Zhapiku i gjelbër evropian

Zhapiku i gjelbër Evropian
Mashkulli
Femra
Statusi i ruajtjes
Jo i rrezikuar  (IUCN 3.1)
Klasifikimi shkencor
Unrecognized taxon (fix):	Lacerta
Lloji:	Template:Taxonomy/LacertaL. viridis
Emri binomial
Lacerta viridis (Laurenti, 1768)
Sinonimet
Seps viridis Laurenti, 1768

Zhapiku i gjelbër (Lacerta viridis) i njohur edhe si zhapiku i gjelbër evropian, si pasojë e përhapjes gjeografike endemike të tij është një zhapik i madh i përhapur në gjerësitë mesatare Evropiane me një shtrirje nga Slovenia dhe Austria lindore deri në thellësitë lindore të Detit të Zi dhe brigjet e Ukrainës dhe Turqisë. Shpesh shihet duke marrë rreze dielli në shkëmbinj ose duke u strehuar nën hijen e shkurreve.

Taksonomia

Ekziston ende një debat i hapur nëse speciet Lacerta viridis dhe Lacerta bilineata janë në të vërtetë specie të veçanta. Megjithatë të dhënat e afërsisë gjenetike midis tyre sugjerojnë se ato janë specie të veçanta. Lacerta viridis është pjesë e familjes Lacertidae, e cila përfshin specie nga pjesa më e madhe e Afrikës, Europës dhe Azisë jugore deri në rajonet veriore të vendeve indiane të lindjes.

Karakteristikat morfologjike

Zhapiku i gjelbër arrin një gjatësi deri 15cm (5.9in) nga maja e rajonit maksilar deri te kloaka.Bishti mund të shkojë deri në dy herë sa gjatësia e trupit, ndërkohë gjatësia e plotë shkon deri në mbi 40cm (16in). Kjo specie ashtu si dhe të afërmit e tjerë reptilë mund të shkëpusë plotësisht bishtin e vet nga pjesa tjetër e trupit në mënyrë që të shmangë sulmin nga një predator,gjallesa posedon aftësinë e rritjes të bishtit nga e para. Zakonisht mashkulli ka një kokë të madhe dhe një ngjyrim të gjelbër të trupit që shpesh herë përmban njolla që shfaqen më tepër në anën kurrizore të tij.Gusha e mashkullit është e kaltër dhe zgjatet më pak tek femra.Trupi i femrës është më i gjatë dhe ka një pigmentim uniform, zakonisht shfaq midis dy dhe katër bandave të shndritshme të kufizuara nga njolla të zeza.

Përhapja dhe habitati

Zhapiku i gjelbër Evropian është specie endemike e Evropës Juglindore.Njihet për lartësi mbi 2,200m mbi nivelin e detit dhe habitati tipik janë vegjetacionet me shkurre të dendura të zonave të gjera pyjore dhe livadhore etj.

Sjellja

Zhapiku i gjelbër Evropian pjesën më të madhe të kohës e kalon ne tokë dhe në vegjetacione të dendura dhe të ulta,preferon gjithashtu të kalojë kohë nën rrezet e diellit herët dhe vonë gjatë ditës.Ushqehet kryesisht me insekte dhe invertebrorë të vegjël,por shpesh herë edhe me fruta, zogj të vegjël, zhapinj të tjerë dhe minj.Në pranverë femra shtron 6 deri 20 vezë të cilat çelin brenda dy deri katër muajve.Të sapolindurit kanë një ngjyrë të kafenjtë me një gjatësi 3 deri 4cm.Ata maturohen vitin e ardhshëm, kohë në të cilën ata do të kenë dyfishuar gjatësinë e vet trupore.