Jump to content

Tre mbretëritë e Koresë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Gadishulli Korean 476 e.s.

Samhan ose Tre Mbretëritë e Koresë i referohet tre mbretërive të Goguryeos (고구려, 高句麗), Baekje (백제, 百濟) dhe Silla (신라, 新羅). Goguryeo u njoh më vonë si Goryeo (고려, 高麗), nga e cila rrjedh emri modern Korea. Kjo periudha zgjati nga 57 p.e.s. deri tek 668 e.s. Popujt Goguryeo, Baekje dhe Silla u bënë ajo që ne e njohim si populli korean.

Libri i Suit (Vëllimi 81) regjistroi: "Zakonet, ligjet dhe veshjet e Goguryeo, Baekje dhe Silla janë përgjithësisht identike." Të tre mbretëritë pushtuan të gjithë gadishullin e Koresë dhe afërsisht gjysmën e Mançurisë, e vendosur kryesisht në Kinën e sotme, së bashku me pjesë më të vogla nga Rusia e sotme. Baekje dhe Goguryeo ndanë mitet e themelimit të cilat ka të ngjarë të kenë origjinën nga Buyeo. Budizmi, i cili mbërriti në Kore në shekullin III e.s. nga India nëpërmjet Tibetit dhe Kinës, u bë feja shtetërore e të tre përbërësve të Tre Mbretërive, duke filluar me Gaya në 372 pas Krishtit.

Tre Mbretëritë e Koreas, gjithashtu të njohura si Periudha e Tre Mbretërive, ishin një periudhë e historisë së Koreas që zgjati nga viti 57 deri në vitin 668. Kjo periudhë karakterizohej nga ndarja e Koreas në tre shtete të pavarura, Goguryeo, Baekje dhe Silla.

Pas shekujve të fillimit të Budizmit në Indi, Budizmi Mahayana arriti në Kinë në shekullin I përmes Rrugës së Mëndafshit nga Tibeti. Më pas, ajo u përhap në gadishullin korean në shekullin III gjatë Periudhës së Tre Mbretërive dhe u transmetua në Japoni. Në Kore, Budizmi Mahayana u pranua si feja zyrtare nga të tre politikat kryesore të Periudhës së Tre Mbretërive. Fillimisht, fisi qeverisës Goguryeo i Geumgwan Gaya e pranoi Budizmin në vitin 372, pas tyre Silla në vitin 528 dhe më pas Baekje në vitin 552.

Goguryeo ishte një nga tre shtetet kryesore në Tre Mbretëritë e Koreas. I themeluar në shekullin e 1 p.e.s., Goguryeo përfaqësonte fuqinë dominuese në veri të Koreas, duke përfshirë pjesë të sotme të Koreas së Veriut dhe Koreas së Jugut. Goguryeo ishte një shtet i fuqishëm ushtarak dhe kultivonte një kulturë të pasur dhe të ndikuar nga Budizmi dhe Taoizmi.

Baekje ishte një tjetër shtet i rëndësishëm në Tre Mbretëritë e Koreas. I themeluar në shekullin e 1 p.e.s., Baekje kontrollonte pjesën jugore të Koreas së Jugut dhe territorin e sotëm të Koreas së Jugut. Shteti ishte një qendër e zhvillimit kulturor dhe ekonomik dhe ishte i njohur për arkitekturën e bukur, skulpturën dhe përparimet në teknologji.

Silla ishte shteti i tretë në Tre Mbretëritë e Koreas. Themeluar në shekullin e 1 p.e.s., Silla kontrollonte pjesën jugo-lindore të Koreas së Jugut. Silla u bë fuqia e fundit që u bashkua me dy shtetet e tjerë të Tre Mbretërive, duke formuar Mbretërinë e Bashkuar të Sillës në vitin 668. Silla zhvilloi një sistem të avancuar ushtarak dhe kultivoi një kulturë të pasur, veçanërisht në fushën e arteve dhe letërsisë.

Tre Mbretëritë e Koreas kanë lënë një ndikim të madh në historinë, kulturën dhe zhvillimin e Koreas së sotme. Përpjekjet për bashkim në këtë periudhë e çuan në formimin e Mbretërisë së Bashkuar të Sillës dhe ndikuan në formimin e identitetit kombëtar korean.