Tarsatica
Tarsatika ka qenë një vendbanim i lashtë romak në Iliria nga i cili u krijua një vendbanim në vendin e Rijekës së sotme, Kroaci.
Etimologjiia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Vendbanimi i parë i Tarsaticës, një qytet fortesë, ishte vendosur në vendin e qytetit të vjetër të sotëm, si një fortesë e rëndësishme mbrojtëse romake në shekullin e IV, e shkatërruar në vitin 799 . nga frankët në betejën me kroatët, gjatë së cilës vdiq edhe Margrav Erik në shpatet e kodrës. Menjëherë pas largimit të frankëve, emri Tarsatica u transferua në kodrën fqinje 138 metra lartë, me emrin Tersat dhe në fund Trsat. Vetë emri mund të jetë nga emri kelt Tarsa, që do të thotë 'kodër buzë lumit' . Me emrin Tarsatica, u përmend për herë të parë në Kodin Vinodol në vitin 1288, si selia e famullisë Vinodol dhe në zotërim të princave në Kërk, më vonë Frankopan. Në shekullin XIII, në vendin e ish-Tarsatikës, u zhvillua qyteti i Rekës (Rijeka e sotme) me kulla, dyqane dhe rrugë, të cilat nga viti 1466 me ndërprerje të vogla deri në vitin 1918 u përkisnin Habsburgëve. Trsati i sotëm shtrihet midis qytetit të vjetër të Trsat (Gradin) deri te ish-kazerma dhe në shpatin në veri. Në emrat e restoranteve të njohura në Trsat janë ruajtur emrat e vjetër të Tarsatikës dhe Tarsës.
Histori më e vjetër[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në epokën e re të hekurit, Tarsati i përkiste fisit ilir të Japodëve dhe vetëm më vonë u përfshi në territorin e romakëve për arsye ekonomiko-tregtare dhe ushtarako-strategjike. Me ardhjen e romakëve, dhe para shekullit të I-rë, vendbanimi i mëparshëm filloi të shndërrohej në një vendbanim urban të tipit romak, duke ruajtur rëndësinë e vendbanimit qendror. Është projektuar sipas modelit të komunave romake. Administrata përbëhej nga qytetarët më të rëndësishëm dhe në burimet historike përmendet edhe veprimtaria e priftërinjve.
Rëndësi të madhe ka pasur në fund të antikitetit, më saktë në fund të shekullit VI dhe fillim të shekullit të shtatë. Ai shërbeu si një nga qendrat e mbrojtjes kundër sulmeve avaro - sllave .