Jump to content

Jitzhak Rabin

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Yitzhak Rabin)
Yitzhak Rabin
Rabin në 1994
5ti Kryeministër i Izraelit
Në detyrë
13 Korrik 1992 – 4 Nëntor 1995
Presidenti
Paraprirë ngaYitzhak Shamir
Pasuar ngaShimon Peres
Në detyrë
3 Qershor 1974 – 20 Qershor 1977
PresidentiEphraim Katzir
Paraprirë ngaGolda Meir
Pasuar ngaShimon Peres (i përkohshëm)
Të dhëna vetjake
U lind më(1922-03-01)1 mars 1922
Jerusalem, Mandati i Palestinës
Vdiq mëGabim: Nevojitet datë e vlefshme vdekjeje (data e parë): data, muaji, viti
Tel Aviv, Izrael
NënshtetësiaIzraelit
Partia politikeVendosja, Partia Laburiste
Bashkëshortja/et
(m. 1948)
Fëmijët
PunësimiOficer ushtarak
Nënshkrimi
Shërbimi ushtarak
AleancaIzraeli
Dega/shërbimi
Vite shërbimi1941–1967
GradaRav Aluf
Beteja/luftraStampa:Ubli

Yitzhak Rabin ( [1] hebraike: יִצְחָק רַבִּין ; 1 mars 1922 – 4 nëntor 1995) ishte një politikan, burrë shteti dhe gjeneral izraelit. Ai ishte kryeministri i pestë i Izraelit, duke shërbyer dy mandate në detyrë, 1974–1977, dhe nga viti 1992 deri në vrasjen e tij në 1995.

Rabini lindi në Jeruzalem, fëmija i emigrantëve nga Europa Lindore dhe u rrit në një shtëpi punëtore-zionsite. Ai mësoi bujqësi në shkollë dhe shkëlqeu si student. Ai pati një karrierë ushtarake 27 vjecare dhe arriti rankun e Rav Aluf. Si adoleshent ai hyri në rradhët e Palmach-ut, forca komando e Yishuv-it. Eventualisht ai u ngrit në grada për tu bërë shefi i veprimeve gjatë Luftës Arabo-Izraelite 1948. Ai iu bashkua Forcave të Mbrojtjes së Izraelit në 1948 e vonë kur sapo ishin formuar dhe vazhoi të rritej si një oficer premtues. Ai ndihmoi që doktrina trajnuese e IDF-it të merrte formë në vitet 1950 dhe udhëhoqi Operacionin Direktorata të IDF nga 1959 në 1963. Ai u caktua Shef i Përgjithshëm i Shtabit në vitin 1964 dhe mbikqyri fitoren e Izraelit në Luftën Gjashtë Ditore.

Rabin shërbeu si ambasador i Izraelit në Shtetet e Bashkuara nga viti 1968 deri në 1973, gjatë një periudhe të thellimit të marrëdhënieve SHBA-Izrael . Ai u emërua Kryeministër i Izraelit në 1974 pas dorëheqjes së Golda Meirit . Në mandatin e tij të parë, Rabin nënshkroi Marrëveshjen e Përkohshme të Sinait dhe urdhëroi bastisjen e Entebesë . Ai dha dorëheqjen në vitin 1977 pas një skandali financiar. Rabin ishte ministër i mbrojtjes i Izraelit për pjesën më të madhe të viteve 1980, përfshirë edhe gjatë shpërthimit të Intifadës së Parë .

Në vitin 1992, Rabin u rizgjodh si kryeministër në një platformë që përfshinte procesin e paqes izraelito-palestineze . Ai nënshkroi disa marrëveshje historike me udhëheqjen palestineze si pjesë e Marrëveshjes së Oslos . Në vitin 1994, Rabin fitoi Çmimin Nobel për Paqe së bashku me rivalin politik për një kohë të gjatë Shimon Peres dhe udhëheqësin palestinez Yasser Arafat. Rabini nënshkroi gjithashtu një traktat paqeje me Jordaninë në 1994. Në nëntor 1995, ai u vra nga një ekstremist i quajtur Yigal Amir, i cili kundërshtonte kushtet e Marrëveshjes së Oslos. Amiri u dënua për vrasjen e Rabinit dhe u dënua me burgim të përjetshëm . Rabini ishte kryeministri i parë i lindur në izrael i Izraelit, i vetmi kryeministër që u vra dhe i dyti që vdiq në detyrë pas Levi Eshkolit. Rabini është bërë simbol i procesit të paqes izraelito – palestineze.

  1. ^ "Rabin". Collins English Dictionary.