Gjuha dari
Gjuha dari ose darishtja (persisht: دری), e njohur edhe si persishtja dari (persisht: فارسی دری) është një varitant i gjuhës perse që flitet në Afganistan.[1] Termi "dari" është pranuar zyrtarisht që të zëvendësoj termin "perse" nga qeveria afgane në vitin 1964. Në shumë burime peredimore, kjo gjuh¨ ende njihet si persishtja afgane.[2][3]
Darishtja, së bashku me pashtishten, është gjuha zyrtare e Republikës Islamike të Afganistanit.[4] Është gjuha gjerësisht më e përdorur në Afganistan dhe gjuha amtare e rreth 25-50 % e popullsisë,[2][5][6] gjërsa në vend shërben si lingua franca.[7] Variantet e persishtes iraniane dhe afgane janë gjuhë reciprokisht të kuptueshme, me dallime kryesisht në leksik dhe fonologji.
Sipas gjuhëtarit iranian Zana Vahidian, arsyeja pse Dari përdoret si gjuha që pothuajse të gjithë në Afganistan mund ta kuptojnë dhe flasin është se Afganistani e zhvendosi kryeqytetin e tij nga Kandahari në Kabul në shekullin e 18-të.
Referime
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]- ^ Lazard, G. "Darī – The New Persian Literary Language", in Encyclopædia Iranica, Online Edition 2006.
- ^ a b "CIA – The World Factbook, "Afghanistan", Updated on 8 July 2010". Cia.gov. Arkivuar nga origjinali më 15 tetor 2013. Marrë më 19 gusht 2013.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) Gabim referencash: Invalid<ref>tag; name "CIA" defined multiple times with different content - ^ "Documentation for ISO 639 identifier: prs". Sil.org. 18 janar 2010. Arkivuar nga origjinali më 18 shtator 2012. Marrë më 19 gusht 2013.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "The Afghans – Language Use". United States: Center for Applied Linguistics (CAL). 30 qershor 2002. Arkivuar nga origjinali më 4 maj 2011. Marrë më 24 tetor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "AFGHANISTAN v. Languages". Ch. M. Kieffer. Encyclopædia Iranica, online ed. Marrë më 10 dhjetor 2010.
Persian (2) is the language most spoken in Afghanistan. The native tongue of twenty five percent of the population ...
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Dari". UCLA International Institute: Center for World Languages. University of California, Los Angeles. Arkivuar nga origjinali më 5 qershor 2011. Marrë më 10 dhjetor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!) - ^ "Dari". UCLA International Institute: Center for World Languages. University of California, Los Angeles. Arkivuar nga origjinali më 5 qershor 2011. Marrë më 10 dhjetor 2010.
{{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri|language=(Ndihmë!)