Jump to content

Puna e fëmijëve

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Child labour)
Fëmijët në punë

Puna e fëmijëve i referohet shfrytëzimit të fëmijëve përmes çdo forme pune e cila privon fëmijët nga fëmijëria e tyre, ndërhyn në aftësinë e tyre për të ndjekur mësimin në shkollën e rregullt dhe është i dëmshëm si në aspektin mendor ashtu edhe në ate fizik, social dhe moral. [1] Një shfrytëzim i tillë është i ndaluar nga legjislacioni në të gjithë botën, [2] [3] edhe pse të gjitha këto ligje nuk e konsiderojnë punën e fëmijëve në mënyrë të njëjtë, pra si punë të fëmijëve; përjashtimet përfshijnë punën e fëmijëve artistë, detyrat familjare, arsimin, aftësimin dhe trajnimin e mbikëqyrur si dhe disa forma tjera të punës së fëmijëve.

Puna e fëmijëve ka ekzistuar në përmasa të ndryshme pothuajse gjatë gjithë historisë njerëzore. Gjatë shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të, shumë fëmijë të moshës 5-14 vjeç nga familjet më të varfra punonin në vendet perëndimore dhe në kolonitë e tyre punonin njësoj. Këta fëmijë kryesisht punonin në bujqësi, operacione montimi në shtëpi, fabrika, miniera dhe shërbime të tilla si djemtë e lajmeve, ndërsa disa punonin edhe në turne të natës që zgjasnin deri 12 orë. Me rritjen e të ardhurave familjare, zhvillimit të sistemit shkollor dhe miratimin e ligjeve për punën e fëmijëve, shkalla e incidencës së punës së fëmijëve është zvogëluar dukshëm.[4][5]

  • Baland, Jean-Marie and James A. Robinson (2000) 'Is child labour inefficient?' Journal of Political Economy 108, 663–679
  • Basu, Kaushik, and Homa Zarghamee (2009) 'Is product boycott a good idea for controlling child labour? A theoretical investigation' Journal of Development Economics 88, 217–220
  • Bhukuth, Augendra. "Defining child labour: a controversial debate" Development in Practice (2008) 18, 385–394
  • Emerson, Patrick M.; Portela Souza, André (2011). "Is Child Labour Harmful? The Impact of Working Earlier in Life on Adult Earnings". Economic Development and Cultural Change (në anglisht). 59 (2): 345–385. doi:10.1086/657125. hdl:10419/34334. PMID 21174883. S2CID 21994733. uses data from Brazil to show very strong negative effects—boys who work before age 14 earn much less as adults
  • Humbert, Franziska. The Challenge of Child Labour in International Law (2009)
  • Humphries, Jane. Childhood and Child Labour in the British Industrial Revolution (2010)
  • International Labour Organization, Investing in every child: An economic Study of the Costs and Benefits of Eliminating Child Labour
  • Mayer, Gerald. Child Labor in America: History, Policy, and Legislative Issues. Washington, D.C.: Congressional Research Service, 2013.
  • Ravallion, Martin, and Quentin Wodon (2000) 'Does child labour displace schooling? Evidence on behavioural responses to an enrollment subsidy' Economic Journal Arkivuar 18 janar 2012 tek Wayback Machine 110, C158-C175
  1. ^ "What is child labour?" (në anglisht). International Labour Organization. 2012.
  2. ^ "Convention on the Rights of the Child". United Nations (në anglisht). Arkivuar nga origjinali më 3 tetor 2006. Marrë më 2006-10-05.
  3. ^ "International and national legislation - Child Labour" (në anglisht). International Labour Organization. 2011.
  4. ^ Cunningham and Viazzo (1996). Child Labour in Historical Perspective: 1800-1985 (PDF). UNICEF. ISBN 978-88-85401-27-3. Arkivuar nga origjinali (PDF) më 23 nëntor 2015. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  5. ^ Hindman, Hugh (2009). The World of Child Labour. M.E. Sharpe. ISBN 978-0-7656-1707-1. {{cite book}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)