Gjuha aglutinative

Një gjuhë aglutinative është një lloj gjuhe sintetike me morfologji që kryesisht përdor aglutinimin. Fjalët mund të përmbajnë morfema të ndryshme për të përcaktuar kuptimet e tyre, por të gjitha këto morfema (përfshirë stemet dhe ndajshtesat) priren të mbeten të pandryshuara pas bashkimeve të tyre, megjithëse kjo nuk është rregull: për shembull, finlandishtja është një gjuhë tipike aglutinative, por morfemat janë subjekt te alternimet bashkëtingëllore (ndonjëherë të paparashikueshme) të quajtura shkallëzim i bashkëtingëlloreve dhe të ashtuquajturat forma "ta" dhe "te" të japonishtes (gjithashtu një gjuhë aglutinative) shkrihen me rrjedhin në mënyra të rregullta por fonetikisht të paparashikueshme (për shembull "te-forma" e きる kiru është きって kitte dhe jo *kiru-te). Pavarësisht nga ato alternime të herëpashershme, gjuhët grumbulluese kanë tendencë të kenë kuptime më lehtë të zbritshme të fjalës nëse krahasohen me gjuhët flektive, të cilat lejojnë modifikime të paparashikueshme në secilën ose në fonetikë ose drejtshkrim të një ose më shumë morfemave brenda një fjale. Kjo zakonisht rezulton në një shkurtim të fjalës, ose siguron shqiptim më të lehtë.

Përmbledhje

Gjuhët aglutinative zakonisht kanë një kategori gramatikore për ndajshtesë ndërsa gjuhët flektive kanë të shumëfishta. Termi u prezantua nga Wilhelm von Humboldt për të klasifikuar gjuhët nga pikëpamja morfologjike. Rrjedh nga folja latine agglutinare, që do të thotë "ngjitur së bashku".

Referime

Referime

• Bodmer, Frederick. Ed. by Lancelot Hogben. The Loom of Language. New York, W.W. Norton and Co., 1944, renewed 1972, pages 53, 190ff. ISBN 0-393-30034-X.