Shiromani Akali Dal
Shiromani Akali Dal ( SAD ) ( përkthim : Ushtria Supreme e Zotit ) është një parti politike shtetërore e qendrës së djathtë sikhe në Punjab, Indi . Partia është e dyta më e vjetër në Indi, pas Kongresit, e themeluar në vitin 1920. [1] [2] [3] Edhe pse ka shumë parti me përshkrimin Akali Dal, partia që njihet si "Shiromani Akali Dal" nga Komisioni Zgjedhor i Indisë është ajo e udhëhequr nga Sukhbir Singh Badal . Partia ka një axhendë të moderuar pro-Punxhabi . [4] Më 26 shtator 2020, partia u largua nga NDA mbi ligjet e fermave . [5]
Shiromani Akali Dal ਸ਼੍ਰੋਮਣੀ ਅਕਾਲੀ ਦਲ (Punxhabi) | |
|---|---|
 | |
| Shkurtesa | SAD |
| Presidenti | Sukhbir Singh Badal |
| Sekretari i përgjithshëm | T. V. Babu |
| Themeluar | 2015 dhjetor 01 |
| Gazeta | Akali Awaaz |
| Krahu i grave | Istri Akali Dal |
| Ideologjia | Punjabiyat Nacionalizmi punxhabi |
| Përkatësia kombëtare | NDA |
| Simboli i zgjedhjeve | |
 | |
Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
India Britanike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Akali Dal u formua më 14 dhjetor 1920 si një grup pune i Komitetit Shiromani Gurudwara Prabandhak, organi fetar sikh. Akali Dal e konsideron veten përfaqësuesin kryesor të sikhëve. Sardar Sarmukh Singh Chubbal ishte presidenti i parë i një Akali Dali të vetëm të bashkuar, por ai u bë i njohur nën Mjeshtrin Tara Singh . [6] Lëvizja Akali ndikoi në 30 gazeta të reja Punjabi të lançuara midis viteve 1920 dhe 1925. [7]
Në zgjedhjet provinciale të vitit 1937, Akali Dal fitoi 10 vende. Nacionalistët Khalsa fituan 11 vende dhe iu bashkuan qeverisë së koalicionit të kryesuar nga lideri Unionist Sikander Hyat Khan . Akalis u ulën në opozitë dhe bënin përpjekje të herëpas'hershme për të arritur një mirëkuptim me Lidhjen Myslimane, gjë që nuk arriti kurrë. [8]
Ashtu si me organizatat e tjera Sikh, Mjeshtri Tara Singh dhe Akali Dal i tij kundërshtuan me forcë ndarjen e Punxhabit, për të cilën ai mendonte se do të krijonte një mjedis persekutimi të mundshëm pasi ata mbështetën idenë e "Azad Punjab" (Punxhabi i lirë). [9]
India pas Pavarësisë[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në vitet 1950, partia nisi lëvizjen Punjabi Suba, duke kërkuar një shtet me shumicën e njerëzve që punxhabisht-folës, jashtë Punxhabit Lindor të pandarë nën udhëheqjen e Sant Fateh Singh . [10] Në vitin 1966 u formua Punxhabi aktual. Akali Dal erdhi në pushtet në Punxhabin e ri në mars 1967, [11] por qeveritë e hershme nuk jetuan gjatë për shkak të konflikteve të brendshme dhe betejave për pushtet brenda partisë. Më vonë, partitë u forcuan dhe qeveritë partiake përfunduan mandatin e plotë.
Fraksionet moderne[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Sukhdev Singh Dhindsa së bashku me udhëheqës të tjerë Akali u mblodhën në një Gurdwara në Ludhiana më 7 korrik 2020 për të rithemeluar SAD (D) . Dhindsa u zgjodh president i partisë së ringjallur politike. Ai pretendoi se SAD (D) ishte Shiromani Akali Dalin i vërtetë dhe se i ashtuquajturi "Shiromani Akali Dal i rremë" ishte marrë përsipër nga familja Badal. [12]
Përpara kësaj në fund të vitit 2018, anëtarët e vjetër të dëbuar të Shiromani Akali Dal Ranjit Singh Brahmpura, Rattan Singh Ajnala, Sewa Singh Sekhwan, të afërmit e tyre dhe të tjerë kishin formuar SAD (T) . [13] Arsyetimi i dëbimit ishte për shkak të akuzave të tyre për familjen Badal, e cila sipas tyre po e drejtonte partinë në rrugën e gabuar.
Përpara zgjedhjeve të Asamblesë Legjislative të Punxhabit 2022, SAD (T) dhe SAD (D) u shpërndanë për t'u shkrirë së bashku në një parti të re politike me emrin Shiromani Akali Dal (Sanyukt) . Kjo parti hyri në Aleancën Demokratike Kombëtare për të garuar në zgjedhjet e Punjabit së bashku me kandidatët e Partisë Bharatiya Janata . [ citim i nevojshëm ]
Ideologjia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Qëllimet kryesore të Shiromani Akali Dalit janë mbrojtja e të drejtave të sikhëve, ujërave të Punxhabit dhe kundërshtimi ndaj kanalit të lidhjes Sutlej Yamuna . [14]
Konferenca e Mogës 1996[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në vitin 1996, në një konferencë historike në Moga, Shiromani Akali Dal miratoi një axhendë të moderuar punxhabi dhe e zhvendosi selinë e partisë nga Amritsari në Chandigarh . [15]
- ^ S., Saizel (14 janar 2019). "Shiromani Akali Dal, the second oldest party of India, has made the biggest sacrifices: Sukhbir Badal". PTC News. Marrë më 14 korrik 2023.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ "Glorious past, but Shiromani Akali Dal faces serious crisis of identity, popularity & credibility". The Times of India. 2020-12-14. ISSN 0971-8257. Marrë më 2023-07-14.
{{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ D'Souza, Shanthie Mariet (9 prill 2014). "Shiromani Akali Dal (SAD)". Britannica (në anglisht). Marrë më 2023-07-14.
The precursor to the present-day SAD was an organization established in December 1920 to help guide the quasi-militant Akali movement of the early 1920s, in which Sikhs demanded and (through the Sikh Gurdwara Act of 1925) won from the ruling British authorities in India control over the gurdwaras (Sikh houses of worship). The present-day SAD, which has claimed to be the oldest regional political party in India, has also controlled Sikh religious institutions such as the Shiromani Gurdwara Prabandhak Committee (SGPC) and, more recently, the Delhi Sikh Gurdwara Management Committee.
{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Datë e përkthyer automatikisht (lidhja) - ^ VINAYAK, RAMESH. "Akali Dal led by Parkash Singh Badal break from the past to forge a moderate agenda". India Today (në anglisht). Marrë më 2019-12-26.
- ^ "Punjab's Akali Dal Quits BJP-Led Alliance Over Controversial Farm Bills". NDTV.com. Marrë më 2020-09-26.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Punjab Ke Dangal Mein Kiska Mangal?". NewsClick (në anglisht). 2017-01-23. Marrë më 2019-10-10.
- ^ Bharti, Vishav. "How it became Punjabi journalism's finest hour". The Tribune (në anglisht). Marrë më 2019-12-26.
- ^ Jalal, The Sole Spokesman 1994.
- ^ Kudaisya, Gyanesh; Yong, Tan Tai (2004). The Aftermath of Partition in South Asia (në anglisht). Routledge. fq. 100. ISBN 978-1-134-44048-1.
No sooner was it made public than the Sikhs launched a virulent campaign against the Lahore Resolution. Pakistan was portrayed as a possible return to an unhappy past when Sikhs were persecuted and Muslims the persecutor. Public speeches by various Sikh political leaders on the subject of Pakistan invariably raised images of atrocities committed by Muslims on Sikhs and of the martyrdom of their gurus and heroes. Reactions to the Lahore Resolution were uniformly negative and Sikh leaders of all political persuasions made it clear that Pakistan would be 'wholeheartedly resisted'. The Shiromani Akali Dal, the party with a substantial following amongst the rural Sikhs, organized several well-attended conferences in Lahore to condemn the Muslim League. Master Tara Singh, leader of the Akali Dal, declared that his party would fight Pakistan 'tooth and nail'. Not be outdone, other Sikh political organizations, rival to the Akali Dal, namely the Central Khalsa Young Men Union and the moderate and loyalist Chief Khalsa Dewan, declared in equally strong language their unequivocal opposition to the Pakistan scheme.
- ^ Service, Tribune News. "Shiromani Akali Dal, since 1920". The Tribune (në anglisht). Marrë më 2019-12-26.
- ^ Singh, I. P. "Being Badals". The Times of India (në anglisht). Marrë më 2019-12-26.
- ^ "Akali Dal split official — Dhindsas move election-commission for registration of SAD (D)". Financial Express (në anglisht). 2020-09-22. Marrë më 2022-07-12.
- ^ "Expelled Akali leaders launch SAD (T)". Tribune India (në anglisht). 2018-12-17. Marrë më 2022-07-13.
- ^ Bariana, Sanjeev Singh. "'We've sacrificed a lot in the long journey of making party relevant in Indian polity'". The Tribune (në anglisht). Marrë më 2019-12-26.
- ^ ""Panth in danger" – Badal's politics shifts back from Chandigarh to Amritsar". Times of India Blog (në anglishte amerikane). 2014-07-28. Marrë më 2019-12-26.