Iranët (Indi)

Iranët (do të thotë iranian) janë një bashkësi etno-fetare në nënkontinentin Indian; ata rrjedhin nga zoroastrianët që emigruan nga Irani në Indinë Britanike në shekujt 19 dhe 20. Ata janë kulturalisht, gjuhësisht, etnikisht dhe shoqërisht të dallueshëm nga parsët, të cilët – edhe pse janë gjithashtu zoroastrianë – emigruan në nënkontinentin Indian nga Irani i Madh shumë shekuj më parë, duke filluar me pushtimin islamik të Persisë.

Dallimi nga parsët

Parsët dhe iranët konsiderohen ligjërisht të ndryshëm. Një diktim obiter i vitit 1909 në lidhje me zoroastrianët indianë vuri re se iranët (të Presidencës së Bombeit tashmë të vdekur) nuk ishin të detyruar të mbanin në fuqi vendimet e Panchayat-it pars të atëhershëm rregullator. Disa nga komuniteti iran flasin një etnolekt të quajtur darishte zoroastriane ndërsa shumica e parsëve zakonisht flasin guxharatisht. Megjithatë, të dy komunitetet gjithnjë e më shumë martohen bashkë dhe thuhet se janë "integruar mirë" me njëri-tjetrin.

Historia

Edhe pse termi 'iranë' është vërtetuar për herë të parë gjatë epokës Mogule, shumica e iranëve e kanë prejardhjen nga emigrantët që u larguan nga Irani dhe migruan në nënkontinentin indian gjatë fundit të shekullit të 19-të dhe fillimit të shekullit të 20-të. Në atë kohë, Irani sundohej nga Kaxharët dhe persekutimi fetar i zoroastrianëve ishte i përhapur. Disa iranë flasin ende persisht dhe dialektet dari të zoroastrianëve të atyre provincave. Iranët përgjithësisht shihen si një nëngrup i komunitetit më të gjerë zoroastrian.

Siç është edhe rasti për parsët, iranët u vendosën kryesisht në bregun perëndimor të Indisë/të nënkontinentin Indian.