Jump to content

Antipedagogjia

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë

Antipedagogjia ose Antipedagogjizmi është një tendencë në kuadër të rrymave dhe lëvizjeve bashkëkohore mbi arsimin, shkollën dhe mësimdhënien e cila ka një qëndrim mohues jo vetëm ndaj pedagogjisë por edhe ndaj të gjitha formave të arsimit dhe edukimit të organizuar që mbështeten në parimin e "kontrollit" të jetës së fëmijës. Antipedagogjia karakterizohet gjithashtu nga një qasje kritike ndaj institucioneve shkollore ashtu si edhe ndaj sistemeve arsimore në përgjithësi. Pikëpamjet e para antipedagogjike janë paraqitur aty kah mesi i viteve '70 të shekullit XX ndërsa në mënyrë teorike janë trajtuar nga Ekkehard von Braunmühl dhe pasardhësit e tij. Pikëpamjet ekstreme antipedagogjike shkojnë deri aty sa të mohojnë të gjitha format dhe institucionet arsimore madje deri në atë masë sa që të kërkojnë "shuarjen e shkollës" dhe "një shoqëri pa shkolla" (antishkollimi, deshkollimi dhe moshkollimi/unscholing) ose deshkollarizimin e shoqërisë. [1]

Në horizontin e refleksioneve pedagogjike të çerekut të fundit të shekullit të 20-të, nisi të paraqitet një lloj literature shkencore profesionale që vuri në dyshim gjithçka që gjeniu pedagogjik i asaj kohe kishte krijuar, si në fushën e ideve teorike, ashtu edhe në fushën e praktikës arsimore. Arsimi dhe edukimi si praktikë, dhe më pas teoria e tij, vetë pedagogjia, filloi të thirrej me forcë, duke vënë në dyshim të gjitha arritjet e mëparshme në këtë fushë. Mes tjerash u tha se fëmijët dhe të rinjtë jo vetëm që nuk përfitojnë nga arsimi, por ata dëmtohen dhe manipulohen pikërishtë në arsim, pavarësisht se për çfarë arsimi dhe edukimi bëhet fjalë. Ky trend i ri është quajtur në mënyrë të pazakontë, "anti-pedagogji". Një nga botimet e para përmes të cilit termi "anti-pedagogji" u fut në diskursin social edukativ ishte eseja e Heinrich Kupffer me titull "Antipsikiatria dhe antipedagogjia" (Antipsychiatrie und Antipädagogik), botuar në vitin 1974. Kupffer, i cili ligjëronte lëndën e pedagogjisë sociale në Universitetin e Kielit, e transferoi kritikën ndaj psikiatrisë, në kritikë ndaj pedagogjisë.'[2]

Kjo pikëpamje u pasua në një mënyrë më këmbëngulëse nga Ekkehard von Braunmühl (1975), e ndjekur nga Christiane Rochefort, Helmut Ostermeyer, Katharina Rutschky, Hubertus von Schoenebeck, Wolfgang Hinte dhe Bogusław Śliwerski. Paraqitja e antipedagogjisë si një drejtim i ri sigurisht që përfitoi nga idetë e asaj që i parapriu dhe po ndodhte në të njëjtën kohë. Për shembull, çështja e të ashtuquajturit edukimi natyror, që i atribuohet Jean-Jacques Rousseau, në kuptimin që njeriu është i mirë nga natyra, por se ndikimet civilizuese janë përgjegjëse për arsimin dhe edukimin e gabuar të tij. Kjo domethënë se ai ishte kundër faktit që edukatorët dhe mësimdhënësit së pari shohin xhelozi, zili, koprraci, frikë, konkurrencë jo të shëndetshme, lakmi dhe kotësi tek fëmijët e tyre dhe më pas përdorin arsimin dhe edukimin për ta parandaluar, zvogëluar ose hequr atë dukuri negative. Sipas Rousseau, të gjitha këto aspekte negative janë më shumë rezultat i mjedisit dhe ndikimeve të tij tek fëmijët, dhe më pak diçka që duhet t'i atribuohet natyrës njerëzore.[3]

Kështu, antipedagogjia vuri në pikëpyetje diçka që kishte zënë rrënjë në arsim, mësimdhënie dhe pedagogji si thuajse e vetëkuptueshme, pa pasur nevojë për pyetje dhe argumentime shtesë, e aq më tepër radikale. Le të themi se njeriu është homo educandus, një qenie që është e nevojshme dhe e mundshme për t'u edukuar, se fuqitë e tij specifike natyrore si arsyeja dhe vullneti janë të padiskutueshme, ku arsyeja ka një funksion drejtues. Për më tepër, ndoshta për shkak se sipas mendimit të ndjekësve të lëvizjes së re, dhe për këtë arsye në literaturën pedagogjike mund të gjesh një gamë mjaft të gjerë argumentesh, nuk u insistua sa duhet, antipedagogët kanë filluar të theksojnë rolin e intuitës dhe fuqive të tjera më pak të besueshme dhe për rrjedhojë më pak të njohura e të studiuara njerëzore, si burim i një themeli jo më pak të vlefshëm kur bëhet fjalë për të kuptuar dhe përjetuar botën, por edhe kur vendoset si një akt specifik njerëzor, që ka peshë të madhe pedagogjike. Nga kjo filloi të dilte, ndryshe nga besimet e mëparshme të padiskutueshme, se përgjegjësia njerëzore e bazuar në lirinë e veprimit nuk kushtëzohet nga arsyeja njerëzore dhe liria e vendimit, por veprimi i lirë është pasojë, pra rezultat i harmonisë së veprimit si dhe ndjenjë që ekziston tek një fëmijë që në fillim. Në këtë pikëpamje për njeriun, dhe nëse do edhe nxënësin, ndryshe nga sa mendonte shumica e pedagogëve, ndjenjat janë pra faktorët më të rëndësishëm aktivë që nuk duhen parë si dytësorë ndaj fuqive shpirtërore të njeriut, veçanërisht arsyes dhe vullnetit, të cilat janë të zëna kryesisht nga pedagogjia. menduar për t'i stimuluar dhe formësuar më tej me qëllim të funksionimit të njeriut si një qenie unike. Rezultati i një këndvështrimi të tillë për pjekurinë e një personi është mohimi i nevojës për çdo lloj ndikimi edukativ prindëror tek pasardhësit e vet, dhe për rrjedhojë refuzimi i përgjegjësisë prindërore për sjelljen e fëmijëve, pasi ata e dinë shumë mirë se çfarë është më e mirë për ta kur ata tashmë kanë një faktor përcaktues brenda vetes që nga lindja, dhe më pas, për rrjedhojë, ata duhet të mbajnë përgjegjësi për veprimet e tyre. Duke qenë kështu, nuk ka asnjë arsye që fëmijët të mos gëzojnë të njëjtat të drejta ekonomike, politike dhe sociale si të rriturit. Nëse merret parasysh gjithçka, atëherë nuk është për t'u habitur që antipedagogjia e percepton arsimin tradicional dhe të gjitha procedurat që lidhen me të si represion, i cili në asnjë rast nuk kujdeset për dinjitetin, lirinë dhe sovranitetin e studentit, dhe për rrjedhojë një humbje e pastër e kohës kur këmbëngulja për ndryshime të nxënësit që nuk janë në favor të personalitetit të tij, pra agresion i drejtpërdrejtë ndaj ruajtjes, shprehjes dhe promovimit të origjinalitetit dhe veçantisë njerëzore. [4]

Qëllimi përfundimtar i antipedagogjisë është në fakt nevoja për autonomi të plotë, d.m.th. pavarësia e fëmijës ose nxënësit nga prindërit, që është një lloj thyerje e lidhjes natyrore që mbart familja. Në këtë mënyrë çështja e edukimit ikën nga fusha e prindërve dhe shtyhet në fushën e veprimtarisë politike dhe nxënësit shihen si një grup shoqëror që vuan për shkak të diskriminimit, të privuar nga të drejtat elementare dhe në të njëjtën kohë të ekspozuar ndaj detyrimit dhe nënshtrimit. Për këtë kontribuan edhe tendencat dhe lëvizjet e reja në teornë për shkollat dhe arsimin. Si një vend i veçantë dhe i privilegjuar arsimi dhe edukimi sipas pikëpamjes standarde të tij, tashmë trajtohet si një institucion që u imponon studentëve një ideologji për të siguruar të ardhmen e kulturës dominuese. Rezultati i gjithë kësaj nuk mund të ishte gjë tjetër veçse një thirrje për t'i dhënë fund kësaj praktike, pra suprimimi i shkollës. Antipedagogjia, në përputhje me vetveten, i referohet vazhdimisht parimit të mosndërhyrjes, mosndërhyrjes në rritjen dhe maturimin njerëzor, dhe përpiqet të shprehet me terma që kanë zënë rrënjë diku tjetër si një zgjidhje e lumtur për diçka që vërtet krijoi një problem në disa pikëpamje pedagogjike, përkatësisht, "ndjeshmëri" dhe "mbështetje", por këtu në një kuptim ekstrem për të gjykuar përfundimisht "veprimtarinë edukative" si të mirëpritur dhe të nevojshme për çdo fëmijë, i cili në vend që ta ndihmojë, e pengon dhe e mbyt atë. Në të njëjtën kohë, synimet edukative, idealet dhe modelet e roleve, çdo autoritet arsimor, që fëmija të rritej pa asnjë pengesë, filluan të shiheshin me një sy të gabuar. Kështu, antipedagogjia filloi të vërë në dyshim, në fakt të mohojë çdo mundësi për të specifikuar standardet objektive të sjelljes njerëzore dhe të shmangë vlerësimin e veprimeve njerëzore përmes prizmit të së mirës dhe së keqes. Në këtë mënyrë, me të vërtetë fillon të sfidojë dimensionin etik të edukimit dhe arsimit, të mohojë aftësinë për të përcaktuar normat e sjelljes dhe ta reduktojë pedagogjinë si teori edukative në një përshkrim të thjeshtë të fenomeneve.[1]

Lidhje të jashtme

[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
  1. ^ a b H. Ibrahim Türkdogan: Max Stirner und die Antipädagogik
  2. ^ Heinrich Kupffer (1974), "Antipsychiatrie und Antipädagogik", Die Deutsche Schule (në gjermanisht), vëll. 66 no. 9, fq. 591–604
  3. ^ https://www.enciklopedija.hr/natuknica.aspx?id=3097
  4. ^ https://www.croris.hr/crosbi/publikacija/prilog-skup/719910