Jump to content

Industria e mbrojtjes e Turqisë

Nga Wikipedia, enciklopedia e lirë
(Përcjellë nga Industria e mbrojtjes turke)
Anija sulmuese amfibe TCG Anadolu (L-400) (aeroplanmbajtëse LHD dhe V/STOL) në kantierin detar Sedef në Stamboll.

Industria e mbrojtjes e Turqisë ka një histori të gjatë, që daton nga Perandoria Osmane dhe ka ndryshuar disa herë gjatë periudhës së Republikës.[1]

Zhvillimi historik[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Iniciativa e parë për krijimin e një industrie të mbrojtjes (turqisht osmane: İmalat-ı Harbiye) në Turqi shkon prapa në periudhën e Perandorisë Osmane. Industria e mbrojtjes e cila kishte një pozicion të fortë deri në shekullin e 17-të, qëndroi jashtë zhvillimeve teknologjike në Evropë që nga shekulli i 18-të dhe ka humbur totalisht ndikimin e saj duke filluar nga Lufta e Parë Botërore.

Kështu, asnjë infrastrukturë e rëndësishme e industrisë së mbrojtjes nuk ishte e pranishme gjatë viteve të para të Republikës dhe aktivitetet në këtë fushë u kufizuan në ngritjen e objekteve të reja pranë Ankarasë gjatë Luftës së Pavarësisë Turke. Duke pasur mendimin se industria e mbrojtjes është pjesë e industrializimit dhe zhvillimit të përgjithshëm, Administrata Republikane mbështeti udhëzimet e shtetit në industrializim dhe për rrjedhojë industrinë e mbrojtjes gjatë periudhës së parë të planifikimit. Pavarësisht aktiviteteve të tilla si prodhimi i avionëve në vend, një infrastrukturë e fortë nuk mund të krijohej për shkak të kushteve të brendshme dhe të jashtme.

Në periudhën e pas Luftës së Dytë Botërore, aktivitetet në industrinë e mbrojtjes të nisura në vitet e para të Republikës nuk ishin të mjaftueshme për shkak të mungesës së mbështetjes shtetërore, e cila u ndal si rezultat i ndihmës së huaj ushtarake të marrë me nxitjen e marrëdhënieve dypalëshe me anëtarësimin e Shteteve të Bashkuara dhe TurqisëNATO.

Megjithatë, problemet rajonale me të cilat u përball Turqia në vitet 1960, krizat e Qipros në 1963 dhe 1967, pushtimi turk i Qipros në vitin 1974 dhe embargoja e armëve pas pushtimit kërkuan zhvillimin e një industrie mbrojtëse të bazuar në burimet kombëtare. Pas vitit 1974, me këtë mirëkuptim u krijua Fondacioni i Forcave të Armatosura Turke dhe u nisën disa investime, megjithëse të kufizuara.

Përveç vështirësive administrative dhe financiare në ruajtjen dhe përmirësimin e aftësive kombëtare, burimet e kufizuara kombëtare si dhe politikat e prokurimit rezultuan të pamjaftueshme për të mbushur boshllëkun në rritje në pajisjet mbrojtëse të Forcave të Armatosura Turke.

Shiko edhe[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Referime[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

  1. ^ "Crowning Achievement? Kaan and the Turkish Defense Industry". War on the Rocks (në anglishte amerikane). 2024-05-13. Marrë më 2024-06-05.