Jump to content

BRICS

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga BRIC)
Udhëheqësit e BRICS në 2023, nga e majta në të djathtë: Lula da Silva, Xi Jinping, Cyril Ramaphosa, Narendra Modi dhe Sergey Lavrov (që përfaqëson Vladimir Putin).

BRICS është një grupim i ekonomive botërore të Brazilit, Rusisë, Indisë, Kinës dhe Afrikës së Jugut, i formuar nga shtimi i Afrikës së Jugut në vitin 2010 në paraardhësin BRIC.[1][2][3][4] Akronimi origjinal "BRIC", ose "BRICs", u krijua në 2001 nga ekonomisti i Goldman Sachs Jim O'Neill për të përshkruar ekonomitë me rritje të shpejtë që ai parashikoi se do të dominonin kolektivisht ekonominë globale deri në vitin 2050.[5]

BRICS përfshin rreth 26.7% të sipërfaqes së tokës në botë dhe 41.5% të popullsisë globale. Brazili, Rusia, India dhe Kina janë ndër 10 vendet më të mëdha në botë për nga popullsia, sipërfaqja dhe PBB (PPP), dhe tre të fundit konsiderohen gjerësisht si superfuqi në zhvillim. Të pesë shtetet janë anëtarë të G20, me një PBB nominale të kombinuar prej 28.06 trilionë dollarë amerikanë (rreth 26.6% të produktit bruto botëror), një GDP totale (PPP) prej rreth 56.65 trilionë dollarë amerikanë (32.5% e PPP të PBB-së globale) dhe rreth 4.46 trilion dollarë në rezerva valutore të kombinuara (që nga viti 2018).[6][7]

BRICS fillimisht u identifikuan me qëllim të nënvizimit të mundësive për investime dhe nuk kishte qenë një organizatë formale ndërqeveritare. Që nga viti 2009, ato janë formuar gjithnjë e më shumë në një bllok gjeopolitik më koheziv, me qeveritë e tyre që takohen çdo vit në samite formale dhe koordinojnë politikat shumëpalëshe. Marrëdhëniet dypalëshe ndërmjet BRICS kryhen kryesisht mbi bazën e mosndërhyrjes, barazisë dhe përfitimit reciprok.[8]

Në gusht 2023, në Samitin e 15-të të BRICS, Presidenti i Afrikës së Jugut Cyril Ramaphosa njoftoi se Argjentina, Egjipti, Etiopia, Irani, Arabia Saudite dhe Emiratet e Bashkuara Arabe ishin ftuar për t'u bashkuar me bllokun. Anëtarësimi i plotë do të hyjë në fuqi më 1 janar 2024.

Vendet BRICS konsiderohen si një rival gjeopolitik i bllokut G7 të ekonomive kryesore të përparuara, duke shpallur iniciativa konkurruese si Banka e Re e Zhvillimit, Marrëveshja e Rezervës Kontingjente BRICS, sistemi i pagesave BRICS, Publikimi i Përbashkët Statistikor BRICS dhe monedha rezervë e shportës BRICS. Që nga viti 2022, grupi ka kërkuar të zgjerojë anëtarësimin, me disa vende në zhvillim që shprehin interes për t'u bashkuar. BRICS ka marrë lavdërime dhe kritika nga komentues të shumtë.

  1. ^ "New era as South Africa joins BRICS" Arkivuar 18 prill 2011 tek Wayback Machine . SouthAfrica.info. 11 April 2010. Retrieved 2 December 2012.
  2. ^ "S. Africa Joins; BRIC Now BRICS, 13 de abril de 2011". Arkivuar nga origjinali më 24 shkurt 2011. Marrë më 15 prill 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  3. ^ "BRICS Gain Global Influence as South Africa Joins, Medvedev Says". Bloomberg.com (në anglisht). 2011-04-12. Marrë më 2021-03-27.
  4. ^ Fletcher, Owen (2011-04-13). "China Seeks Heft for 'BRICS'". Wall Street Journal (në anglishte amerikane). ISSN 0099-9660. Marrë më 2021-03-27.
  5. ^ Nagashybayeva, Gulnar (nëntor 2016). "Research Guides: BRICS: Sources of Information: Introduction". guides.loc.gov (në anglishte amerikane). Marrë më 2023-07-23.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  6. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". IMF (në anglishte amerikane). Marrë më 17 prill 2023.{{cite web}}: Mirëmbajtja CS1: Gjendja e adresës (lidhja)
  7. ^ "Amid BRICS' rise and 'Arab Spring', a new global order forms" Arkivuar 20 tetor 2011 tek Wayback Machine . The Christian Science Monitor. 18 October 2011. Retrieved 20 October 2011.
  8. ^ Gutemberg Pacheco Lopes Junior. "The Sino-Brazilian Principles in a Latin American and BRICS Context: The Case for Comparative Public Budgeting Legal Research; Wisconsin International Law Journal; 13 May 2015" (PDF). University of Wisconsin Law School. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 30 shtator 2021. Marrë më 7 shtator 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)