Deklarata e Pavarësisë e Moldavisë

Deklarata e Pavarësisë e Moldavisë (Rumanianisht: Declarația de independență a Republicii Moldova) është një dokument i miratuar më datë 27 gusht të vitit 1991 nga Parlamenti i Republikës së Moldavisë, pas dështimit të përpjekjes për grusht shteti të vitit 1991.

Historiku

Dokumenti pretendon se "historia mijëvjeçare" dhe "shtetësia e pandërprerë" brenda kufijve historike dhe etnike e lidh vendin me gjuhën zyrtare si "rumanisht".^[1]^[2] Ky akt themelues i Republikës së Moldavisë festohet si Dita Kombëtare ose Dita e Pavarësisë. Republika e Moldavisë ka fituar njohjen zyrtare të shtetit më 2 mars 1992, duke u bërë anëtare e Kombeve të Bashkuara. Dokumenti origjinal i cili është miratuar dhe nënshkruar nga 278 deputetëve të parlamentit në vitin 1991 është djegur gjatë trazirave të vitit 2009 në Chişinău, por një dokument identik u rivendos në vitin 2010.^[3]^[4]

Kontradiktat

Deklarata e Pavarësisë së Moldavisë në mënyrë të qartë dhe të drejtpërdrejtë pretendon sovranitetin moldav mbi territorin e Transnistria si "pjesë përbërëse të territorit historik dhe etnik të popullit tonë". Megjithatë, Deklarata moldave e Pavarësisë është në vetvete përdorur si argument kundër sovranitetit moldav mbi Transnistria, sepse deklaron "të pavlefshme" marrëveshjen e 23 gushtit 1939, mes qeverisë së BRSS dhe qeverisë e Gjermanisë Naziste, e cili bëri thirrje për aneksimi nga BRSS ose Besarabisë, atëherë pjesë e Rumanisë. Si rezultat i këtij aneksimi (i cili u zhvillua në vitin 1940), Bashkimi Sovjetik krijoi Republikës Socialiste Sovjetike të Moldavisë (Moldova e sotme), duke u bashkuar në territorin e sapo pushtuar të Besarabisë me Republikën Socialiste Autonome të Moldavisë, që përafërshinte territorin e sotëm Transnistria.

Referime

^ http://www.presedinte.md/eng/declaration
^ A Field Guide to the Main Languages of Europe - Spot that language and how to tell them apart Arkivuar 4 mars 2016 tek Wayback Machine, on the website of the European Commission
^ "Moldova restores Declaration of Independence". Arkivuar nga origjinali më 8 gusht 2014. Marrë më 14 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
^ "Text of Moldova's Declaration of Independence recovered". Arkivuar nga origjinali më 22 mars 2016. Marrë më 14 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

Shiko edhe

[1] ttp://www.presedinte.md/eng/declaration

[2] A Field Guide to the Main Languages of Europe - Spot that language and how to tell them apart Arkivuar 4 mars 2016 tek Wayback Machine, on the website of the European Commission

[3] "Moldova restores Declaration of Independence". Arkivuar nga origjinali më 8 gusht 2014. Marrë më 14 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[4] "Text of Moldova's Declaration of Independence recovered". Arkivuar nga origjinali më 22 mars 2016. Marrë më 14 prill 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]