Abu Mena

Abu Mena
UNESCO World Heritage Site
Referenca	90

Abu Mena (gjithashtu e shqiptuar si Abu Mina; arabisht egjiptjanase: ابو مينا‎ shqiptohet [æbuˈmiːnæ, æbo-]) ka qenë një qytet, kompleks manastir një qendër pelegrinazhi krishtere në Egjiptin e antikitetit të vonë, rreth 45 km (28 mi) në jugperëndim të Aleksandrisë. Mbetjet e tij u caktuan si vend i trashëgimisë botërore në vitin 1979. Ka shumë pak mbetje, por themelet e ndërtesave më të mëdha, si bazilika e madhe, janë lehtësisht të dallueshme.

Përpjekjet e fundit në bujqësi në këtë zonë kanë çuar në një rritje të ndjeshme të nivelit të ujit, i cili ka ndikuar që një numër të ndërtesave të vendit të trashëgimisë të shemben ose të bëhen të paqëndrueshme. Vendi u shtua në listën e vendeve të trashëgimisë botërore në rrezik në vitin 2001. Autoritetet u detyruan të vendosnin rërë në bazat e ndërtesave që janë më të rrezikuara.

Historia[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Menas i Aleksandrisë u martirizua në fund të shekullit të III-të ose në fillim të shekullit të IV. Të dhëna të ndryshëm të shekullit të 5-të dhe më vonë japin versione paksa të ndryshme të varrimit të tij dhe themelimin e mëvonshëm të kishës së tij. Elementet thelbësore janë që trupi i tij është marrë nga Aleksandria në një deve, e cila u çua në shkretëtirë përtej liqenit Mareotis. Në një moment, deveja nuk pranoi të vazhdonte të ecë, pavarësisht nga të gjitha përpjekjet për ta shtyrë atë. Kjo u mor si shenjë e vullnetit hyjnor, dhe pjesëtarët e trupit e varrosën në atë vend.

Krishti dhe një Abat i Menas në një ikonë egjiptiane të shekullit të VI-të

Shumica e versioneve tregojnë se vendi i varrit u harrua deri në zbulimin e mrekullueshëm të një bariu lokal.

Fjala e fuqive shëruese të bariut përhapet me shpejtësi. Synaxarium përshkruan Konstandini I ia dërgoj vajzën e sëmurë bariut që të shërohet, dhe e krediton atë me gjetjen e trupit Menas, pas së cilës Konstandini urdhëroi ndërtimin e një kishe në vend (Disa versione të ngjarjes zëvendësojnë Konstandin me perandorin Zeno të shekullit të 5-të, por arkeologët kanë datuar themelet origjinale në fund të shekullit të 4-të).^[1] Nga fundi i shekullit të 4-të, ishte një vend i rëndësishëm pelegrinazhi për të krishterët që kërkonin shërim dhe mrekulli të tjera. ^[2]^[3]^[4]

Shishet Menas janë një lloj i veçantë i ampullave të vogla terrakote të shitura për pelegrinët si kontejnerë për ujë të shenjtë ose vaj të shenjtë që gjenden gjerësisht në mes të Mesdheut Perëndimor, që datojnë përafërsisht nga një shekull e gjysmë para pushtimit musliman. Ata janë bërë me çmim të lirë, por kanë impresionuar me imazhet e shenjtorit që kanë rëndësi në studimin e ikonografisë; supozohet se janë bërë rreth qytetit.^[5]

Gjatë mbretërimit të Arcadiusit, kryepeshkopi vendës vuri re se turmat ishin të mëdha për kishën e vogël. Ai i shkroi perandorit lindor, i cili urdhëroi një zgjerim të madh të objekteve, e para nga tre zgjerimet kryesore të kishës, të cilat përfundimisht do të zhvilloheshin. Në fund të periudhës së vonë të antikitetit, Abu Mena ishte bërë vendi kryesor i pelegrinazhit në Egjipt. ^[6]^[7]

Gërmimet arkeologjike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Vendi për herë të parë u gërmua nga viti 1905 deri më 1907. Këto përpjekje zbuluan një kishë të madhe bazilike, një kishë ngjitur e cila ndoshta kishte strehuar mbetjet e shënjtorit, dhe banjot romake.^[8]

Një gërmim më i gjatë i mëvonshëm nga Instituti Arkeologjik Gjerman mbaroi në vitin 1998. Gërmimet më të fundit zbuluan një konvikt të madh për pelegrinët e varfër, me krahë të veçantë për burrat dhe për gratë dhe fëmijët. Një kompleks në jug të bazilikës së madhe kishte të ngjarë të jetë vend-qëndrimi i hegoumenos, ose abatit. Gërmimet sugjerojnë se xenodocheion i madh, një zonë pritëse për pelegrinët, fillimisht mund të ketë qenë një varrezë. Një pagëzimor, ngjitur me vendin e kishës fillestare, duket se ka kaluar nëpër të paktën tri faza të zhvillimit. Gjithashtu u zbulua një kompleks për shtypjen e verës, duke përfshirë edhe dhomat e magazinimit nëntokësor, që datojnë në shekujt VI dhe VII.^[6]

Kërcënimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Abu Mena u shtua në listën e Trashëgimive Botërore në Rrezik të UNESCO në 2001 për shkak të kërcënimit të rritjes së nivelit të ujit. Toka e argjilit që rrethon vendin bëhet e paqëndrueshme kur laget dhe ka çuar në rrëzimin e cisternave dhe strukturave të tjera rreth qytetit të lashtë. ^[9]

Galeria[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Artefakte në Abu Mena
Artefakte në Abu Mena
Bazikila dhe Kripti në Abu Mena
Banjë në Abu Mena
Qendra e peligrinazhit në Abu Mena

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ Grossmann, Peter (1998). "The Pilgrimage Center of Abû Mînâ". in D. Frankfurter (ed.), Pilgrimage & Holy Space in Late Antique Egypt. Leiden-Boston-Köln, Brill: p. 282
^ Grossmann, Peter (1998). "The Pilgrimage Center of Abû Mînâ". in D. Frankfurter (ed.), Pilgrimage & Holy Space in Late Antique Egypt. Leiden-Boston-Köln, Brill: p. 282
^ Talbot, Alice-Mary (2002). "Pilgrimage to Healing Shrines: The Evidence of Miracle Accounts". Dumbarton Oaks Papers (në anglisht). Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. 56: 153–173. doi:10.2307/1291860. JSTOR 1291860.
^ Armstrong, Gregory T. (1967). "Constantine's Churches". Gesta (në anglisht). International Center of Medieval Art. 6: 1–9. doi:10.2307/766661. JSTOR 766661.
^ Anderson, William. An Archaeology of Late Antique Pilgrim Flasks, Anatolian Studies, Vol. 54, (2004), pp. 79-93, British Institute at Ankara.
^ ^a ^b Bagnall, Roger S. (2001). "Archaeological Work on Hellenistic and Roman Egypt, 1995-2000". American Journal of Archaeology (në anglisht). Archaeological Institute of America. 105 (2): 227–243. doi:10.2307/507272. JSTOR 507272.
^ Weitzmann, Kurt (1977). "The Late Roman World". The Metropolitan Museum of Art Bulletin (në anglisht). The Metropolitan Museum of Art. 35 (2): 2–96. doi:10.2307/3259887. JSTOR 3259887.
^ Wilber, Donald N. (1940). "The Coptic Frescoes of Saint Menas at Medinet Habu". The Art Bulletin (në anglisht). College Art Association. 22 (2): 86–103. doi:10.2307/3046689. JSTOR 3046689.
^ UNESCO - Lista e Trashëgimive Botërore në Rrezik

Lexim të mëtejshëm[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

O'Brien, Harriet (18 qershor 2006). "The World's Most Remarkable Buildings Under Threat". The Independent (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 22 prill 2013. Marrë më 18 prill 2017.
ICOMOS Heritage at Risk 2001/2002
Weitzmann, Kurt, ed., Age of spirituality: late antique and early Christian art, third to seventh century, no. 591, 1979, Metropolitan Museum of Art, New York, ISBN 978-0-87099-179-0

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lista e Vendeve të Trashëgimisë Botërore në Afrikë

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Abu Mena në Qendrën e Trashëgimisë Botërore UNESCO; përfshin lidhje deri tek fotografitë panoramike 360˚ të vendit

[1] Grossmann, Peter (1998). "The Pilgrimage Center of Abû Mînâ". in D. Frankfurter (ed.), Pilgrimage & Holy Space in Late Antique Egypt. Leiden-Boston-Köln, Brill: p. 282

[2] Grossmann, Peter (1998). "The Pilgrimage Center of Abû Mînâ". in D. Frankfurter (ed.), Pilgrimage & Holy Space in Late Antique Egypt. Leiden-Boston-Köln, Brill: p. 282

[3] Talbot, Alice-Mary (2002). "Pilgrimage to Healing Shrines: The Evidence of Miracle Accounts". Dumbarton Oaks Papers (në anglisht). Dumbarton Oaks, Trustees for Harvard University. 56: 153–173. doi:10.2307/1291860. JSTOR 1291860.

[4] Armstrong, Gregory T. (1967). "Constantine's Churches". Gesta (në anglisht). International Center of Medieval Art. 6: 1–9. doi:10.2307/766661. JSTOR 766661.

[5] Anderson, William. An Archaeology of Late Antique Pilgrim Flasks, Anatolian Studies, Vol. 54, (2004), pp. 79-93, British Institute at Ankara.

[Bagnall_2001-6] Bagnall, Roger S. (2001). "Archaeological Work on Hellenistic and Roman Egypt, 1995-2000". American Journal of Archaeology (në anglisht). Archaeological Institute of America. 105 (2): 227–243. doi:10.2307/507272. JSTOR 507272.

[7] Weitzmann, Kurt (1977). "The Late Roman World". The Metropolitan Museum of Art Bulletin (në anglisht). The Metropolitan Museum of Art. 35 (2): 2–96. doi:10.2307/3259887. JSTOR 3259887.

[8] Wilber, Donald N. (1940). "The Coptic Frescoes of Saint Menas at Medinet Habu". The Art Bulletin (në anglisht). College Art Association. 22 (2): 86–103. doi:10.2307/3046689. JSTOR 3046689.

[9] UNESCO - Lista e Trashëgimive Botërore në Rrezik

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]