Siguria dhe shëndeti në punë

Siguria dhe shëndeti në punë ose shëndeti dhe siguria në punë është një fushë shumëdisiplinore që ka të bëjë me sigurinë, shëndetin dhe mirëqenien e njerëzve në punë (d.m.th., gjatë kryerjes së detyrave të kërkuara nga profesioni i dikujt). Lidhet me fushat e mjekësisë së punës dhe higjienës së punës dhe përputhet me iniciativat për promovimin e shëndetit në vendin e punës. Mbron gjithashtu të gjithë publikun e gjerë që mund të ndikohet nga mjedisi i punës.^[1]

Sipas vlerësimeve zyrtare të Kombeve të Bashkuara, Vlerësimi i Përbashkët i OBSH/ILO për barrën e sëmundjeve dhe lëndimeve të lidhura me punën, pothuajse 2 milion njerëz vdesin çdo vit për shkak të ekspozimit ndaj faktorëve të rrezikut profesional.^[2] Në nivel global, më shumë se 2.78 milion njerëz vdesin çdo vit si rezultat i aksidenteve ose sëmundjeve të lidhura me vendin e punës, që korrespondon me një vdekje çdo pesëmbëdhjetë sekonda. Ka 374 milion lëndime shtesë jo-fatale të lidhura me punën në vit. Është vlerësuar se barra ekonomike e lëndimeve dhe vdekjeve të lidhura me punën është gati katër për qind e prodhimit të brendshëm bruto global çdo vit. Kostoja njerëzore e kësaj fatkeqësie është e madhe.^[3]

Në juridiksionet e ligjit të zakonshëm, punëdhënësit kanë detyrën e ligjit të zakonshëm (i quajtur edhe detyra e kujdesit) që të kujdesen në mënyrë të arsyeshme për sigurinë e punonjësve të tyre.^[4] Ligji i statutit, përveç kësaj, mund të vendosë detyra të tjera të përgjithshme, të prezantojë detyra specifike dhe të krijojë organe qeveritare me kompetenca për të rregulluar çështjet e sigurisë në punë. Detajet e kësaj ndryshojnë nga juridiksioni në juridiksion.

Parandalimi i incidenteve në vendin e punës dhe sëmundjeve profesionale trajtohet nëpërmjet zbatimit të programeve të sigurisë dhe shëndetit në punë në nivel kompanie.^[5]

Shiko edhe

Të drejtat e punëtorëve

Referime

^ Fanning, Fred (2003). Basic Safety Administration: A Handbook for the New Safety Specialist. Chicago, Ill.: American Society of Safety Engineers (ASSE). ISBN 978-1-885581-43-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ WHO; ILO (2021). WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury, 2000-2016: Global Monitoring Report (PDF). Genève, Switzerland: World Health Organization and International Labour Organization. ISBN 978-92-4-003494-5. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 1 mars 2024. Marrë më 1 mars 2024. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Safety and Health at Work". International Labour Organization. Arkivuar nga origjinali më 31 korrik 2021. Marrë më 3 gusht 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ Commission for Occupational Safety and Health (nëntor 2005). Guidance Note – General Duty of Care in Western Australian Workplaces (PDF) (Reportazh). Perth, WA: Government of Western Australia. fq. 7. ISBN 1-920836-15-2. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 shtator 2015. Marrë më 15 korrik 2014 – nëpërmjet Department of Commerce (Western Australia). {{cite report}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Health and Safety Program – General Elements" (PDF). Canadian Centre for Occupational Health and Safety (CCOHS). 16 mars 2021. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 5 gusht 2023. Marrë më 1 mars 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Fanning-2003-1] Fanning, Fred (2003). Basic Safety Administration: A Handbook for the New Safety Specialist. Chicago, Ill.: American Society of Safety Engineers (ASSE). ISBN 978-1-885581-43-3. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[ILO-2021-2] WHO; ILO (2021). WHO/ILO Joint Estimates of the Work-related Burden of Disease and Injury, 2000-2016: Global Monitoring Report (PDF). Genève, Switzerland: World Health Organization and International Labour Organization. ISBN 978-92-4-003494-5. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 1 mars 2024. Marrë më 1 mars 2024. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[International_Labour_Organization-2021-3] "Safety and Health at Work". International Labour Organization. Arkivuar nga origjinali më 31 korrik 2021. Marrë më 3 gusht 2021. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Commission_for_Occupational_Safety_and_Health-2005-4] Commission for Occupational Safety and Health (nëntor 2005). Guidance Note – General Duty of Care in Western Australian Workplaces (PDF) (Reportazh). Perth, WA: Government of Western Australia. fq. 7. ISBN 1-920836-15-2. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 shtator 2015. Marrë më 15 korrik 2014 – nëpërmjet Department of Commerce (Western Australia). {{cite report}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[Canadian_Centre_for_Occupational_Health_and_Safety_(CCOHS)-2021-5] "Health and Safety Program – General Elements" (PDF). Canadian Centre for Occupational Health and Safety (CCOHS). 16 mars 2021. Arkivuar (PDF) nga origjinali më 5 gusht 2023. Marrë më 1 mars 2024. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]