Mbretëria e Inkasve: Dallime mes rishikimesh
[redaktim i pashqyrtuar] | [redaktim i pashqyrtuar] |
v r2.7.2) (roboti shtoj: pap:Sivilisashon Inka |
Xqbot (diskuto | kontribute) v r2.7.3) (roboti ndryshoj: az:İnk İmperiyası; Ndryshime kozmetike |
||
Rreshti 1: | Rreshti 1: | ||
[[ |
[[Skeda:Inca-expansion.png|thumb|right|300px| Harta e shtrirjes së Mretërisë Inke]] |
||
[[ |
[[Skeda:Machu-Picchu.jpg|thumb|right|300px]] |
||
'''Mbretëria Inkëve''' |
'''Mbretëria Inkëve''' është mbretëria më e madhe në Amerikën para Kolumbos. Ka qenë një ndër mbretëritë më të mëdha në botë në kohën para se të shkatrrohet. Qendra administrative, politike dhe ushtarake ka qenë Kusko. Është kriijuar në rrafshnalten e Perus rreth vitit 1200. Nga viti 1438 deri në vitin 1533. Inkët kanë shfrytëzuar pushtimet dhe asimilimin paqësor duke përhapur mbretërinë e tyre në hapësirat e medha të Amerikës Jugore. Në kuadër të kësaj mbretëriae kanë qenë disa pjesë të Ekuatorit, Perus, Bolivisë, Argjentinës dhe të Kilit. |
||
Atahualpa ka qenë mbreti i fundit i Inkëve ai ua vra në vitin 1533 nga Fransisko Pizaro me këtë rast fillioi e sundimi spanjol. |
Atahualpa ka qenë mbreti i fundit i Inkëve ai ua vra në vitin 1533 nga Fransisko Pizaro me këtë rast fillioi e sundimi spanjol. |
||
Gjaët administrimt spanjopl është hapur |
Gjaët administrimt spanjopl është hapur miniera më e madhe në botë e argjendit Potosi në të cilen inkët kan punuar si robër në kushte shum të vështira ku për dy tri vite punë gjenin vdekjen. |
||
Ekonomia |
Ekonomia ka qenë e bazuar në pronësinë kolektive të tokave dhe me zgjidhje të mirë të ujitjes së tyre. Kanë zgjidhur mirë problemin e deponimit të rezervave ushqimore, të cilat mundësonin përparimin e mirë të mbretërisë edhe në sezonat e dobëta të të korrurave. |
||
Rrjeti i rrugëve |
Rrjeti i rrugëve ka qenë mirë I përhapur që mundësonte transportin e mirë të mallërave dhe të ushqimit. Arqitektura, arti dhe përpunimi i metaleve kanë qenë mirë të zhvilluara. Ka qenë shum mirë e zhvilluar edhe mjekësia me kirirgji të përparuar. |
||
==Historia== |
== Historia == |
||
==Religjioni== |
== Religjioni == |
||
==Pushtimet spanjolle== |
== Pushtimet spanjolle == |
||
==Periudha pas pushtimit spanjoll== |
== Periudha pas pushtimit spanjoll == |
||
==Lidhje të jashtme== |
== Lidhje të jashtme == |
||
[http://www.kb.dk/elib/mss/poma/index-en.htm "Guaman Poma - El Primer Nueva Corónica Y Buen Gobierno"] |
[http://www.kb.dk/elib/mss/poma/index-en.htm "Guaman Poma - El Primer Nueva Corónica Y Buen Gobierno"] |
||
* [http://www.antiquebooks.net/readpage.html#peru Conquest of Peru, Prescott, 1847] |
* [http://www.antiquebooks.net/readpage.html#peru Conquest of Peru, Prescott, 1847] |
||
Rreshti 41: | Rreshti 41: | ||
[[af:Inka]] |
[[af:Inka]] |
||
[[ar:إنكا]] |
[[ar:إنكا]] |
||
[[az:İnk]] |
[[az:İnk İmperiyası]] |
||
[[bat-smg:Inku imperėjė]] |
[[bat-smg:Inku imperėjė]] |
||
[[be:Імперыя Інкаў]] |
[[be:Імперыя Інкаў]] |
Versioni i datës 24 qershor 2012 17:56
Mbretëria Inkëve është mbretëria më e madhe në Amerikën para Kolumbos. Ka qenë një ndër mbretëritë më të mëdha në botë në kohën para se të shkatrrohet. Qendra administrative, politike dhe ushtarake ka qenë Kusko. Është kriijuar në rrafshnalten e Perus rreth vitit 1200. Nga viti 1438 deri në vitin 1533. Inkët kanë shfrytëzuar pushtimet dhe asimilimin paqësor duke përhapur mbretërinë e tyre në hapësirat e medha të Amerikës Jugore. Në kuadër të kësaj mbretëriae kanë qenë disa pjesë të Ekuatorit, Perus, Bolivisë, Argjentinës dhe të Kilit.
Atahualpa ka qenë mbreti i fundit i Inkëve ai ua vra në vitin 1533 nga Fransisko Pizaro me këtë rast fillioi e sundimi spanjol. Gjaët administrimt spanjopl është hapur miniera më e madhe në botë e argjendit Potosi në të cilen inkët kan punuar si robër në kushte shum të vështira ku për dy tri vite punë gjenin vdekjen.
Ekonomia ka qenë e bazuar në pronësinë kolektive të tokave dhe me zgjidhje të mirë të ujitjes së tyre. Kanë zgjidhur mirë problemin e deponimit të rezervave ushqimore, të cilat mundësonin përparimin e mirë të mbretërisë edhe në sezonat e dobëta të të korrurave. Rrjeti i rrugëve ka qenë mirë I përhapur që mundësonte transportin e mirë të mallërave dhe të ushqimit. Arqitektura, arti dhe përpunimi i metaleve kanë qenë mirë të zhvilluara. Ka qenë shum mirë e zhvilluar edhe mjekësia me kirirgji të përparuar.
Historia
Religjioni
Pushtimet spanjolle
Periudha pas pushtimit spanjoll
Lidhje të jashtme
"Guaman Poma - El Primer Nueva Corónica Y Buen Gobierno"
- Conquest of Peru, Prescott, 1847
- Inca Land by Hiram Bingham
- Inca Artifacts, Peru, and Machu Picchu
- Inca civilization and other ancient civilizations by Genry Joil.
- Inca stone cutting techniques: theory on how the Inca walls fit so perfectly.
- Ancient Civilizations - Inca
- "Ice Treasures of the Inca" National Geographic .
- "The Sacred Hymns of Pachacutec"
- Incan Ice Mummies
- Incan Religion
- Engineering in the Andes Mountains
- A Map and Timeline