Jump to content

Tramvaji

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Tramvaji është një lloj tranziti hekurudhor urban i përbërë nga vagonë individuale ose trena të shumëfishtë vetëlëvizës që qarkullojnë në shinat e tramvajit në rrugët publike urbane; disa përfshijnë segmente në të drejtë kalimi të ndarë. [1] [2] [3] Linjat e tramvajit ose rrjetet e tramvajit që operojnë si transport publik quhen tramvaj ose thjesht tramvaje/makina rrugore. Për shkak të ngjashmërive të tyre të ngushta, tramvajet zakonisht përfshihen në termin më të gjerë hekurudhor të lehtë, i cili gjithashtu përfshin sisteme të ndara nga trafiku tjetër.

Mjetet e tramvajit janë zakonisht më të lehta dhe më të shkurtra se trenat e linjës kryesore dhe të tranzitit të shpejtë . Shumica e tramvajeve përdorin energji elektrike, zakonisht të ushqyer nga një pantograf që rrëshqet në një linjë ajrore ; sistemet e vjetra mund të përdorin një shtyllë karroce ose një kolektor harku . Në disa raste, përdoret një këpucë kontakti në një hekurudhë të tretë . Nëse është e nevojshme, ato mund të kenë sisteme të dyfishta energjie - energji elektrike në rrugët e qytetit dhe naftë në mjedise më rurale. Herë pas here, tramvajet transportojnë edhe mallra . Disa tramvaje, të njohur si trena tramvaj, mund të kenë segmente që qarkullojnë në binarët e linjës kryesore hekurudhore, të ngjashme me sistemet ndërurbane . Dallimet midis këtyre mënyrave të transportit hekurudhor janë shpesh të paqarta dhe sistemet mund të kombinojnë karakteristika të shumta.

Një nga avantazhet ndaj formave të mëparshme të tranzitit ishte rezistenca e ulët rrotulluese e rrotave metalike në shinat e çelikut, duke i lejuar tramvajet të tërheqin një ngarkesë më të madhe për një përpjekje të caktuar. Një faktor tjetër që kontribuoi në rritjen e tramvajve ishte kostoja e lartë totale e pronësisë së kuajve. Tramvajet elektrikë zëvendësuan kryesisht energjinë e kafshëve në fund të shekullit të 19-të dhe në fillim të shekullit të 20-të. Përmirësimet në automjete të tjera si autobusët çuan në rënien e tramvajve në fillim deri në mesin e shekullit të 20-të. Megjithatë, tramvajet kanë parë rigjallërim që nga vitet 1980.

  1. ^ "tram". The Free Dictionary. Marrë më 19 shkurt 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  2. ^ "tram". Merriam Webster. Arkivuar nga origjinali më 9 prill 2015. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "Streetcars vs LRT". Edmonton Radial Railway Society. 1 janar 2018. Marrë më 17 qershor 2022. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)