Gjoni VI i Portugalisë
Gjoni VI (emri i plotë: João Maria José Francisco Xavier de Paula Luís António Domingos Rafael de Bragança; Lisbonë, 13 maj 1767 - Lisbonë, 10 mars 1826 .) Gjoni do të kalonte në. Historia sepse pasi Napoleon Bonaparte pushtoi Portugalinë, Gjoni iku në Brazil, duke përshpejtuar pavarësinë e Brazilit.
João de Bragança | |
|---|---|
_-_cores_compensadas.jpg) | |
| Mbreti i Portugalisë | |
| Në detyrë 20 mars 1816 – 10 mars 1826 | |
| Paraprirë nga | Maria I e Portugalisë |
| Pasuar nga | Pedro I i Brazilit |
| Të dhëna vetjake | |
| U lind më | 13 maj 1767 Lisbonës, Portugalia |
| Vdiq më | 10 mars 1826 Lisbonës, Portugalia |
| Nënshtetësia | portugezee |
| Bashkjetuesja/et | Çarlota Joaqina |
| Fëmijët | Pedro I i Brazilit Miguel I i Portugalisë |
jeta e hershme
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
lindi në Lisbonë, në Palácio Real da Ajuda, më 13 maj 1767. Djali i bashkëshortes së mbretit Pedro III i Portugalisë (1717-1786) dhe D. Maria I, gjatë fëmijërisë dhe rinisë së tij ai nuk ishte i përgatitur për të pushtuar fronin,Sepse ai kishte një vëlla më të madh, trashëgimtarin e kurorës José, princ i Brazilit.
Martesa dhe Mbretërimi si Princi Regent
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në 1785, kur Dom João ishte 18 vjeç, mbretërit vendosën që ai të martohej dhe e zgjedhura ishte Çarlota Joaqina de Bourbon, vetëm 10 vjeç.
vajza e mbretit spanjoll Çarl IV, duke vulosur kështu miqësinë mes dy vendeve. Dasma u mbajt më 8 maj 1785. Duke pritur që nëna e tij të shërohej, Dom João refuzoi të merrte titullin Princ Regjent, por që nga viti 1792 ai kishte mbajtur këtë pozicion.Detyra e tij ishte të drejtonte vendin e vogël të rrethuar nga armiqtë. Në 1793, ai u bashkua me Spanjën në luftën kundër Revolucionit Francez. Në 1801, kur Napoleoni rifilloi luftën e tij me Anglinë, ai kërkoi që Portugalia, pasi ishte bërë aleate me Spanjën, të mbyllte portet e saj për Anglinë.
të jetosh në Brazil
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Në shtator 1806, kur Napoleoni dha ultimatumin, D. João vendosi të lundronte me të gjithë familjen mbretërore për në Brazil, nën mbrojtjen e anijeve britanike. Më 29 nëntor 1807, një flotë e përbërë nga 15 anije të skuadronit mbretëror dhe anije të tjera tregtare u largua nga Portugalia.. D. Gjoni transferoi të gjithë Oborrin dhe administratën e Mbretërisë në Brazil, larg gjeneralëve francezë.Skuadrilja mbërriti në Rio de Zhaneiro më 7 mars 1808, ku gjykata u prit me festime. Më 22 janar 1808, skuadrilja u detyrua të ankorohej në Bahia për shkak të një stuhie.Me inkurajimin e Kontit të Linhares, u krijua një shkollë kirurgjie në Bahia dhe një tjetër në Rio de Zhaneiro. U themeluan Akademia Ushtarake Mbretërore, Kopshti Botanik, Arkivi Ushtarak, Biblioteka Mbretërore, Akademia e Arteve të Bukura dhe Shtypi Mbretëror.
Brazili, i cili deri atëherë ishte një koloni, u bë selia e qeverisë portugeze.
Vitet e fundit
[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]Me revolucionin e Portos në 1820, Gjoni u kthye në Portugali dhe u bë mbret parlamentar, duke braktisur absolutizmin, i cili çoi në pavarësinë e Brazilit më 7 shtator 1822. Gjoni vdiq më 10 mars 1826.