Zoroastrianizmi në Azerbajxhan

Zoroastrianët iranianë duke u lutur në Ateshgah i Baku.

Zoroastrianizmi në Azerbajxhan daton në mijëvjeçarin e parë para Krishtit ose më herët dhe ishte feja mbizotëruese e Iranit të Madh përpara konvertimit në Islam.

Sot feja, kultura dhe traditat e zoroastrianizmit mbeten shumë të respektuara në Azerbajxhan dhe viti i ri Nevruz vazhdon të jetë një nga festat kryesore në vend. Zoroastrianizmi ka lënë një gjurmë të thellë në historinë e Azerbajxhanit. Gjurmët e fesë janë ende të dukshme në Surakhany, Khinalyg dhe Yanar Dag.

Shtetet e lashta në territorin e Azerbajxhanit

Albania

Në shekullin e katërt para Krishtit, në veri të Republikës së sotme të Azerbajxhanit dhe pjesërisht në Dagestanin jugor, u krijua entiteti i Albanisë Kaukaziane. Nën ndikimin akaemenid, parthian dhe veçanërisht sasanid, zoroastrianizmi ishte feja mbizotëruese në vend.

Historiani armen Movses Kaghankatvatsi duke hetuar linjën politike të Jazdegerdit II (438-457) në Albani vuri në dukje se "Gjatë mbretërimit të mëkatarit Jezdeghird, djalli e nxiti atë të shkatërronte fenë e krishterë", kështu që ai urdhëroi të refuzonte krishterimin në Albani dhe t'u bindej magjistarëve zjarr-adhurues (zoroastrianizëm).

Si rezultat i gërmimeve në territorin e Albanisë Kaukaziane, u gjetën shumë gjetje kulturore, që tregojnë për përhapjen e zoroastrianizmit në rajon.