Jump to content

Wikipedia:Faqja kryesore/Artikulli i javës/2020/45

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Sociolinguistika është studimi përshkrues i efektit të cilitdo dhe të gjitha aspekteve të shoqërisë, përfshirë normat kulturore, pritjet dhe kontekstin, mbi mënyrën e përdorimit të gjuhës, dhe efektin e shoqërisë në gjuhë. Ajo ndryshon nga sociologjia e gjuhës, e cila përqendrohet në efektin e gjuhës në shoqëri. Sociolinguistika mbivendoset në mënyrë të konsiderueshme me pragmatikën. Është i lidhur ngushtë me antropologjinë gjuhësore; disa e vënë në dyshim dallimin midis dy fushave, duke theksuar ndërlidhjen e tyre historike.

Studion gjithashtu se si varietetet e gjuhëve ndryshojnë midis grupeve të ndara nga ndryshore të caktuara shoqërore (p.sh., përkatësia etnike, feja, statusi, gjinia, niveli i arsimimit, mosha, etj.) dhe si krijimi dhe respektimi i këtyre rregullave përdoret për të kategorizuar individët në shoqëri ose klasa socio-ekonomike. Ndërsa përdorimi i një gjuhe ndryshon nga një vend në tjetrin, përdorimi i gjuhës gjithashtu ndryshon midis klasave shoqërore, dhe janë këto sociolektet që studion sociolinguistika.

Aspektet shoqërore të gjuhës ishin në kuptimin modern, të studiuar së pari nga gjuhëtarët indianë dhe japonezë në vitet 1930, dhe gjithashtu nga Louis Gauchat në Zvicër në fillim të viteve 1900, por asnjëri nuk mori vëmendje të madhe në Perëndim deri shumë më vonë. Studimi i motivimit shoqëror të ndryshimit të gjuhës, nga ana tjetër, e ka themelin e tij në modelin e valës së fundit të shekullit të 19-të. Përdorimi i parë i vërtetuar i termit sociolinguistikë ishte nga Thomas Callan Hodson në titullin e artikullit të tij të vitit 1939 "Socialiolinguistics in India" botuar në Man in India.






Parapamje në vitrinë

[Redakto nëpërmjet kodit]