Jump to content

Fisnikëria ruse

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Asambleja e fisnikërisë në kohën e Katerinës së Madhe (mbretëroi 1762 - 1796)

Fisnikëria ruse ose dvoryanstvo (Rusisht: дворянство) u ngrit në Mesjetë. Në vitin 1914, ajo përbëhej nga afërsisht 1,900,000 anëtarë, nga një popullsi gjithsej prej 138,200,000.[1] Deri në Revolucionin e Shkurtit të vitit 1917, pronat fisnike ruse përfshinin shumicën e qeverisë ruse dhe zotëronin një organ vetëqeverisës, Asamblenë e Fisnikërisë.

Fjala ruse për fisnikërinë, dvoryanstvo rrjedh nga sllavishtja dvor (двор), që do të thotë oborri i një princi ose dukës (knyaz), dhe më vonë, i carit ose perandorit. Këtu, dvor fillimisht iu referua shërbëtorëve në pasurinë e një aristokrati. Në fund të shekullit të 16-të dhe në fillim të shekullit të 17-të, sistemi i hierarkisë ishte një sistem vjetërsie i njohur si mestnichestvo. Fjala dvoryane përshkruante gradën më të lartë të gentry, të cilët kryenin detyra në oborrin mbretëror, jetonin në të (Moskovskie zhiltsy, "banorët e Moskës"), ose ishin kandidatë për të, si për shumë boyar scions (dvorovye deti boyarskie, vybornye deti boyarskie). Një fisnik quhet dvoryanin (shumës: dvoryane). Rusia para-sovjetike ndau me vendet e tjera konceptin se fisnikëria nënkupton një status ose kategori sociale dhe jo një titull. Përgjatë shekujve të 18-të dhe të 19-të, titulli i fisnikut në Rusi gradualisht u bë një status formal, në vend që t'i referohej një anëtari të aristokracisë, për shkak të një fluksi masiv të njerëzve të thjeshtë përmes Tabelës së Gradave.

Shumë pasardhës të ish-aristokracisë së lashtë ruse, duke përfshirë anëtarët e familjes mbretërore, panë ndryshimin e qëndrimit të tyre formal në tregtarë, burgherë apo edhe fshatarë, ndërsa njerëzit që vinin nga serfët (si babai i Vladimir Leninit) ose klerikët (si në prejardhjen e aktores Lyubov Orlova) fituan fisnikëria formale.

  • Blum, Jerome. Lord and Peasant in Russia from the Ninth to the Nineteenth Century. Princeton University Press, 1951.
  • Jenkins, Michael. "The Golden Years of the Russian Aristocracy" History Today (Feb1970), Vol. 20 Issue 2, pp. 79–85 online, 1900–1917.
  • Smith, Douglas (2012). Former People: the Last Days of the Russian Aristocracy (në anglisht). London: Macmillan. ISBN 9780374157616.