Gjuhët veriore gjermanike

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
Gjuhët veriore gjermanike
Familje gjuhësore
indo-evropiane
  • Gjermanike
    • Veriore Gjermanike
      • Gjuhët veriore gjermanike
Kodet gjuhësore
ISO 639-3
Glottolognort3160

Gjuhët veriore gjermane përbëjnë një nga tre degët e gjuhëve gjermane, një nëngrup i gjuhëve indo-evropiane, së bashku me gjuhët perendimore gjermane dhe gjuhët gjermane të zhdukura.Ky grupi i gjuhës nganjëherë njihet edhe si "gjuhët nordike", një përkthim i drejtpërdrejtë i termit më të zakonshëm që përdoret në mesin e dijetarëve danezë, suedezë norvegjezë dhe laikëve.

Skandinavi termi "gjuhë skandinave" i referohet në mënyrë specifike gjuhëve përgjithësisht të ndërsjella të tre vendeve kontinentale skandinave dhe përdoret kështu në një kuptim më të ngushtë si një nëngrup i gjuhëve nordike, duke lënë mënjanë nënsimin insular të gjuhës Faroese dhe Islandeze . Danishtja, Norvegjishtja dhe Suedishtja janë gjithashtu të referuara si gjuhë kontinentale skandinave ose nordike, ndërsa Gjuha Faroese dhe Islandeze janë grupuar së bashku si gjuhë insulare skandinave ose nordike.Termi skandinav u ngrit në shekullin e 18 si rezultat i lëvizjes së skandinave të hershme gjuhësore dhe kulturore, duke iu referuar njerëzve, kulturave dhe gjuhëve të tre vendeve Skandinave dhe duke theksuar trashëgiminë e tyre të përbashkët..

Termi "gjuha veriore gjermane" përdoret në gjuhësi krahasuese[1], ndërsa termi "gjuha skandinave" shfaqet në studimet e gjuhëve standarde moderne dhe kontinuiteti dialektik të Skandinavisë.[2][3]

Përafërsisht 20 milion njerëz në vendet nordike flasin një gjuhë skandinave si gjuhë amtare, duke përfshirë një pakicë përafërsisht 5% në Finlandë. Gjuhët që i përkasin gjuhës veriore-gjermane janë gjithashtu të folura zakonisht në Grenlandë dhe, në një masë më të vogël, nga emigrantët në Amerikën e Veriut.

Gjuhët moderne dhe dialektet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjuhët moderne në këtë grup janë:

  • Daneze
    • Dialekti jutlandik
      • Jutlandika veriore
      • Jutlandika lindore
      • Jutlandika perendimore
      • Jutlandicka jugore
    • Daneze Insulare
    • Dialekti Bornholmsk
  • Suedisht
    • Dialekte suedeze te Jugut
      • Scaniane
    • Dialektet Göta
    • Dialektet Gotland
    • Dialektet Svea
      • Dialektet Dalecarlian
        • Elfdalian
    • Norrland dialects
      • Dialektet Jämtland
    • Dialektet lindore suedeze
      • Finlandisht Suedisht
      • Estonisht Suedisht
  • Norvegjisht
    • Bokmål (shkruhet)
    • Nynorsk (shkruhet)
    • Dialektet Trønder (Norvegji dhe pjesë të Suedisë)
    • Dialektet e Norvegjisë Lindore (Norvegji dhe pjesë të vogla të Suedisë)
    • Dialektet perëndimore të Norvegjisë
    • Dialektet e Norvegjisë së Veriut
  • Faroese
  • Islandeze

Burimet[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ Gordon, Raymond G., Jr. (ed.), 2005. Language Family Trees Indo-European, Germanic, North. Ethnologue: Languages of the World, Fifteenth edition. Dallas, Texas: SIL International
  2. ^ Scandinavian Dialect Syntax. Rrjeti për Sintaksin e Dialekteve Skandinave. Marrë 11 nëntor 2007.
  3. ^ Torp, Arne (2004). Nordiske sprog i fortid og nutid. Sproglighed og sprogforskelle, sprogfamilier og sprogslægtskab Arkivuar 4 nëntor 2011 tek Wayback Machine. Moderne nordiske sprog. In Nordens sprog – med rødder og fødder. Nord 2004:010,ISBN 92-893-1041-3, Nordic Council of Ministers' Secretariat, Copenhagen 2004. (In Danish).