Delikti verbal

Delikti verbal ishte emërtimi për veprën penale të parashikuar në nenin 133 të Kodit Penal të Republikës Socialiste Federative të Jugosllavisë. Mbi bazën e kësaj dispozite ligjore u zhvilluan shumë procese politike, me ndëshkime drastike ndaj personave që vinin në dyshim korrektësinë e sundimit komunist jugosllav.

Përmbledhje[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Në tërësi, dispozita në fjalë thoshte:

(1) kushdo që me mbishkrim, fletëpalosje, vizatim, fjalim ose në ndonjë mënyrë tjetër thërret ose inkurajon përmbysjen e qeverisjes së klasës punëtore dhe popullit punonjës, ndryshimin antikushtetues të rendit shoqëror socialist vetëqeverisës, prishjen e vëllazërisë, unitetit dhe barazisë së popujve dhe kombësive, përmbysjen e organeve shoqërore të vetëqeverisjes ose organet e tyre ekzekutive, reziston ndaj vendimeve të autoriteteve kompetente dhe vetëqeverisjes që janë të rëndësishme për mbrojtjen dhe zhvillimin e marrëdhënieve socialiste vetëqeverisëse, sigurinë dhe mbrojtjen e vendit, ose paraqet në mënyrë dashakeqe dhe të pavërtetë kushtet socio-politike në vend,

dënohet me burgim prej një deri në dhjetë vjet.

(2) Kushdo që veprën nga paragrafi 1 i këtij neni e kryen me ndihmën ose nën ndikimin e jashtëm, dënohet me burgim jo më pak se tre vjet.

Dispozita të ngjashme ekzistonin edhe në ligjet e shteteve të tjera komuniste dhe në disa prej tyre ekzistojnë madje edhe sot. Kështu, p.sh. personat që shprehin mospajtime me Qeverinë e Partisë Komuniste të Kubës, në përputhje me dispozitat e nenit 204 të Kodit Penal Kuban do të dënohen për veprën “defamacion de las instituciones ” me burgim nga tre muaj deri në një vit. ^[1] Në vitin 2017, në këtë vend kishte rreth 100 të burgosur politikë. ^[2]

Dënimet për delikte verbale u shqiptuan me ashpërsi ekstreme në Jugosllavinë komuniste. I burgosuri më i ri politik ishte Marc Petritz, i cili ishte vetëm 18 vjeç kur u arrestua në Ditën e Krishtlindjes 1986 dhe u dënua me disa vite burg në virin 1987.^{[nevojitet citimi]} Kështu, në vitin 1981, Marko Veselica, disident dhe anëtar i udhëheqjes së Matica Hrvatska (Amëza Kroate), u dënua me 11 vjet burg (që më vonë u reduktua në 7 vjet) për qëndrime kritike ndaj qeverisë jugosllave të bëra në një intervistë për gazetën gjermane "Der Spiegel". ^[3] Vlado Gotovac, gjithashtu punonjës i Matica Hrvatska, u dënua me katër vjet burg në vitin 1972 për fjalimin e tij kritik mbi sundimin komunist; më pas në vitin 1977 u dënua sërish me dy vjet burg për një intervistë në televizionin suedez. ^[4] Mes të burgosurve me kohën më të gjatë të qëndrimit në burgje jugosllave dallohej sidomos Adem Demaçi. Madje, në bazë të kësaj dispozite ligjore, edhe këndimi i këngës me titull "Atdheu ynë i bukur" (kroatisht: Lijepa naša domovino), himni aktual i Republikës së Kroacisë, persekutohej ashpër. Veprime të ngjashme merreshin edhe ndaj atyre që guxonin të këndonin vargje të Himnit të Flamurit (Rreth flamurit të përbashkuar).

Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Lidhje të jashtme[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Koncepti i kriminelit politik (1972) ) , Stephen Schafer, Journal of Criminal Law and Criminology Vol 62 nr. 3

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

^ "Ley Nº 62, CÓDIGO PENAL, 1987" (PDF) (në spanjisht). 1987. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |access-date= (Ndihmë!)
^ US DEPARTMENT OF STATE, BUREAU OF DEMOCRACY, HUMAN RIGHTS, AND LABOR (10. prosinca 2018.). "An Open Letter to the Foreign Minister of the Republic of Cuba" (në anglisht). US DEPARTMENT OF STATE. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)
^ "Preminuo Marko Veselica: Minuta šutnje u Saboru za jednog od najvećih boraca za Hrvatsku". Hrvatska danas. 17. veljače 2017. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)
^ "Vlado Gotovac". Večernji list. 1. prosinca 2016. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)

[1] "Ley Nº 62, CÓDIGO PENAL, 1987" (PDF) (në spanjisht). 1987. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |access-date= (Ndihmë!)

[2] US DEPARTMENT OF STATE, BUREAU OF DEMOCRACY, HUMAN RIGHTS, AND LABOR (10. prosinca 2018.). "An Open Letter to the Foreign Minister of the Republic of Cuba" (në anglisht). US DEPARTMENT OF STATE. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)Mirëmbajtja CS1: Emra të shumëfishtë: lista e autorëve (lidhja)

[3] "Preminuo Marko Veselica: Minuta šutnje u Saboru za jednog od najvećih boraca za Hrvatsku". Hrvatska danas. 17. veljače 2017. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)

[4] "Vlado Gotovac". Večernji list. 1. prosinca 2016. Marrë më 22. prosinca 2018.. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!); Shiko vlerat e datave në: |access-date= dhe |date= (Ndihmë!)

[1]

[2]

[3]

[4]