Jump to content

Wikipedia:Faqja kryesore/Artikulli i javës/2020/49

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Marrëveshjet e Londrës dhe Cyrihut për kushtetutën e Qipros filluan me një marrëveshje më 19 shkurt 1959 në Lancaster House, Londër, midis Turqisë, Greqisë, Mbretërisë së Bashkuar dhe Qipros udhëheqësit e komunitetit (Kryepeshkopi Makarios III për grekët qipriotë dhe Dr. Fazıl Küçük për turqit qipriotë). Mbi këtë bazë, një kushtetutë u hartua dhe u dakordua së bashku me dy traktate të mëtejshme të Aleancës dhe Garancisë në Cyrih më 11 shkurt 1959.

Pas dështimit të marrëveshjes më 1963 dhe ndarjes de facto ushtarake të Qipros në rajone greko-qipriote dhe turqo-qipriote, rajoni më i madh greko-qipriot, i kontrolluar nga qeveria qipriote, pretendon se kushtetuta e vitit 1960 në thelb mbetet në fuqi, por rajoni turko-qipriot pretendon të jetë ndarë nga Deklarata e Pavarësisë së Republikës Turke të Qipros Veriore më 1983.

Kushtetuta, e parashikuar në marrëveshje, ndau popullin qipriot në dy bashkësi, bazuar në origjinën etnike. Presidenti do të ishte një greko-qipriot, i zgjedhur nga greko-qipriotët, dhe zëvendës-presidenti një turk-qipriot, i zgjedhur nga turko-qipriotët. Nënkryetarit iu dha e drejta e vetos përfundimtare mbi ligjet e miratuara nga Dhoma e Përfaqësuesve dhe vendimet e Këshillit të Ministrave, i cili përbëhej nga dhjetë ministra, tre prej të cilëve do të ishin turko-qipriotë, të emëruar nga zv.presidenti.






Parapamje në vitrinë

[Redakto nëpërmjet kodit]