Hiloni i Spartës
Hiloni i Spartës (greqishtja e lashtë: Χείλων) (fl. shekulli VI pes.) ishte një spartan dhe njëri nga Shtatë Dijetarët e Greqisë .
Jeta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Hiloni ishte djali i Damagetit dhe jetoi në fillim të shekullit VI para Krishtit. Herodoti [1] flet për të si bashkëkohës me Hipokratin, babain e Peisistratit. Diogenes Laërtius thotë se ai ishte plak i shtyrë në moshë në kohën e Olimpiadës së 52-të (572 p.e.s.), dhe se u zgjodh efor (mbikëqyrës) në Spartë në Olimpiadën e 56-të (556/5 p.e.s.). Alcidamas shprehet se ishte anëtar i asamblesë spartane. [2] Diogjen Laërtius madje shkon aq larg sa pretendon se Hiloni ishte gjithashtu personi i parë që prezantoi zakonin e bashkimit të eforëve me mbretërit si këshilltarë të tyre. [3]
Hiloni thuhet se ka ndihmuar në përmbysjen e tiranisë në Sicion, i cili u bë një aleat i spartanëve. Atij i atribuohet gjithashtu ndryshimi në politikën spartane që çoi në zhvillimin e Lidhjes së Peloponezit në shekullin VI para Krishtit. Një legjendë tjetër pretendon se ai vdiq nga gëzimi kur djali i tij fitoi çmimin për boksin në Lojërat Olimpike, [4] dhe se në funeralin e tij morën pjesë të gjithë grekët e mbledhur në festival. [3]
Njëra nga pasardhëset e tij u martua me mbretin Anaxandridas II të Spartës dhe lindi djalin e tij, mbretin Kleomenes I.
Thënie dhe mësime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- "Mos fol keq për të vdekurit."
- “Ndero pleqërinë”.
- "Preferoni më shumë dënimin sesa fitimin e turpshëm, sepse njëri është i dhimbshëm, një herë, por tjetri për gjithë jetën."
- "Mos qesh me një person në fatkeqësi."
- "Nëse dikush është i fortë, duhet të jetë edhe i mëshirshëm, në mënyrë që fqinjët ta respektojnë atë dhe jo t'i kenë frikën."
- "Mësoni si ta rregulloni mirë shtëpinë tuaj."
- "Mos lejoni që gjuha e dikujt t'i kalojë ndjenjat."
- "Frenoni zemërimin"..
- "Mos dëshironi atë që është e pamundur".
- "Mos nxitoni shumë në rrugën tuaj."
- "Bindjuni ligjeve."
Shih edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Literatura[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
- Franz Kiechle: Chilon. In: Der Kleine Pauly, Bd. 1 (1964), Sp. 1146.
- G.L. Huxley. Early Sparta, 1962
- The Lives and Opinions of the Eminent Philosophers, by Diogenes Laërtius
- Pliny, 7, c. 33.