vitin 2011, kishte vetëm 578 hebrenj në Serbi, krahasuar me mbi 30,000 para [[Lufta e Dytë Botërore|Luftës së Dytë Botërore]]. [[Ateizmi|Ateistët]] numëronin 80,053, ose 1,1% të popullsisë, dhe 4,070 të tjerë e deklaruan veten si [[Agnosticizmi|agnostik]].

== Ekonomia ==
{{Kryesor|Ekonomia  e Serbisë}}

== Shiko dhe këtë ==
* [[Doktrina e shenjtë serbe]]

== Referime ==
{{reflist}}

== Lidhje të jashtme ==
* [https://web.archive.org/web/20080216024054/http://www.elsie.de/pdf/B2002GatheringClouds.pdf The roots of ethnic cleansing in Kosovo. Early twentieth-century documents]
* [https://web.archive.org/web/20091231214623/http://kohajone.com/artikull.php?idm=18885 Alket Aliu : ''Ivo Andric, projekti per shfarosjen e shqiptareve'']

{{VendeEvropa}}
{{BE}}

[[Kategoria:Serbi]]
[[Kategoria:Shtete në Evropë]]
[[Kategoria:Shtetet pa dalje në det]]
[[Kategoria:Shtete në Evropën Qendrore]]
[[Kategoria:Shtete në Evropën Juglindore]]
[[Kategoria:Shtete në Ballkan]]
[[Kategoria:Shtetet anëtare të Këshillit të Evropës]]
[[Kategoria:Shtetet anëtare të Kombeve të Bashkuara]]
[[Kategoria:Republika]]