Ami Boué

Ami Boué
Ami Boué, 1880
U lind në	16 March 1794 Hamburg, Perandoria e Shenjtë Romake
Vdiq	21 November 1881 Vienna, Perandoria Austriake
Kombësia	Francez
Shtetësia	Perandoria Austriake
Çmimet	Wollaston Medal (1847)
Karriera shkencore
Fushat	Gjeologjia

Ami Boué (16 mars 1794 – 21 nëntor 1881) ishte një gjeolog me origjinë franceze Huguenot. I lindur në Hamburg ai u trajnua në Edinburg dhe në të gjithë Evropën. Ai udhëtoi nëpër Evropë, duke studiuar gjeologji, si dhe etnologji, dhe konsiderohet të jetë ndër të parët që prodhoi një hartë gjeologjike të botës.

Biografia

Boué lindi në Hamburg ku gjyshi i tij Jacques Chapeaurouge ishte vendosur në vitin 1705 ku edhe krijoi një kompani transporti e cila u rrit. I lindur në një shtëpi të pasur, Boué studioi në Hamburg dhe Gjenevë para se të studionte mjekësi në Edinburg nga 1814 deri në 1817. Këtu ai ra nën ndikimin e Robert Jameson, mësimet e të cilit në gjeologji dhe mineralogji frymëzuan karrierën e tij të ardhshme. Boué u udhëhoq kështu për të bërë ekspedita gjeologjike në pjesë të ndryshme të Skocisë dhe Hebrides, dhe pasi mori diplomën e mjekut në 1817 ai u vendos për disa vjet në Paris.

Në 1820 ai shkroi Essai géologique sur l'Écosse, në të cilën shkëmbinjtë shpërthyes në veçanti i përshkruan me kujdes. Ai udhëtoi shumë në Gjermani, Austri dhe Evropën jugore dhe Ballkan, duke studiuar formacione të ndryshme gjeologjike dhe duke u bërë një nga pionierët në kërkimet gjeologjike. Ai ishte një nga themeluesit e Société Géologique de France në 1830, dhe ishte presidenti i tij në 1835. Boué u martua me Eleonore Beinstingel në 1826 dhe jetoi në Bernë dhe më pas në Vöslau. Në 1841 ai u vendos në Vjenë dhe u natyralizua si austriak.

Akademinë Perandorake të Shkencave në Vjenë ai i kompletoi me dokumente të rëndësishme mbi gjeologjinë e Shteteve të Ballkanit (1859-1870), dhe gjithashtu botoi veprën me titull Mémoires géologiques et paléontologiques (Paris, 1832) dhe La Turquie d'Europe; observations sur la geographie, la géologie, l'histoire naturelle, etj. (Paris, 1840).

Boué ishte një ithtar i shndërrimit të specieve . Ai ishte nën ndikimin e pikëpamjet evolucioniste të Jentienne Geoffroy Saint-Hilaire dhe Jean-Baptiste Lamarck .

Ai ishte mbështetës i gjenerimit spontan dhe argumentoi se organizmat e gjeneruar spontanisht ekzistonin në nivelin mikroskopik midis kafshëve dhe bimëve.

Maja Ami Boué në Graham Land në Antarktidë dhe Rruga Ami Boué në Sofje, Bullgari mbajnë emrin e tij Ami Boué.

Galeria

• 
  A view of Ami Boué Street in Sofia, Bulgaria
• 
  Ethnographic map of the Ballkan in 1847 from Ami Boue.
• 
  Geology of the world (1850)

Shih edhe

• Gjeologjia

Literatura

• Boué, A., M. D. Member of the Wernerian Society (prill 1826). "Geological Observations: 1. On Alluvial Rocks; 2. On Formations; 3. On Changes that Appear to have taken place during the different periods of the Earth's formation on the Climate of our Globe; and in the nature and the physical and geographical distribution of Its Animals and Plants". The Edinburgh New Philosophical Journal: Exhibiting a View of the Progressive Discoveries and Improvements in the Sciences and the Arts; Conducted by Robert Jameson (në anglisht). Adam & Charles Black. I: 82–92. Marrë më 2 shkurt 2019 – nëpërmjet Biodiversity Heritage Library.{{cite journal}}: Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
• Boué, Dr. A. (tetor 1836 – prill 1837). "Some Observations on the Geography and Geology of Northern and Central Turkey; Communicated by the Author in a Letter to the Editor". The Edinburgh New Philosophical Journal: Exhibiting a View of the Progressive Discoveries and Improvements in the Sciences and the Arts; Conducted by Robert Jameson (në anglisht). Adam & Charles Black. XXII, XXIII: 47–61, 253–270, 54–69. Marrë më 1 shkurt 2019 – nëpërmjet Biodiversity Heritage Library.
• Boué, Dr. A. (tetor 1837 – prill 1838). "Remarks on the Scenery, Antiquities, Population, Agriculture and Commerce of Central European Turkey; Communicated by the Author in a Letter to the Editor". The Edinburgh New Philosophical Journal: Exhibiting a View of the Progressive Discoveries and Improvements in the Sciences and the Arts; Conducted by Robert Jameson (në anglisht). Adam & Charles Black. XXIV: 121–131, 237–251. Marrë më 2 shkurt 2019 – nëpërmjet Biodiversity Heritage Library.
• Boué, Dr. A. (1838). "Geographical and Geological Observations on some parts of European Turkey, namely Moesia, Bulgaria, Romelia, Albania, and Bosnia; Communicated by the Author in a Letter to the Editor". The Edinburgh New Philosophical Journal: Exhibiting a View of the Progressive Discoveries and Improvements in the Sciences and the Arts; Conducted by Robert Jameson (në anglisht). Adam & Charles Black. XXV: 174–195. Marrë më 2 shkurt 2019 – nëpërmjet Biodiversity Heritage Library.
• Boué, A. (1844). "Mémoire à l'appui d'une essai de carte géologique du globe terrestre". Bulletin de la Société Géologique de France. 2nd series (në anglisht). I: 296–371. Marrë më 1 shkurt 2019 – nëpërmjet Biodiversity Heritage Library.
• von Zittel, Karl Alfred (1901). History of Geology and Palaentotlogy to the End of the Nineteenth Century; (në anglisht). Përkthyer nga Ogilvie-Gordon, Maria M. (bot. 1). London and New York: Walter Scott and Charles Scribner's Sons. fq. 149, 271, 302, 352, 429, 472, 517, 525, 531. Marrë më 22 shkurt 2019 – nëpërmjet Internet Archive.
• Punime nga Boué, Ami në Bibliotekën e Trashëgimisë së Biodiversitetit (BHL)