Zanorja e hapur e përparme e pabuzorëzuar
| Zanorja e hapur e përparme e pabuzorëzuar | |
|---|---|
| a | |
| IPA Number | 304 |
| Encoding | |
| Entity (decimal) | a |
| Unicode (hex) | U+0061 |
| X-SAMPA | a |
| Braille |  |
| Audio sample | |
| IPA: Zanoret | ||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Zanoret anash pikave janë: të pabuzorëzuara • të buzorëzuara |
Zanorja e hapur e përparme e pabuzorëzuar, ose zanorja e ulët e përparme e pabuzorëzuar,[1] është një lloj tingulli zanor, i përdorur në disa gjuhë të folura. Është një nga tetë zanoret kryesore, që nuk synohet drejtpërdrejt të korrespondojë me një tingull zanor të një gjuhe të caktuar, por më tepër të shërbejë si një pikë referimi themelore në një sistem matës fonetik.[2]
Simboli në Alfabetin Fonetik Ndërkombëtar (IPA) që përfaqëson këtë tingull është ⟨a⟩, dhe në grafikun e zanoreve IPA është i pozicionuar në këndin e poshtëm majtas. Megjithatë, saktësia e grafikut katërkëndësh të zanoreve është e diskutueshme dhe tingulli është analizuar akustikisht si ekstra i hapur në një pozicion ku dallimi para/mbrapa ka humbur rëndësinë e tij. Ekzistojnë gjithashtu interpretime të ndryshme për cilësinë e saktë të zanores: regjistrimi klasik i zërit të [a] nga Daniel Jones është pak më i përparmë, por jo aq i hapur sa ai i John Wells.[3]
Në praktikë, simboli ⟨a⟩ përdoret shpesh për të përfaqësuar një zanore të hapur qendrore të pabuzorëzuar. Kjo është praktika e zakonshme, për shembull, në studimin historik të gjuhës angleze. Humbja e simboleve të veçanta për zanoret e përparme të hapura dhe afër të hapura zakonisht konsiderohet joproblematike, sepse ndryshimi perceptues midis të dyjave është mjaft i vogël dhe shumë pak gjuhë i kontrastojnë të dyja. Nëse është e nevojshme të specifikohet pjesa e pasme e zanores si plotësisht e përparme, mund të përdoret simboli ⟨æ̞⟩, i cili tregon një zanore të ulët gati të hapur, të pabuzorëzuar, ose ⟨a̟⟩ me diakritikën "të avancuar" të IPA-së.
Dialekti Hamont-Achel i Limburgishtes është raportuar të ketë kontrast me zanoret e gjata të hapura të përparme, qendrore dhe të prapme të pabuzorëzuara.[4] Kjo është jashtëzakonisht e pazakontë.
Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- ^ Përderisa Shoqata Fonetike Ndërkombëtare parapëlqen termat "e mbyllur" dhe "e hapur" për ngritjen e zanoreve, shumë gjuhëtarë përdorin "e lartë" dhe "e ulët".
- ^ John Coleman: Cardinal vowels
- ^ Geoff Lindsey (2013) The vowel space, Speech Talk
- ^ Verhoeven, Jo (2007), "The Belgian Limburg dialect of Hamont", Journal of the International Phonetic Association (në anglisht), 37 (2): 219–225, doi:10.1017/S0025100307002940
Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Lista e gjuhëve me tingullin [a] në PHOIBLE